Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, tính chung 9 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 299,63 tỷ USD, tăng 15,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 83,47 tỷ USD, tăng 20,7%, chiếm 27,9% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 216,16 tỷ USD, tăng 13,4%, chiếm 72,1%.
Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho hay, trong 9 tháng năm 2024, các mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện ước đạt 52,75 tỉ USD, tăng 27,3%; điện thoại và linh kiện ước đạt 41,78 tỉ USD, tăng 6,9%; hàng dệt may ước đạt 27,35 tỉ USD, tăng 9%; giày dép ước đạt 16,6 tỉ USD, tăng 12,9%; gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt 11,61 tỉ USD, tăng 20,7%; thủy sản ước đạt 7,23 tỉ USD, tăng 9,5%; rau quả ước đạt 5,67 tỉ USD, tăng 34,7%.
Đặc biệt, ghi nhận có 7 nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỉ USD, gồm: Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; Điện thoại và linh kiện; Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; giày dép; dệt may; gỗ và sản phẩm gỗ; phương tiện vận tải và phụ tùng. Có 11 nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 5 tỉ USD và có 31 nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỉ USD.
Nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản đạt 3,29 tỷ USD, chiếm 1,1%; nhóm hàng công nghiệp chế biến đạt 263,47 tỷ USD, chiếm 87,9%; nhóm hàng nông sản, lâm sản đạt 25,64 tỷ USD, chiếm 8,6%; nhóm hàng thủy sản đạt 7,23 tỷ USD, chiếm 2,4%.
Kim ngạch nhập khẩu 9 tháng năm 2024 đạt 278,84 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước, trong đó nhập khẩu nhóm hàng tư liệu sản xuất đạt 261,5 tỷ USD, chiếm 93,8% tổng kim ngạch nhập khẩu.
Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 89,4 tỷ USD. Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 105 tỷ USD. Trong 9 tháng năm 2024, xuất siêu sang Hoa Kỳ ước đạt 78,5 tỷ USD tăng 31% so với cùng kỳ năm trước; xuất siêu sang EU ước đạt 25,9 tỷ USD, tăng 20,8%; xuất siêu sang Nhật Bản 1,9 tỷ USD, tăng 28,8%; nhập siêu từ Trung Quốc 61,4 tỷ USD, tăng 70,1%; nhập siêu từ Hàn Quốc 22,6 tỷ USD, tăng 9,2%; nhập siêu từ ASEAN 6,2 tỷ USD, tăng 9,3%.
Cán cân thương mại hàng hóa tháng 9 xuất siêu 2,29 tỷ USD. Tính chung 9 tháng năm 2024, cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 20,79 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 22,1 tỷ USD).
Là nhóm hàng "tỷ đô", dệt may vẫn duy trì phong độ khi mang về hơn 27 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ. Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam dự báo, xuất nhập khẩu hàng dệt may của Việt Nam sẽ tiếp tục khả quan trong những tháng tới, bởi theo yếu tố chu kỳ thì nhu cầu hàng hóa thường tăng mạnh vào những tháng cuối năm. Các thị trường xuất khẩu chủ lực đang ấm dần và đã tăng trưởng trở lại như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Canada,… riêng thị trường EU thì mức tăng trưởng còn thấp. Mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD của dệt may Việt Nam năm 2024 là rất khả thi.
Trong lĩnh vực da giày, bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam thông tin, xuất khẩu da giày đã tận dụng tốt lợi thế từ các thị trường có Hiệp định thương mại tự do như EVFTA, CPTPP. Với tốc độ tăng trưởng hiện tại, kim ngạch xuất khẩu cả năm 2024 dự báo sẽ đạt khoảng 27 tỷ USD.
Với nhóm hàng nông sản, Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết: Rau quả Việt Nam đang ngày càng khẳng định được vị thế tại các thị trường khó tính như Hoa Kỳ, Trung Quốc và Hàn Quốc. Đặc biệt, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng ưa chuộng sầu riêng, chuối và xoài Việt Nam. Nhờ vào sự tăng trưởng của các thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ và Hàn Quốc, xuất khẩu rau quả năm nay dự kiến sẽ cán mốc 7 tỷ USD.
Riêng nhóm hàng cà phê, 9 tháng, Việt Nam thu về gần 4,4 tỷ USD từ xuất khẩu cà phê, tăng 40% so với cùng kỳ năm ngoái nhờ giá cao. Đáng chú ý, giá cà phê xuất khẩu liên tục tăng. Tháng 9, giá bình quân đạt 5.469 USD một tấn, mức cao nhất từ trước đến nay. Tính chung 9 tháng, mỗi tấn cà phê xuất khẩu bình quân đạt 3.897 USD một tấn, tăng 56% so với cùng kỳ năm ngoái. Cà phê trở thành sản phẩm nông sản có giá tăng mạnh nhất trong số các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh. Nguyên Trưởng Khoa Tài chính Quốc tế Học viện Tài chính đánh giá: Với tình hình đơn hàng hiện tại và nhìn vào tốc độ tăng tốc nhập khẩu nguyên liệu đầu vào, thì trong cả năm 2024 khả năng Việt Nam sẽ chạm mốc 800 tỷ USD xuất nhập khẩu, vượt xa mức kỷ lục xuất nhập khẩu 732 tỷ USD vào năm 2022.
Lý do đưa ra dự báo nêu trên, TS. Đinh Trọng Thịnh cho hay, dựa vào hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam đến thời điểm hiện tại đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, xuất khẩu đến các thị trường lớn như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc đều có sự tăng trưởng cao. Thời điểm cuối năm, các doanh nghiệp cũng đang quyết tâm đẩy đà tăng trưởng xuất khẩu, tận dụng tối đa lợi thế về thị trường, nhất là các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTAs). Mặt khác, nhu cầu của các thị trường nhập khẩu cuối năm với nhiều lễ hội lớn vẫn đang tăng và điều này có lợi cho tăng trưởng xuất khẩu quý còn lại, đặc biệt với các ngành may mặc, giày dép, điện tử và nông lâm thủy sản...
Để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu thời gian tới, Bộ Công Thương cho biết sẽ tiếp tục tập trung đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến xuất khẩu đối với các thị trường trọng điểm, đặc biệt tận dụng tối đa ưu đãi do các FTAs như: CPTPP, EVFTA, RCEP… Đẩy nhanh đàm phán, ký kết, phê chuẩn các FTA, liên kết kinh tế mới, trước mắt với Israel, UAE, để đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và đẩy mạnh xuất khẩu. Hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại tại các thị trường mới, thị trường tiềm năng mà các doanh nghiệp riêng lẻ chưa có điều kiện trực tiếp thâm nhập.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác cảnh báo sớm các vụ việc phòng vệ thương mại của nước ngoài đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam; công tác chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ; tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp trong việc ứng phó các vụ việc phòng vệ thương mại do nước ngoài đã và đang điều tra.
Phan Trang