Tháng 6/2021, Kiên Giang là một trong các địa phương được chọn làm điểm thực hiện Đề án của Bộ Quốc phòng về "Xây dựng Hải đội Dân quân thường trực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình mới". Theo đó, Hải đội Dân quân thường trực tỉnh Kiên Giang có nhiệm vụ vừa trực tiếp khai thác hải sản phát triển kinh tế vừa nắm chắc tình hình trên biển, đấu tranh giữ vững môi trường hòa bình, phòng chống tội phạm, bảo vệ ngư dân, bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. Đồng thời, tham gia phòng thủ dân sự, cứu hộ, cứu nạn, vận tải, tiếp tế trên biển,…
Đến nay, sau gần ba năm thực hiện, công tác xây dựng và tổ chức hoạt động của Hải đội Dân quân thường trực tỉnh Kiên Giang đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, qua đó góp phần bảo vệ bình yên chủ quyền biển đảo, đảo của Tổ quốc nói chung, tỉnh Kiên Giang nói riêng. Hằng năm, Đảng ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Kiên Giang đã thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo tiến hành rà soát, tuyển chọn lực lượng, đưa đi đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ, tổ chức sắp xếp, biên chế hải đội và các kíp tàu chặt chẽ, khoa học, đúng quy trình, đáp ứng yêu cầu, chỉ tiêu trên giao, đảm bảo chất lượng.
Cùng với việc bảo đảm vị trí đóng quân cũng như nơi trú, tránh bão cho hải đội, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Kiên Giang cũng tổ chức tốt các nội dung huấn luyện trên bờ; trên biển; tổ chức huấn luyện ngư lưới cụ, khai thác hải sản cho các kíp tàu chặt chẽ, bảo đảm nội dung, thời gian, quân số theo kế hoạch và quy định. Nhờ đó, cán bộ, chiến sĩ Hải đội đã nắm rõ chức trách, nhiệm vụ, thích nghi với điều kiện sinh hoạt và thuần thục thao tác nghiệp vụ.
Song song với công tác huấn luyện, thực hiện phương châm "đồng hành cùng ngư dân trong phát triển sản xuất", cán bộ, chiến sĩ của các hải đội còn trực tiếp tham gia khai thác hải sản; thường xuyên thăm hỏi, động viên ngư dân khắc phục khó khăn để bám biển, đánh bắt, khai thác hải sản trong vùng biển của ta, tích cực trong tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc; hỗ trợ ngư dân thuốc chữa bệnh, lương thực, thực phẩm, nước ngọt, dầu nhớt, nhiên liệu và giúp bà con ngư dân sửa chữa máy móc khi có sự cố. Đồng thời, phối hợp Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân thực hiện nhiệm vụ trực chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Theo đồng chí Nguyễn Văn Quýt, Chính trị viên Hải đội Dân quân thường trực tỉnh Kiên Giang, đến nay các tàu trong Hải đội đã phối hợp tổ chức tuần tra, quan sát, theo dõi và hướng dẫn khu vực hoạt động trên biển cho hàng nghìn lượt tàu cá của bà con ngư dân, kết hợp khai thác thủy sản và tuyên truyền pháp luật cho ngư dân. Nhờ đó thời gian qua, khi Hải đội hoạt động trên các vùng biển đều nhận được sự đồng tình ủng hộ của bà con ngư dân; qua đó, giúp bà con vững tin vươn khơi, bám biển
Tìm hiểu được biết, thực hiện Đề án của Bộ Quốc phòng về "Xây dựng Hải đội Dân quân thường trực tham gia bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình mới", các hải đội dân quân thường trực được thành lập tại 6 tỉnh, thành phố (Quảng Trị, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Bà Rịa - Vũng Tàu, Kiên Giang, Đà Nẵng) đã từng bước đi vào hoạt động có hiệu quả. Các cơ quan, đơn vị, địa phương luôn chủ động triển khai thực hiện nghiêm kế hoạch huấn luyện; làm tốt công tác phối hợp chuẩn bị và thực hành huấn luyện các nội dung cả ở đất liền, trên biển. Kết quả huấn luyện hằng năm, 100% đạt yêu cầu, trong đó có 77,7% khá, giỏi.
Trong tham gia phát triển sản xuất, các hải đội đã tổ chức trên hàng trăm lượt tàu tham gia phối hợp làm nhiệm vụ tuần tra, trực sẵn sàng chiến đấu trên biển và thực hiện các nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ cứu nạn, tham gia diễn tập các cấp và chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU). Với công tác chuẩn bị chu đáo, triển khai khoa học, các hải đội dân quân thường trực đã cơ bản hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trên biển; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng thực hiện có hiệu quả mục tiêu, yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới.
Ghi nhận những kết quả nói trên, phát biểu tại Hội nghị rút kinh nghiệm xây dựng lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm cho Hải đội Dân quân thường trực, Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, việc tổ chức các tàu dân quân thường trực vừa sản xuất đánh bắt hải sản vừa tham gia phối hợp trực tuần tra, sẵn sàng chiến đấu, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn, tham gia diễn tập, làm nhiệm vụ chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU)… đã góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trên biển, làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi bám biển, giữ vững ngư trường truyền thống và cùng các lực lượng tham gia bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Trước yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới, thời gian tới, để nâng cao chất lượng Hải đội Dân quân thường trực, các cơ quan, đơn vị, địa phương sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm kế hoạch huấn luyện theo quy định; xây dựng nội dung, chương trình huấn luyện cụ thể phù hợp cho từng đối tượng.
Đồng thời, tập trung nâng cao chất lượng hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện; xây dựng bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng cho cán bộ, chiến sĩ; đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo gắn với chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU), thúc đẩy phát triển kinh tế biển theo hướng hiệu quả, bền vững.
Quang Đạo