Khởi đầu mới để Phú Yên vươn lên thành trung tâm kinh tế biển xanh

Tham dự hội nghị có Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, lãnh đạo một số uỷ ban của Quốc hội, bộ, ngành, địa phương, cùng đông đảo doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Thành quả từ quyết tâm thay đổi tư duy, tìm chọn hướng đi riêng

Phú Yên được biết đến là vùng đất "phú" trời "yên", giàu tiềm năng. Thiên nhiên ban tặng cho tỉnh những lợi thế riêng có về địa kinh tế; là cầu nối gắn kết các địa phương vùng Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên.

Với bờ biển dài 189 km cùng nhiều thắng cảnh đẹp (Gành Đá Đĩa, Đầm Cù Mông, Vịnh Xuân Đài, Đầm Ô Loan, Vịnh Vũng Rô, Mũi Đại Lãnh), tài nguyên năng lượng và các cảng biển nước sâu kết nối thuận lợi nhất của vùng Tây Nguyên, Nam Lào, Đông Bắc Campuchia thông qua 2 trục Quốc lộ 25 và 29 nối với Gia Lai và Đắk Lắk; Phú Yên hội tụ đầy đủ các điều kiện để tiên phong trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng xanh và bền vững phù hợp với xu thế của toàn cầu. Trở thành một trong những trung tâm về kinh tế biển xanh với các ngành dịch vụ, du lịch và công nghiệp động lực gắn với hệ sinh thái năng lượng xanh.

Phú Yên còn là một vùng đất có bề dày lịch sử gắn với hành trình mở cõi của các bậc tiền nhân. Nét đặc sắc của văn hóa Phú Yên là sự đan xen, giao thoa và hòa hợp của nền văn hóa Việt - Chăm.

Đặc biệt, động lực, nguồn lực nội sinh cho phát triển tỉnh Phú Yên là truyền thống anh hùng cách mạng, ý chí tự lực, tự cường, tinh thần năng động, sáng tạo, niềm tự hào, khát vọng vươn lên, xây dựng quê hương.

Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Phú Yên đã nỗ lực, đoàn kết, quyết tâm thay đổi tư duy, tìm chọn hướng đi riêng, phù hợp để vừa phát triển, vừa gìn giữ, bảo tồn được những giá trị, nét đẹp nguyên sơ, riêng có về tự nhiên, về văn hóa, tạo nên những bước phát triển, sự thay da đổi thịt của miền đất "hoa vàng trên cỏ xanh" sau 35 năm tái lập.

Điều đó được thể hiện qua nhưng con số hết sức ấn tượng. Quy mô nền kinh tế GRDP năm 2023 cao gấp hơn 2 lần so với năm 2010. Tăng trưởng GRDP năm 2023 đạt 9,16%, xếp thứ 10/63 tỉnh, thành phố trên cả nước.

GRDP bình quân đầu người năm 2023 đạt 65 triệu đồng, tăng 13,4%; tổng vốn đầu tư trên địa bàn tỉnh đạt trên 24.000 tỷ đồng, tăng gần 26%; khách du lịch đến Phú Yên đạt 3,2 triệu lượt khách tăng 44% so với năm 2022.

Hạ tầng giao thông ngày càng được hoàn thiện và có sự phát triển vượt bậc. Giáo dục, y tế, văn hóa của tỉnh được hoàn thiện, mở rộng về quy mô đào tạo và chất lượng phục vụ; cơ sở vật chất, trang thiết bị được tăng cường, mạng lưới trường, trạm được đầu tư xây dựng, nâng cấp theo hướng kiên cố hóa, hiện đại hóa, đáp ứng nhu cầu phát triển dân trí và chất lượng cuộc sống người dân.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà biểu dương nỗ lực và kết quả đạt được của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Phú Yên. Đây cũng là những nền tảng vững chắc, thuận lợi để Phú Yên tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong những năm tới.

 Bản "tổng phổ" các quy hoạch, định hình không gian phát triển

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, bản quy hoạch tỉnh Phú Yên được công bố hôm nay được xây dựng với tư duy đột phá, tầm nhìn dài hạn dựa trên tiềm năng khác biệt về các nguồn lực tài nguyên và văn hóa; cụ thể hóa chủ trương của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển vùng Bắc Trung bộ và Duyên Hải Nam Trung Bộ; thể hiện khát vọng của người dân về một Phú Yên xanh, thịnh vượng, hạnh phúc.

