Hoa đào nở giữa miền Nam

Tôi đến nhà ông Trần Thuấn (xã Sông Trầu, huyện Trảng Bom), người được giới chơi hoa cảnh đặt cho biệt danh “vua hoa đào” vào một ngày đầu tháng 12, khi thời tiết bắt đầu se lạnh, báo hiệu ngày Tết đang đến gần. Dẫn tôi ra vườn đào xem những bông hoa vừa chớm nụ, ông hồ hởi nói “mấy ngày nay, một vài cánh hoa đào đã bung nụ mặc dù chưa đến hạn trổ bông. Đã mấy lần muốn ngắt đi, nhưng tiếc cái sức sống tràn trề của mầm xuân, lại thôi”. Lần đầu tiên tận mắt thấy những nụ hoa đào hàm tiếu trong nắng phương Nam đã gợi lên trong lòng tôi một cảm giác thật khó tả, vừa ngạc nhiên thích thú vừa khâm phục bàn tay tài hoa của người nông dân cần cù, sáng tạo, bắt thiên nhiên phải đổi dời để hoa đào trổ bông rực rỡ trên miền đất hoa mai. Ông Thuấn bên vườn đào đang tuốt lá Tiếp chúng tôi bên ly trà nóng, ông hồi tưởng lại thuở mới đưa những cành đào đầu tiên vào miền Nam trồng thử để đo cái độ khó mà bấy lâu dân trồng đào e ngại. Nhiều người khuyên can ông đừng cố công bởi chưa một bông hoa đào nào nở giữa đất trời phương Nam kể từ khi Lễ Thành Hầu Nguyễn Hữu Cảnh tiến vào xứ đàng trong mở cõi. Câu chuyện về nỗi nhớ cành đào ngày 30 tết miền Bắc khiến bậc danh tướng đem theo bên mình dăm cành đào trồng ở xứ Nam. Cây hoa đào cứ lên tươi tốt mà không nở dầu chỉ một bông hoa làm cho không ít người con xa xứ ngậm ngùi. Thấy cây mai hoa vàng cũng nở rộ vào dịp Tết, ông đã dùng hoa mai để báo hiệu xuân về. Kể từ đó đến nay, cành đào xứ Bắc vẫn không nguôi trong lòng người dân xa quê. Ông Thuấn cho biết giờ này đào chưa tuốt lá, độ khoảng 20 ngày nữa, ông sẽ chăm đào và xử lý cho cây ra hoa đúng dịp Tết. Những nụ hoa mà người viết thấy trong vườn đào là những bông thấy khí trời vừa trở lạnh, đã nở đón xuân vội. “Ai cũng bảo rằng xứ Nam này trồng đào không thể nở hoa đúng dịp Tết, nhưng tôi đảm bảo có thể cho đào ra hoa bất cứ dịp nào trong năm. Thời tiết miền Nam đặc biệt thích hợp với hoa đào. Trời nắng nóng nhưng hoa nở rất đẹp, cánh to và dày, màu hoa thắm tươi, rực rỡ hơn rất nhiều so với hoa đào xứ lạnh” - Ông Thuấn quả quyết. Nụ đào khoe sắc hồng trong xuân sớm Trong vườn của ông năm nay còn ngót trên 50 cây đào lớn nhỏ. Cây già tuổi nhất cũng được 5 năm, cây con thì mới chỉ trồng được 1 mùa, nhưng cây nào cũng cành lá xanh tươi, tràn trề nhựa sống. Chỉ tay về phía một cây đào lớn, cành chi chít, dáng tỏa ra như một cái ô, ông nói đây là cây đào thế ông ưng ý nhất, cây đẹp cả thế lẫn hoa, năm nay chắc chắn sẽ cho ra nhiều nụ và cũng như năm ngoái, hoa sẽ rất đẹp. Đưa tôi qua luống bên, ông nói với tôi về cây đào Thất Thốn lá dài, quý hiếm xin được từ một người bạn ở Dầu Giây mấy năm trồng không ra được hoa, đem về chăm sóc, chẳng biết ông làm thế nào mà cuối cùng xuân năm ngoái, hoa nở bung cánh, ai đến nhìn cũng trầm trồ khen. Ông cười hả hả nói: “Đào thất thốn khó tìm, khó trồng, nhưng tui cũng làm được hết. Phải làm sao để giữ cái giống này lại, không để nó mai một thì rất đáng tiếc”. Nhắc đến đây, ông bồi hồi nhớ lại những ngày đầu khi “ép” cho được cây đào ra hoa vào đúng dịp Tết. Năm 2001, mang những cành đào nở hoa đầu tiên ra chợ Trảng Bom ngồi bán, nhiều người nghi ngờ, không tin hoa đào lại có thể nở giữa trời Nam nắng nóng. Cho rằng đây chỉ là đào phải từ miền Bắc chuyển vào không thể ra hoa, nên ông chỉ bán được 1 cành, còn lại ông đem về biếu cho bạn bè mỗi người mỗi nhánh. Khách ghé chơi xuân thấy cành đào quá đẹp, tấm tắc khen rồi từ đó tìm tới vườn đào mua bằng được. Năm tiếp theo, ông bán được 3 cây rồi cứ thế, đến nay người yêu hoa đào khắp nơi từ Bà Rịa – Vũng Tàu, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Phước, Biên Hòa… đều đánh xe xuống nhà quyết tìm cho được một cành đào ưng ý về chơi tết. Cây đào thế quý hiếm của ông Thuấn “Hơn 10 năm nay, đã làm năm nào là tôi lấy được bông năm đấy, không có năm nào sai cả. Cây đào thế năm vừa rồi của tôi ra hoa rất đẹp hiếm nơi nào có được, ngay cả Hà Nội cũng không bằng. Nụ đào to, hoa nở nhiều cánh như hoa mai ghép. Thêm cái nắng xuân phương Nam, hoa đào lại càng thắm, càng rực rỡ, thật khó cưỡng lại được vẻ đẹp của hoa đào xứ Nam”- ông Thuấn nói. Cũng từ cái tình với cành đào lạc xứ, năm đầu tiên mang 70 cây đào xin được từ một người bạn vào Nam để trồng thử, thấy cây ra hoa quá đẹp, ông mạnh dạn chặt 140 gốc nhãn đang cho trái để trồng đào. Đến nay, cây không phụ lòng người, những gốc đào tươi tốt như thổi thêm hơi thở của mùa xuân xứ Bắc làm ấm lòng người dân phương Nam. Làm chơi mà ăn thiệt, nhờ hoa đào mà gia đình ông đã mua được ti vi, tủ lạnh, máy hát… Ông Thuấn cho rằng cây đào là cây kinh tế rất tốt ở miền Nam. Nếu có chính sách hỗ trợ để nhân giống cây đào thì ngày Tết, người miền Nam không phải mua đào từ miền Bắc vào nữa. “Trồng đào ra hoa không khó, nhưng ngày nào cũng phải quan tâm, chăm sóc nó, phải hiểu nó cần gì. Mặc dù hoa đào phương Nam rất đỏng đảnh nhưng rất mạnh, sinh trưởng tốt, tuy nhiên nếu không biết khống chế thì cây không ra hoa được”- ông Thuấn cho biết. Thời tiết thuận lợi hoa đào sẽ ra bông nhiều và đẹp hơn những mùa trước. Chia tay ông ra về, nhìn xa xa những cành đào vẫn rung rinh trong nắng. Tôi hẹn lòng sẽ trở lại vào ngày giáp Tết để mục kích vài tấm ảnh Xuân. Đông Hà