Với vị trí chiến lược quan trọng, Đăk Tô - Tân Cảnh trở thành địa bàn diễn ra nhiều trận chiến quyết liệt giữa ta và địch. Trong đó, nhiều chiến dịch lớn diễn ra tại đây, như: Chiến dịch Đăk Tô I vào năm 1967, góp phần quan trọng cho việc chuẩn bị cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân năm 1968; chiến dịch Đăk Tô II vào năm 1969, góp phần đánh bại chiến lược chiến tranh cục bộ và kế hoạch "tìm diệt" của Mỹ trên chiến trường Tây Nguyên; đặc biệt là chiến dịch Xuân - Hè năm 1972 ở Bắc Tây Nguyên, trọng điểm là chiến dịch Đăk Tô - Tân Cảnh.
Đêm 23, rạng sáng ngày 24/4/1972, sau khi thực hiện thành công kế hoạch nghi binh, thu hút sự chú ý của địch về phía tây và phía bắc, Sư đoàn 2 được tăng cường Trung đoàn 66, Tiểu đoàn 37 đặc công cùng Tiểu đoàn 304 của tỉnh Kon Tum và một bộ phận pháo binh, pháo cao xạ, xe tăng của Mặt trận, do sư đoàn trưởng Nguyễn Chơn và chính ủy Lê Đình Yên chỉ huy bất ngờ từ phía đông đột phá trận địa phòng ngự của địch. Các vị trí trọng yếu của địch lần lượt bị quân ta tiêu diệt, phá hủy. Trước sức tấn công dũng mãnh, kiên cường của quân đội ta, quân địch đã hoàn toàn thất bại.
Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh được coi là trận đánh tiêu biểu trong "chiến thuật đánh nhanh, diệt gọn". Chỉ trong một thời gian rất ngắn, quân ta đã tiêu diệt một lực lượng lớn sinh lực địch, tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ quân địch trên tuyến phòng thủ Đăk Tô - Tân Cảnh, bắn rơi 17 máy bay, thu và phá hủy 30 khẩu pháo hạng nặng, thu rất nhiều vũ khí và phương tiện chiến tranh của địch, bắt sống trên 600 tù binh, trong đó có rất nhiều sĩ quan cấp úy, cấp tá.
Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh cùng với chiến thắng Quảng Trị và miền Đông Nam Bộ đã tạo ra một cục diện mới trên chiến trường miền Nam, góp phần đánh bại một bước quan trọng chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh" và "Học thuyết Niixon" ở Đông Dương, buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris, rút quân khỏi Việt Nam.
Để có được chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh, phải kể đến trận đánh tại 2 Điểm cao 1015 - đồi Sạc Ly và điểm cao 1049 - đồi Delta, thuộc huyện Sa Thầy và Đăk Tô. Nơi đây là pháo đài kiên cố của địch nằm án ngữ giữa vùng ngã ba biên giới, trấn giữ căn cứ Đăk Tô - Tân Cảnh và thị xã Kon Tum từ xa. Chiến thắng tại hai cao điểm đã đập tan toàn bộ hệ thống cứ điểm của địch ở bờ Tây sông Pô Kô, góp phần giải phóng Đăk Tô - Tân Cảnh trong chiến dịch Xuân Hè 1972. Tạo điều kiện cho các lực lượng tấn công tiêu diệt cứ điểm Kleng, giải phóng hoàn toàn huyện Sa Thầy vào ngày 9/5/1972 và tiếp tục vây lấn đánh vào thị xã Kon Tum trong bước hai của chiến dịch Đăk Tô - Tân Cảnh năm 1972.
Phát biểu tại buổi lễ, Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum Dương Văn Trang khẳng định, đã 50 năm đã trôi qua, Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh vẫn luôn in đậm trong tâm trí của quân và dân các dân tộc tỉnh Kon Tum; là nguồn động lực thôi thúc các thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và nhân dân trong tỉnh tiếp tục tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những bài học kinh nghiệm đúc rút từ Chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh có giá trị lịch sử và hiện thực sâu sắc, sẽ tiếp tục được nghiên cứu, vận dụng sáng tạo vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
"Với bề dày truyền thống và những kinh nghiệm quý báu được rút ra từ thực tiễn cách mạng, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành tựu to lớn hơn nữa trong thời gian tới, đưa quê hương Kon Tum ngày càng phát triển", Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum tin tưởng.
Nhân dịp này, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh Kon Tum vui mừng được đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt đối với di tích lịch sử điểm cao 1015 và điểm cao 1049 (thuộc huyện Sa Thầy và huyện Đăk Tô).
Dương Nương