Iran và nhóm P5+1 đạt thỏa thuận lịch sử

Thỏa thuận hạt nhân của Iran và nhóm P5 1 đã được thông qua. Ảnh: Reuters

Theo thỏa thuận này, Iran sẽ hạn chế các hoạt động làm giàu uranium kéo dài 12 năm qua để đối lấy việc dỡ bỏ các lệnh cấm vận của phương Tây.

“Mọi trở ngại đều đã được giải quyết và chúng tôi đã ký vào thỏa thuận”, hãng tin AP trích lời một nhà đàm phán Iran.

Cũng theo thỏa thuận, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) sẽ được phép thực hiện điều tra tại một số căn cứ quân sự của Iran nhưng Iran được quyền trì hoãn cũng như đưa ra yêu cầu cho việc này. Trong những lần đàm phán trước, Iran đã kiên quyết không cho phép IAEA cử điều tra viên tới các căn cứ quân sự của mình bởi lo ngại nguy cơ gián điệp.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf cho biết, phiên họp toàn thể cuối cùng giữa Iran và nhóm P5 1 sẽ được tổ chức vào lúc 15h30’ ngày 14/7 (giờ Việt Nam) nhằm giải quyết một số vấn đề còn tồn đọng, đơn cử như lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc đối với Iran cũng như trách nhiệm của Tehran trong các hoạt động liên quan đến vấn đề hạt nhân trước đây.

Bên cạnh đó, mức độ phát triển chương trình hạt nhân Iran như thế nào là “có thể chấp nhận” cũng sẽ được quyết định trong phiên họp chiều 14/7.

Thỏa thuận trên còn có điều khoản cho phép Liên Hợp Quốc áp lệnh tái cấm vận vũ khí nếu Iran không tuân thủ yêu cầu hạn chế phát triển chương trình hạt nhân trong vòng 65 ngày.

Thỏa thuận đạt được đồng nghĩa với việc Iran sẽ được dỡ bỏ các lệnh cấm vận kinh tế, giúp quốc gia dầu mỏ này đẩy mạnh được xuất khẩu năng lượng, mở cửa đón đầu tư nước ngoài và gia nhập các tổ chức tài chính quốc tế.

Bản thỏa thuận đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quan hệ giữa Tehran và các nước phương Tây. Phương Tây luôn nghi ngờ Iran sử dụng chương trình hạt nhân dân sự để làm vỏ bọc phát triển vũ khí hạt nhân trong khi nước này luôn phủ nhận cáo buộc và khẳng định họ phát triển vũ khí hạt nhân vì mục đích hòa bình.

Hoàng Lâm