Phát biểu thảo luận về kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước, đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu (Bình Định) cho rằng: Hiện nay số lượng bệnh nhân COVID-19 rất ít, tỷ lệ tử vong do COVID-19 gây ra gần như bằng 0. Theo tôi, COVID-19 đã đi sang giai đoạn thoái trào. Tuy nhiên chúng ta vẫn chưa tuyên bố là chính thức kết thúc bệnh truyền nhiễm nhóm A.
Theo quy định, bệnh truyền nhiễm nhóm A được khám và điều trị miễn phí. Khi chuyển COVID-19 sang trạng thái truyền nhiễm nhóm B thì việc thanh toán chi trả tiền khám, chữa bệnh sẽ như các bệnh lý khác, có thể do bảo hiểm y tế chi trả hoặc là người dân chi trả.
Khi coi COVID-19 là một chuyên khoa không có nghĩa là hạ thấp sự nguy hiểm của dịch bệnh này mà phải theo dõi thật sát, phản ứng linh hoạt".
Đại biểu cho rằng, có 3 chỉ số cần theo dõi: Một là, xét nghiệm, thăm dò để phát hiện sớm các cái biến chủng mới; hai là, ghi nhận sự lây lan đột ngột của dịch bệnh trong cộng đồng; ba là, tình hình bệnh nhân chuyển nặng phải nhập viện.
Những chỉ số này nếu phát sinh vấn đề cần lưu ý thì cơ quan quản lý nhà nước sẽ chuyển trạng thái chống dịch, nghĩa là không ngồi chờ diễn biến của COVID-19 mà phản ứng linh hoạt.
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh: Đã đến lúc phải trở thành trở lại bình thường cũ để hướng tới 2 mục tiêu.
Thứ nhất là, phục vụ cho lộ trình mở cửa phục hồi kinh tế thời kỳ hậu COVID-19.
Thứ hai là, tránh quá tải cho hệ thống y tế, các bệnh viện đủ sức điều trị các bệnh lý thông thường và bệnh lý COVID-19.
Nếu có gì khác với trước khi bùng dịch thì cần phải khuyên người dân đeo khẩu trang ở nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, những ai nhiễm COVID-19 nên ở nhà, có dấu hiệu chuyển nặng thì vào viện để chữa.
Các trường hợp bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng vẫn nên hạn chế tiếp xúc để tránh nguy cơ lây nhiễm trong nhóm nguy cơ cao như người già, trẻ sơ sinh, phụ nữ có thai…
Việc cách ly người bệnh dứt khoát không cực đoan như trước, bất cứ ai xét nghiệm nhanh âm tính có thể trở lại đi làm bình thường.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, ngành bị ảnh hưởng nhiều nhất, để lại hậu quả nặng nề nhất chính là ngành y tế. Hệ thống y tế đã trải qua những giờ phút không thể nào quên. Những thành công đã được xã hội ghi nhận bằng nhiều hình thức. Những sai lầm đã phải trả giá đúng theo nguyên tắc công, tội phân minh.
"Vấn đề đặt ra là sau cơn bão lớn, việc phục hồi và phát triển tốt hơn một ngành trụ cột trong an sinh xã hội sẽ diễn ra như thế nào? Không thể vì những vi phạm xảy ra mà để cả một hệ thống tê liệt!
Những khó khăn trước đây như thu thập của nhân viên y tế, mua sắm, đấu thầu trang thiết bị, vật tư thuốc men không được cải thiện mà thậm chí còn tệ hơn bao giờ hết.
Nếu các đại biểu Quốc hội có thời gian thăm các bệnh viện tại địa phương thì sẽ thấy tình tình hình có thể coi là nguy hiểm này.
Rất nhiều các nhân viên y tế, cán bộ bảo hiểm xã hội, các cử tri, người bệnh đã gửi gắm cho tôi nỗi lòng về những khó khăn hiện nay trong tương lai của hệ thống y tế Việt Nam.
Tìm được câu trả lời, theo tôi không hề dễ dàng vì những vướng mắc đã kéo dài nhiều nhiệm kỳ, ai cũng nhận ra nhưng ngày càng nhiều hơn và phức tạp hơn.
Việc đấu thầu mua sắm trang thiết bị, nguồn thuốc men là nỗi lo lớn nhất của đại đa số các bệnh viện, cả công và tư.
Hơn nữa, nguồn nhân lực chất lượng cao đã thiếu, nay còn càng ít hơn vì mức lương không tăng mà có xu hướng giảm", đại biểu Nguyễn Lân Hiếu bày tỏ.
Đại biểu đề nghị Quốc hội, rà soát, cho ý kiến chi tiết, cụ thể để sớm hoàn thiện dự thảo Luật Khám, chữa bệnh (sửa đổi) để thông qua.
Đề nghị các cơ quan có thẩm quyền ban hành sớm các Nghị định, Thông tư then chốt nhằm tháo gỡ các vướng mắc nghiêm trọng hệ thống y tế, như Quyết định giảm mức độ dịch COVID-19; hướng dẫn quyết toán các chi phí chống dịch; thống nhất thanh toán chi trả bảo hiểm y tế cho một số lĩnh vực cụ thể.
Có nguồn ngân sách cụ thể ghi trong gói hồi phục kinh tế cho y tế tuyến cơ sở; đầu tư các kỹ thuật cao tại các bệnh viện chuyên ngành khi mà chính sách đào tạo nâng cao chất lượng thu hút tài năng nguồn nhân lực đang vô cùng khó khăn của ngành y tế hiện nay.
Với tư cách là một bác sĩ vẫn đang thường thường xuyên trực tiếp điều trị cho người bệnh, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu "mong muốn lãnh đạo cao cấp, các đại biểu Quốc hội hiểu được phần nào những khó khăn mà mà ngành y tế đang gặp phải.
Đó không chỉ là về vật chất mà trong lúc này chủ yếu là về tinh thần, sự ổn định và phương hướng phát triển rõ ràng là điều nhân viên y tế chúng tôi cần nhất lúc này".
PGS.TS. Nguyễn Lân Hiếu nhấn mạnh: "Đại dịch COVID-19 vừa qua đã chứng minh khả năng vượt khó của ngành y tế Việt Nam.
Với nguồn lực hạn chế nhưng tỷ lệ tử vong chúng ta thấp hơn rất nhiều so với các quốc gia giàu có. Công đầu chắc chắn là những cán bộ, nhân viên y tế Việt Nam. Nhưng chính họ trong thời bình lại vô cùng hoang mang khi những biến cố dồn dập xảy ra.
Những 'con sâu' đã bị gạt khỏi bỏ hệ thống nhưng những người mới nhận nhiệm vụ lại vô cùng bối rối, loay hoay chưa tìm được đường đi cho đúng, vì đi đâu cũng vướng, làm gì cũng có thể sai khi mà hệ thống pháp luật hiện nay chưa hoàn chỉnh.
Chúng ta luôn coi an sinh xã hội là mục đích để phấn đấu, y tế và giáo dục là 2 trụ cột của xã hội nhưng đang gặp vô vàn khó khăn.
Sự ảnh hưởng không chỉ một vài năm mà theo tôi sẽ qua nhiều năm, nhiều thế hệ, để lại những hậu quả khó lường mà thiệt hại nhất chính là người dân - cử tri của chúng ta".