Thông tin tình hình bố trí nguồn vật thi công cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2021-2025 (giai đoạn 2), Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) cho biết, với 2 dự án thành phần đoạn Cần Thơ-Cà Mau, theo tính toán, tổng nhu cầu vật liệu đá cần khoảng 1,35 triệu m3, đất đắp khoảng 1,5 triệu m3 lấy từ các mỏ đang khai thác trong khu vực.
Đối với vật liệu cát đắp nền, Chính phủ đã giao các tỉnh: An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long ưu tiên bố trí cho dự án với tổng nhu cầu hơn 18 triệu m3.
Đến nay, tỉnh An Giang đã thống nhất bố trí cho dự án 3,3 triệu m3 nhu cầu năm 2023. Còn 3,7 triệu m3 cho nhu cầu năm 2024, tỉnh An Giang hiện đang xem xét phương án cung cấp.
Tỉnh Đồng Tháp đã thống nhất bố trí đủ cho dự án 7 triệu m3. Nhà thầu đang hoàn thiện thủ tục để khai thác 5 mỏ cho 3,3 triệu m3, phấn đấu bàn giao trong tháng 9/2023.
Về phía tỉnh Vĩnh Long, UBND tỉnh đã có văn bản giao cho nhà thầu thực hiện thăm dò 2 mỏ với trữ lượng gần 1,4 triệu m3, dự kiến khai thác tháng 12/2023. Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Long đang tiếp tục tham mưu tỉnh giao cho nhà thầu thăm dò thêm 2 mỏ với tổng trữ lượng dự kiến khoảng 2,6 triệu m3.
Với 10 dự án thành phần đoạn từ tỉnh Hà Tĩnh đến tỉnh Khánh Hòa, theo Bộ GTVT, tính toán cho thấy, tổng nhu cầu vật liệu đá cần xấp xỉ 18 triệu m3. Về cơ bản, các mỏ đang khai thác đáp ứng khả năng cung ứng cả về chất lượng, trữ lượng.
Vật liệu cát cần gần 10 triệu m3, gồm: gần 5 triệu triệu m3 từ 77 mỏ đang khai thác (tổng trữ lượng hơn 10,6 triệu m3) và hơn 4,7 triệu m3 sử dụng từ 14 mỏ chưa khai thác (tổng trữ lượng gần 12 triệu m3).
Vật liệu đất cần gần 50 triệu m3, gồm: 2,7 triệu m3 từ 21 mỏ đang khai thác (tổng trữ lượng hơn 10 triệu m3) và 74 mỏ chưa khai thác (tổng trữ lượng hơn 64 triệu m3).
Đối với mỏ mở mới giao nhà thầu khai thác theo cơ chế đặc thù, các nhà thầu đã trình 13/14 hồ sơ đăng ký khối lượng khai thác cát với tổng trữ lượng hơn 4 triệu m3; 56/74 hồ sơ đăng ký khối lượng khai thác đất với tổng trữ lượng hơn 49 triệu m3.
UBND các tỉnh đã xác nhận bản đăng ký khối lượng khai thác 10/13 mỏ cát, 38/56 mỏ đất.
Đến nay, có 4/10 mỏ cát đã được khai thác với trữ lượng hơn 1,4 triệu m3 (tỉnh Bình Định 2 mỏ; Phú Yên 2 mỏ) và 14/38 mỏ đất với trữ lượng khoảng 12 triệu m3 (tỉnh Quảng Ngãi 3 mỏ, Bình Định 3 mỏ, Khánh Hòa 8 mỏ).
Đối với các mỏ đã hoàn thành Bản đăng ký khối lượng, hiện các nhà thầu đang thực hiện thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thuê đất để có thể khai thác vào cuối tháng 9, đầu tháng 10/2023. Đối với các mỏ còn lại dự kiến hoàn thành các thủ tục trong năm 2023.
Nhằm đáp ứng tiến độ triển khai dự án, Cục Quản lý đầu tư xây dựng đề nghị các ban, nhà thầu phối hợp với các địa phương sớm hoàn thiện các thủ tục xác nhận Bản đăng ký khối lượng khai thác 3 mỏ cát (đoạn Quảng Ngãi-Hoài Nhơn, Hoài Nhơn-Quy Nhơn), 18 mỏ đất đã trình nhưng chưa được xác nhận trong nửa đầu tháng 10/2023 (đoạn Vạn Ninh-Cam Lộ, Quảng Ngãi-Hoài Nhơn, Chí Thạnh-Vân Phong).
Đồng thời, thỏa thuận với chủ sở hữu mỏ để có thể khai thác 6 mỏ cát (đoạn Bãi Vọt-Hàm Nghi, Hàm Nghi-Vũng Áng, Quy Nhơn-Chí Thạnh, Chí Thạnh-Vân Phong), 21 mỏ đất đã được xác nhận Bản đăng ký khối lượng (các đoạn Bãi Vọt-Hàm Nghi, Hàm Nghi-Vũng Áng, Vạn Ninh-Cam Lộ, Quảng Ngãi-Hoài Nhơn, Hoài Nhơn-Quy Nhơn, Quy Nhơn-Chí Thạnh, Chí Thạnh-Vân Phong) để sớm có thể khai thác các mỏ.
"Các chủ đầu tư, nhà thầu cần tiếp tục khảo sát, đưa thêm các mỏ mở mới vào hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án nếu có nhu cầu và hoàn thành thủ tục với các mỏ còn lại chậm nhất trong tháng 10/2023", đại diện Cục Quản lý đầu tư xây dựng cho biết.
Liên quan đến việc nghiên cứu thí điểm sử dụng cát biển phục vụ các dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, Vụ Khoa học-Công nghệ và Môi trường (Bộ GTVT) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã giao Ban QLDA Mỹ Thuận thực hiện thí điểm sử dụng cát biển cho dự án cao tốc Bắc-Nam đoạn Hậu Giang-Cà Mau.
Tại khu vực thí điểm, có thể đánh giá sơ bộ cát biển khu vực tỉnh Sóc Trăng có thể thay thế cát sông làm vật liệu đắp nền đường, các tính chất vật liệu của cát biển sử dụng đắp nền đường tương tự như cát sông. Việc sử dụng cát biển đắp nền đường cũng không có tác động lớn về chất lượng môi trường xung quanh, độ mặn của nước mặt và nước ngầm trước vào sau khi thi công chưa thể hiện rõ ràng.
Tuy vậy, công tác thí điểm vẫn cần theo dõi thêm để thu thập đầy đủ số liệu phục vụ cho công tác đánh giá tổng kết.
Theo dự kiến được Bộ GTVT đưa ra, sau khi hoàn thành thi công đoạn thí điểm cát biển làm vật liệu đắp nền, công tác quan trắc sẽ được thực hiện đến tháng 11/2023. Kết quả đánh giá tổng quan sẽ được đưa ra vào cuối năm 2023.
Phan Trang