Mô hình điểm 'thôn thông minh' trong xây dựng nông thôn mới

Xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Theo ông Nguyễn Đức Hồng, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm, hiện nay, trên địa bàn huyện có 3 xã: Phù Đổng, Cổ Bi và Dương Xá được Thành phố phê chuẩn kết quả và công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.

Riêng xã Dương Xá đã đạt xã chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu lĩnh vực y tế, văn hóa và du lịch và đã được Thành phố phê chuẩn kết quả và công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu năm 2022.

Ông Tô Hữu Vịnh, Chủ tịch UBND xã Dương Xá cho biết năm 2015, xã được TP. Hà Nội công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; đến năm 2021, xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Do xác định mục tiêu xây dựng thôn nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 là nâng cao mức sống, mức hưởng thụ cho người dân, xã Dương Xá đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ xã đến cơ sở với quyết tâm cao hoàn thành xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trong năm 2022. 

Để xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, xã phải hoàn thiện 3 nhóm tiêu chí bao gồm: Thu nhập bình quân đầu người, có ít nhất 1 "thôn thông minh" và lựa chọn lĩnh vực kiểu mẫu. Với tiêu chí thu nhập bình quân đầu người, năm 2022, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 73,21 triệu/người/năm, tăng 14,4% so với mức thu nhập bình quân đầu người áp dụng theo quy định đối với xã nông thôn mới, nâng cao tại cùng thời điểm.

Đến năm 2022, toàn xã không còn hộ nghèo, số hộ cận nghèo chỉ còn 6 hộ, chiếm 0,15%. Trong xã không còn nhà tạm, nhà dột nát. Tỉ lệ lao động qua đào tạo, có chứng chỉ bằng cấp tăng cao (đạt 89,5% tổng số người trong độ tuổi lao động), phân bố trong các ngành kinh tế chủ lực như công nghiệp và xây dựng, dịch vụ… Giáo dục được quan tâm, đầu tư, nâng cấp đồng bộ tạo bước phát triển mạnh mẽ. 

Xã cũng được quan tâm đầu tư xây dựng Trung tâm Văn hóa - Thể thao với hội trường đa năng, các phòng tập, nhà thi đấu đa năng, sân luyện tập thể thao ngoài trời; 8/8 thôn đều có nhà văn hóa hội họp đạt chuẩn, có sân bóng mi ni, lắp đặt dụng cụ thể thao ngoài trời tại các điểm công cộng, các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể thao được tổ chức thường xuyên… Hệ thống y tế cơ sở được quan tâm, củng cố, trạm y tế xã cũng được xây dựng mới với dãy nhà 2 tầng bao gồm 11 phòng theo tiêu chí quốc gia về y tế và một phòng chức năng; trang thiết bị y tế cơ sở phù hợp, đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Để xây dựng chương trình nông thôn mới, nông thôn nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, lãnh đạo xã đã bám sát các chỉ đạo của Trung ương và Thành phố, ban hành các nghị quyết, xây dựng kế hoạch, chương trình hành động, phát huy sức mạnh của các tổ chức đoàn thể và nhân dân địa phương quyết tâm hoàn thành các tiêu chí, xây dựng nông thôn mới gắn với đầu tư, xây dựng xã thành phường. 

Tính từ năm 2011 đến năm 2022, tổng nguồn vốn huy động xây dựng nông thôn mới đạt 390,115 triệu đồng, gồm vốn ngân sách và vốn huy động ngoài ngân sách.

Trong năm 2022, xã Dương Xá tập trung rà soát, chỉ đạo thực hiện, đáp ứng đầy đủ mức đạt chuẩn theo yêu cầu của Bộ Tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025 với 19 tiêu chí: Quy hoạch, giao thông, thủy lợi và phòng chống thiên tai, điện, văn hóa, cơ sở thương mại nông thôn, thông tin tuyền thông, nhà ở dân cư, thu nhập, nghèo đa chiều, lao động, y tế, hành chính công, tiếp cận pháp luật, chất lượng môi trường sống,... Trong đó, hai tiêu chí bắt buộc là thu nhập và mô hình "thôn thông minh" đều đạt. 

