Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) đánh giá cao việc Ngân hàng Nhà nước vừa hoàn thành "Dự thảo Thông tư quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh" để triển khai thực hiện Nghị quyết số 33 vừa được ban hành và Dự thảo này đang được các tổ chức tín dụng và khách hàng của các tổ chức tín dụng bao gồm cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, người mua nhà chờ đợi.
Tuy nhiên, do yêu cầu cấp bách phải khẩn trương tháo gỡ các khó khăn của nền kinh tế, trong đó có thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, nên HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước trình Chính phủ cho phép xây dựng và ban hành Dự thảo theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Bên cạnh đó, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước khẩn trương xem xét xây dựng hoàn thiện và ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 16 quy định việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán trái phiếu doanh nghiệp.
Liên quan đến Thông tư số 16, HoREA cho rằng các ngân hàng thương mại có vai trò rất quan trọng trong việc tham gia xử lý trái phiếu doanh nghiệp sắp đáo hạn, nhưng lại không được phép mua lại trái phiếu doanh nghiệp do "vướng" quy định tại Điểm a Khoản 8 Điều 4 của Thông tư này.
Cụ thể, Khoản 8 quy định tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu doanh nghiệp trong trường hợp trái phiếu doanh nghiệp phát hành có mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ của chính doanh nghiệp phát hành…, nên có độ "vênh", không phù hợp với quy định tại Khoản 2 Điều 1 Nghị định 65 /2022/NĐ-CP (sửa đổi Khoản 2 Điều 5 Nghị định 153) vẫn cho phép phát hành trái phiếu để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, cơ cấu lại nợ của chính doanh nghiệp…, nên rất cần thiết bãi bỏ quy định tại Điểm a Khoản 8 Điều 4 Thông tư số 16.
HoREA kiến nghị không cấm "Tổ chức tín dụng được mua trái phiếu doanh nghiệp có mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ của chính doanh nghiệp phát hành".
Ngoài ra, Dự thảo sửa đổi Thông tư 16 đề xuất bổ sung Điểm d Khoản 8 Điều 4 Thông tư số 16 quy định tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu doanh nghiệp trong trường hợp trái phiếu doanh nghiệp phát hành có mục đích để hợp tác kinh doanh, hợp tác đầu tư với doanh nghiệp khác nên cũng không phù hợp với quy định tại Khoản 2 Điều 1 Nghị định 65 vẫn cho phép doanh nghiệp phát hành trái phiếu để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư hoặc mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Tuy nhiên doanh nghiệp phải nêu cụ thể mục đích phát hành và công bố thông tin cho nhà đầu tư đăng ký mua trái phiếu. Việc sử dụng vốn huy động từ phát hành trái phiếu của doanh nghiệp phải đảm bảo đúng mục đích theo phương án phát hành và nội dung công bố thông tin cho nhà đầu tư.
Theo HoREA, doanh nghiệp khi thực hiện các chương trình, dự án đầu tư thì trong đó có hợp tác kinh doanh, hợp tác đầu tư với doanh nghiệp khác, nên rất cần thiết bỏ đề xuất bổ sung Điểm d tại Dự thảo sửa đổi Thông tư 16.
Dự thảo sửa đổi Thông tư 16 cho phép các ngân hàng thương mại được cho doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn có tài sản bảo đảm, có dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất và người mua trái phiếu được vay tái cấu trúc các khoản nợ trái phiếu sắp đến hạn.
HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép các ngân hàng thương mại được xem xét từng trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại Điều 4 "Dự thảo Thông tư quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh", có tài sản bảo đảm, có dự án đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất được vay tái cấu trúc các khoản nợ trái phiếu sắp đến hạn với khoản vay có thể xem xét không vượt quá 70% giá trị gói trái phiếu đã phát hành và ngân hàng thương mại được phép nhận thế chấp bằng chính gói trái phiếu này và có tài sản bảo đảm để phát hành gói trái phiếu đó theo phương thức ngân hàng thương mại giải ngân trực tiếp đến người mua trái phiếu.
Đối với phần 30% giá trị gói trái phiếu đã phát hành còn lại thì doanh nghiệp và người mua trái phiếu thỏa thuận đàm phán với nhau theo quy định tại Nghị định 08.
Đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét cho phép các ngân hàng thương mại được xem xét từng trường hợp cụ thể cho các "trái chủ" đáp ứng đầy đủ các điều kiện quy định tại Điều 4 "Dự thảo Thông tư quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh" được vay tín dụng để đầu tư kinh doanh và được thế chấp bằng trái phiếu với giá trị khoản vay tối đa không vượt quá 70% giá trị trái phiếu.
HoREA nhận thấy, nếu có cơ chế, chính sách này thì sẽ tác động tích cực ngay lập tức và cùng với cơ chế, chính sách của Nghị định 08 sẽ tháo gỡ được khó khăn cho các doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn và người mua trái phiếu, hỗ trợ thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.
Mạnh Hùng