Nâng cao vị trí, vai trò, hiệu quả trong chiến lược phát triển ngành thanh tra

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Viện trưởng Viện CL&KHTT Nguyễn Huy Hoàng cho biết, trên cơ sở các báo cáo kết quả sơ kết Chiến lược của các bộ, ngành, địa phương, TTCP đã dự thảo báo cáo sơ kết toàn quốc việc thực hiện Chiến lược Phát triển ngành Thanh tra. Báo cáo gồm 2 phần chính: Kết quả thực hiện Chiến lược; phương hướng, nhiệm vụ và kiến nghị, đề xuất nhiệm vụ cho giai đoạn 2023 - 2030, dự kiến các hoạt động chủ yếu sẽ thực hiện trong giai đoạn từ nay đến năm 2030.

Dự thảo Báo cáo được xây dựng theo các tiêu chí về công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chiến lược; công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt về Chiến lược; kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Chiến lược; đề xuất kế hoạch thực hiện Chiến lược giai đoạn 2023 - 2030.

Theo đó, gần 7 năm thực hiện (2016 - 2023), công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Chiến lược đã được Chính phủ, TTCP, các bộ, ngành, địa phương quan tâm, tập trung chỉ đạo thực hiện và xác định là một trong những nhiệm vụ của các cơ quan quản lý nhà nước. Việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện Chiến lược đã mang lại nhiều hiệu quả, kết quả tích cực trong công tác phát triển ngành Thanh tra. Mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể, các nhiệm vụ, giải pháp giai đoạn thứ nhất của Chiến lược cơ bản hoàn thành; có 9/13 nhiệm vụ được hoàn thành theo phụ lục các hoạt động chủ yếu của thực hiện Chiến lược giai đoạn thứ nhất.

Chiến lược đã củng cố hành lang pháp lý để nâng cao vị trí, vai trò, tổ chức, hoạt động, chế độ, chính sách, cơ sở vật chất, kỹ thuật đối với ngành Thanh tra. Các quy định pháp luật có liên quan đến thanh tra, tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) và phòng, chống tham nhũng (PCTN) đã được rà soát, sửa đổi và hoàn thiện.

Việc thực hiện Chiến lược thời gian qua đã có tác động tích cực đến sự phát triển của ngành Thanh tra. Công tác thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, tập trung những lĩnh vực, vấn đề bức xúc mà dư luận xã hội quan tâm; đảm bảo đúng thời gian, trình tự, thủ tục; kết luận chính xác, khách quan, đúng pháp luật. Qua thanh tra đã phát hiện các sai phạm, thu hồi tiền; kiến nghị chấn chỉnh, khắc phục kịp thời các sai sót, hạn chế trong hoạt động thanh tra; công tác giải quyết KNTC được quan tâm, chỉ đạo và chú trọng…

Việc đổi mới công tác cán bộ có chuyển biến, nhưng tại một số bộ ngành, đại phương chưa thực hiện luân chuyển, biệt phái cán bộ, công chức trong hệ thống các cơ quan Thanh tra Nhà nước để đào tạo, rèn luyện qua các môi trường công tác; việc đổi mới phương thức hoạt động của các cơ quan thanh tra chuyên ngành vẫn chưa theo kịp với yêu cầu của công tác quản lý nhà nước, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội đặt ra. Công tác kiểm tra, đôn đốc thực hiện các kết luận thanh tra, quyết định xử lý sau thanh tra chưa triệt để; chưa chú trọng việc thực hiện xử lý trách nhiệm cá nhân, tập thể vi phạm…

Luật PCTN vần còn nhiều vướng mắc, bất cập liên quan đến thẩm quyền, trách nhiệm của ngành Thanh tra; tổ chức ngành Thanh tra thiếu tính độc lập tương đối và không có được sự lãnh đạo chỉ đạo tập trung thống nhất trong ngành; cơ sở vật chất, phương tiện làm việc vẫn còn có những khó khăn…

Nguyên nhân, công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chiến lược có lúc có nơi chưa thường xuyên; chính sách, pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết KNTC và PCTN chưa đồng bộ, thống nhất; một số quy định chưa phù hợp với thực tiễn; việc kiện toàn bộ máy cơ quan thanh tra các cấp còn gặp nhiều khó khăn; công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức thanh tra chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là chuyên môn nghiệp vụ...

Dự thảo báo cáo Chiến lược  cũng đề ra định hướng mục tiêu phát triển ngành Thanh tra đến năm 2030 và các nhiệm vụ giải pháp như: Nâng cao vị trí, vai trò ngành Thanh tra; kiện đoàn tổ chức, bộ máy của cơ quan thanh tra; đổi mới phương thức hoạt động của cơ quan thanh tra; đổi mới công tác cán bộ; tăng cường cơ sở vật chất, kỹ thuật.

Góp ý tại Hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tổng hợp (TTCP) Vũ Hồng Khánh đánh giá cao sự chuẩn bị dự thảo của Viện Cl&KHTT; cấu trúc dự thảo đã bám vào nội dung Chiến lược từ mục tiêu chung, cụ thể, và giải pháp thực hiện.

Tuy nhiên, ông Khánh cho rằng, báo cáo cần đi sâu vào từng mục, có số liệu cụ thể. Do đó, đề nghị bổ sung hệ thống số liệu có bao nhiêu tỉnh, bộ, ngành xây dựng kế hoạch; từng trụ cột phải có số liệu chứng minh những kết quả, hạn chế, bài học kinh nghiệm để thực hiện giai đoạn tiếp theo, nêu rõ các giải pháp để khắc phục hạn chế trong giai đoạn mới.

Ông Trần Đình Trữ, Phó Chánh Thanh tra TPHCM đồng tình với ý kiến của ông Khánh, báo cáo thiếu nhiều số liệu của từng giai đoạn từ trước khi thực hiện Chiến lược, giai đoạn 2015 - 2020 và giai đoạn 2020 đến 6 tháng đầu 2023. Do đó, cần bổ sung số liệu theo từng giai đoạn để thấy được những kết quả đạt được và những hạn chế để đưa ra giải pháp, bài học kinh nghiệm trong việc thực hiện giai đoạn sau.

Theo ông Lê Hoàng Thông, Phó Chánh Thanh tra TP Cần Thơ, cần rút ngắn lại báo cáo, đánh giá cụ thể 13 nhiệm vụ, phải có số liệu để từ đó đưa ra 4 nhiệm vụ chưa đạt hoàn thành. Đồng thời, cần bổ sung đánh giá thêm các vị thế của ngành Thanh tra như biên chế, bố trí cán bộ, công tác đào tạo…

LS