Từ tháng 9/2015 đến tháng 12/1017 kế toán phường có trích từ tiền lương của bà Trang để đóng BHXH bắt buộc cho bà nhưng cơ quan BHXH không thu. Số tiền đó bà cũng không được hoàn trả.
Bà Trang hỏi, trường hợp của bà có được tham gia đóng BHXH bắt buộc không? Bà muốn đóng BHXH cho thời gian làm việc tại UBND phường từ tháng 9/2015 đến tháng 12/2017 thì phải làm thế nào?
Về vấn đề này, Luật sư Trần Văn Toàn, Văn phòng luật sư Khánh Hưng - Đoàn luật sư Hà Nội trả lời như sau:
Ngày 29/7/2014 của Bộ Nội vụ có Công văn số 2845/BNV-CCVC gửi BHXH Việt Nam trả lời Công văn số 2380/BHXH-BT ngày 1/7/2014 của BHXH Việt Nam về vướng mắc trong thực hiện BHXH đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Tại Điểm C, Mục 3 Công văn này nêu rõ: Theo quy định của Luật cán bộ, công chức năm 2008 thì ở cấp xã không có đối tượng là người làm việc theo chế độ HĐLĐ; Các trường hợp đã ký HĐLĐ với UBND trước đây thì thực hiện chế độ BHXH cho các đối tượng này như những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã được quy định tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP và Nghị định số 29/2013/NĐ-CP ngày 8/4/2013 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 92/2009/NĐ-CP.
Ngày 14/11/2014, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 4407/BHXH-BT gửi BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, hướng dẫn giải quyết vướng mắc về thu BHXH, BHYT, có nêu:
- Cơ quan BHXH tỉnh, huyện báo cáo UBND cùng cấp ý kiến của Bộ Nội vụ tại Công văn số 2845/BNV-CCVC để chỉ đạo UBND cấp xã chậm nhất đến ngày 31/12/2014 phải chấm dứt HĐLĐ đối với những người lao động đang làm việc theo HĐLĐ để thực hiện thủ tục dừng đóng BHXH bắt buộc theo quy định; các đối tượng này được tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện nếu có nhu cầu theo đúng quy định của Luật BHXH. Thời gian đã đóng BHXH bắt buộc của các đối tượng nêu trên được bảo lưu làm căn cứ tính hưởng các chế độ BHXH theo quy định.
- Kể từ ngày 1/1/2015, cơ quan BHXH không thu BHXH bắt buộc đối với mọi trường hợp ký HĐLĐ với UBND cấp xã.
Căn cứ các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nêu trên, trường hợp bà Hoàng Thị Trang, làm việc theo HĐLĐ ký với UBND phường không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Kể từ ngày 1/1/2015 cơ quan BHXH không thu BHXH bắt buộc đối với mọi trường hợp ký HĐLĐ với UBND cấp xã. Vì vậy, mặc dù từ tháng 9/2015 đến tháng 12/2017, kế toán phường có trích từ tiền lương của bà để đóng BHXH bắt buộc cho bà nhưng cơ quan BHXH không thu là đúng quy định. Kế toán phường có trách nhiệm hoàn trả lại số tiền này cho bà Trang.
Bà Trang có thể tham gia BHXH tự nguyện để hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất theo quy định tại Chương IV Luật BHXH và Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện.
Về nguyên tắc, việc đóng BHXH tự nguyện được thực hiện kể từ thời điểm tham gia BHXH tự nguyện. Vì vậy, bà Trang muốn đóng BHXH cho thời gian từ tháng 9/2015 đến tháng 12/2017 (trước khi tham gia gia BHXH tự nguyện) không có cơ sở thực hiện.
Luật sư Trần Văn Toàn
VPLS Khánh Hưng, Đoàn luật sư Hà Nội
* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.