Để hoàn thành xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu đòi hỏi địa phương cần phải có một thôn thông minh bao hàm đủ các điều kiện: Có hạ tầng mạng Internet băng rộng, cáp quang phủ sóng trên 80 % hộ gia đình phổ cập dịch vụ mạng di động 4G, 5G đạt 100 %; có mạng Wifi miễn phí tại Nhà Văn hóa thôn hơn 90 %; người dân trưởng thành sử dụng điện thoại thông minh đạt hơn 70 %; người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán điện tử. 

Đến nay, thôn Thuận Quang của Dương Xá đã hoàn thành các tiêu chí này.

Xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh

Thực hiện quy hoạch vùng sản xuất, hằng năm UBND xã Dương Xá đều ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện phát triển sản xuất nông nghiệp chuyên canh, triển khai vùng sản xuất an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, vùng chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thúc đẩy mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp khép kín, áp dụng cơ giới hóa trong khâu làm đất và tưới tiêu. 

Xã Dương Xá đã thí điểm xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh thôn Thuận Quang với 30 ha trồng cam, ổi cho giá trị kinh tế cao. Ngoài ra, trên địa bàn xã có 6 HTX hoạt động ở các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, thương mại dịch vụ. Tiêu biểu là mô hình hoạt động của HTX Sản xuất tinh dầu, tinh bột nghệ Bà Bé có doanh thu ước đạt 200 - 300 triệu đồng/tháng, tạo công ăn việc làm cho hơn 10 người với thu nhập từ 7 - 10 triệu đồng/tháng.

Ông Hoàng Đình Hoan, Trưởng thôn Thuận Quang, ngay sau khi được xã giao cho xây dựng mô hình "thôn thông minh", địa phương đã quán triệt đến tất cả mọi người, mọi gia đình cùng tham gia để xây dựng mô hình và nhận được sự đồng tình ủng hộ của bà con. Nhờ vậy, đến nay, Thuận Quang đã hoàn thành mô hình "thôn thông minh". Diện mạo nông thôn đã không ngừng "thay da đổi thịt", cơ sở hạ tầng phát triển, các trục đường, tuyến đường liên xã, liên thôn đều được thảm nhựa và mở rộng, được bảo trì, nâng cấp, có hệ thống điện chiếu sáng và cây xanh…Qua đó đã tạo cảnh quan, không gian "đáng sống" cho bà con trong thôn.

Vui mừng về sự thay đổi diện mạo của làng quê, ông Ng. Minh, người dân sống ở xã Dương Xá cho biết tính đến nay chương trình xây dựng nông thôn mới đã kéo dài hơn 10 năm, nhìn lại là cả một chặng đường nhiều vất vả, khó khăn nhưng kết quả mà chương trình mang lại đã thực sự làm hài lòng hầu hết người dân. Từ đường làng, ngõ xóm, đường đi lối lại đều sáng sủa, cây cối xanh mát, trong lành; việc ứng dụng các thiết bị điện tử thông minh cũng đã góp phần cho lớp trẻ (con cháu chúng tôi) được hưởng lợi ích thiết thực.

Theo ông Ngọ Văn Ngôn, Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng điều phối Chương trình nông thôn mới TP. Hà Nội, Trưởng đoàn thẩm định của TP. Hà Nội ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Dương Xá trong quá trình xây dựng nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu. Với những kết quả đã đạt được, xã sẽ tiếp tục duy trì và phát huy những kết quả đạt được, hoàn thiện các tiêu chí còn lại để tiến tới đạt xã nông thôn mới kiểu mẫu toàn diện.

* Thông tin có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới TP. Hà Nội.

Thiện Tâm