Quy hoạch tỉnh sẽ là bản "tổng phổ" của các quy hoạch, đóng vai trò định hình không gian phát triển của tỉnh trong mối liên kết chặt chẽ hữu cơ với các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

Quy hoạch sẽ mở ra những cơ hội, không gian phát triển, tạo thêm xung lực để Phú Yên phát triển mạnh mẽ trở thành một trong những trung tâm kinh tế biển xanh của vùng duyên hải Trung Bộ, điểm đến đầu tư hấp dẫn của các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước, với các trụ cột: Kinh tế số, công nghiệp - năng lượng xanh; du lịch, dịch vụ chất lượng cao; nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; vận tải biển và logistics.

Theo Phó Thủ tướng, để đạt được những mục tiêu tham vọng trên, tỉnh Phú Yên cần rút ra các bài học phát triển của các địa phương trong vùng, tiếp tục đổi mới sáng tạo, tìm ra lối đi riêng để trở thành vùng đất đáng đầu tư, đáng cống hiến, đáng trải nghiệm. "Những ý tưởng của con người phải được kết hợp hài hoà, tôn lên vẻ đẹp, sự giàu có của tự nhiên", Phó Thủ tướng nói.

Hạ tầng năng lượng xanh phải đi trước một bước

Chia sẻ một số suy nghĩ khi Phú Yên triển khai các nhiệm vụ, cụ thể của Quy hoạch, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, trong xu thế chuyển đổi xanh toàn cầu, những luật chơi mới được định hình trong đầu tư và thương mại dựa trên các tiêu chuẩn về môi trường, phát thải và lao động. Ước tính 90% GDP toàn cầu nằm trong diện phải thực hiện các cam kết đưa mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Điều này sẽ được pháp lý hóa để đảm bảo nghĩa vụ thực thi.

Vì vậy, hạ tầng năng lượng xanh, sạch và hạ tầng số sẽ quyết định sức cạnh tranh của môi trường đầu tư bên cạnh các lợi thế về giao thông. Với tiềm năng rất lớn về năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, các dạng năng lượng mới hydro, Amoniac xanh...) kết hợp với mô hình thuỷ điện tích năng, Phú Yên cần có tư duy, giải pháp đột phá thu hút đầu tư để đi trước một bước dẫn dắt về hạ tầng năng lượng xanh thúc đẩy đầu tư vào các lĩnh vực luyện kim, lọc hóa dầu, vận tải biển.

Đi kèm với đó là tập trung phát triển hệ thống dịch vụ logistics gắn với cảng hàng không Tuy Hòa, bến cảng Vũng Rô và bến cảng nước sâu Bãi Gốc, cảng cạn ICD Đông Hòa, kết nối với các đô thị lớn và khu công nghiệp trên địa bàn.

Để giải bài toán nguồn lực gồm nhân lực, vật lực, tài lực cho thực hiện quy hoạch, Phú Yên cần triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác, sử dụng và huy động của các nguồn lực của nền kinh tế.

Trong đó, chú trọng huy động nguồn lực từ chính quy hoạch, thông qua đầu tư phát triển hệ sinh thái kinh tế đô thị - công nghiệp- dịch vụ gắn với các công trình hạ tầng hướng tuyến; phát triển các dự án có tính chất động lực, lan tỏa. Chú trọng phát triển kinh tế đô thị thông minh, xanh, bền vững, bản sắc và có môi trường đáng sống. Coi đây là một động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững theo Nghị quyết số 06 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị. 

Đồng thời, chú trọng giáo dục, y tế để nâng cao chất lượng, thể chất nguồn nhân lực. Phát triển nâng cao chất lượng dịch vụ đô thị nhất là dịch vụ giáo dục, y tế và chăm sóc sức khoẻ để thu hút, giữ chân nhân tài và tạo nên sức hút hấp dẫn cho lao động.

Liên kết, hợp tác thay cho cạnh tranh

Đồng tình với định hướng đưa du lịch Phú Yên trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, động lực phát triển kinh tế - xã hội, Phó Thủ tướng cho rằng đây là lợi thế lớn của tỉnh nhưng cần phải đổi mới cách làm. Tỉnh cần có chiến lược liên kết các ngành dịch vụ phụ trợ như dịch vụ vận tải, lưu trú, mua sắm, sức khỏe,…vốn đang là hạn chế của du lịch Phú Yên. Từ đó, tạo được giá trị gia tăng. Thu hút các nhà đầu tư chiến lược để phát triển các tổ hợp du lịch đẳng cấp quốc tế có tính chất điểm nhấn; khai thác tiềm năng di sản văn hóa và thiên nhiên để phát triển du lịch xanh trong xu thế hội nhập. "Liên kết, hợp tác để thay cho cạnh tranh rất cần thiết cho du lịch", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số trong du lịch nhất là phát triển các tiện ích đặt vé đi lại, cơ sở lưu trú, ẩm thực và các dịch vụ khác cùng với thanh toán điện tử, giới thiệu quảng bá, hình ảnh, nét đẹp thiên nhiên, văn hóa trên môi trường số giúp tiết kiệm thời gian.

Đặc biệt cần có chiến lược quảng bá "Xứ sở hoa vàng trên cỏ xanh" qua điện ảnh, văn học, nghệ thuật và các nền tảng truyền thông đa phương tiện.

Là một địa phương ven biển chịu tác động trực tiếp của biến đổi khí hậu, nước biển dâng, Phú Yên cần chủ động tích hợp các kịch bản thích ứng vào trong các quy hoạch; chú trong phát triển hệ thống hạ tầng đa mục tiêu cùng các giải pháp công trình và phi công trình.

Tăng cường tuyên truyền, bảo vệ, sử dụng hiệu quả các tài nguyên thiên nhiên đất đai, nước, khoáng sản, tài nguyên rừng, cảnh quan. Phát triển bền vững kinh tế biển trên nền tảng tăng trưởng xanh, khai thác có hiệu quả nguồn lợi thủy sản, phòng, chống khai thác bất hợp pháp; đẩy mạnh đầu tư vào việc bảo tồn, phục hồi, bảo vệ tính toàn vẹn của hệ sinh thái biển và đất liền.

"Chuyển nuôi trồng thuỷ sản ở bãi ngang sang nuôi biển công nghệ cao kết hợp với các trung tâm điện gió ngoài khơi là ý tưởng có tính chiến lược, đột phá đối với Phú Yên", Phó Thủ tướng gợi mở.

 Viết tiếp Quy hoạch tỉnh Phú Yên bằng những dự án thông minh, xanh, hiệu quả

Phó Thủ tướng khẳng định, tinh thần đoàn kết, đồng lòng, quyết tâm đổi mới sáng tạo và khát vọng phát triển chính là sức mạnh nội sinh quan trọng nhất giúp tỉnh đạt được những kỳ tích về phát triển kinh tế - xã hội, hướng tới một Phú Yên xanh, giàu mạnh và giàu bản sắc.

Sau hội nghị, Phú Yên phải khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai và xác định nội dung trọng tâm, tiến độ và nguồn lực thực hiện các chương trình, dự án trong Quy hoạch; rà soát, lập, điều chỉnh, triển khai quy hoạch, với tinh thần "khẩn trương không cầu toàn".

Đồng thời công bố công khai, rộng rãi, cụ thể hoá các quy hoạch đến chi tiết về xây dựng đô thị, nông thôn, phân khu chức năng, để Quy hoạch tỉnh Phú Yên có giá trị lâu dài, bền vững

Với sự có mặt của hàng trăm nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, trong đó hàng chục dự án đã được trao giấy chứng nhận đầu tư, Phó Thủ tướng khẳng định, đây là cơ hội tốt để cộng đồng doanh nghiệp trực tiếp tìm hiểu, toàn diện, sâu sắc hơn, tổng thể hơn về tầm nhìn, không gian phát triển mới, những tiềm năng, thế mạnh, cơ hội của Phú Yên cũng như trao đổi về các cơ hội, hợp tác, đầu tư trên địa bàn.

"Sự quan tâm của các nhà đầu tư và những dự án mới được trao quyết định đầu tư ngày hôm nay báo hiệu một sự khởi đầu hết sức tốt đẹp, củng cố niềm tin về tương lai phát triển của Phú Yên", Phó Thủ tướng tin tưởng và mong muốn các doanh nghiệp, nhà đầu tư đã đến, đã lựa chọn Phú Yên thì sẽ có chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, "viết tiếp những kế hoạch, dự án thông minh, xanh, hiệu quả".

Tại hội nghị, lãnh đạo tỉnh Phú Yên trao quyết định chủ trương đầu tư/chứng nhận đầu tư tới 14 nhà đầu tư với tổng số vốn đăng ký đầu tư gần 10.500 tỷ đồng và 5 Biên bản ghi nhớ nghiên cứu đầu tư với tổng số vốn đăng ký là 128.800 tỷ đồng.

Các lĩnh vực được quan tâm gồm: Dự án Khu du lịch sinh thái Bãi Nồm, Vùng liên kết sản xuất lúa chất lượng cao, thu mua, chế biến xuất khẩu gạo tỉnh Phú Yên, Khu du lịch sinh thái Núi Thơm, Nhà máy sản xuất dược phẩm và sản phẩm chăm sóc sức khỏe theo tiêu chuẩn GMP, Khu chăn nuôi công nghệ cao, Khu liên hợp Gang thép, kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp công nghệ cao, dự án Cụm nhà máy thực phẩm sạch Phú Yên…

Minh Khôi