Ngành hàng không đối phó với 'khủng hoảng' thiếu máy bay

Thông tin tại Hội nghị giao ban công tác quý 1 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý 2/2024 của Bộ GTVT vào chiều 1/4, ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam (Bộ GTVT) cho biết: Từ tháng 9/2023, Nhà sản xuất động cơ Pratt&Whitney (PW) đã thông báo về việc phải thực hiện việc triệu hồi động cơ PW1100 trên các máy bay Airbus A321Neo để thực hiện việc kiểm tra và sửa chữa chuyên sâu nhằm khắc phục lỗi sản xuất.

Thống kê trên phạm vi toàn thế giới, ước tính có khoảng 600-700 động cơ PW1100 đang khai thác trên các đội bay hoạt động bị ảnh hưởng. Việc triệu hồi động cơ sẽ làm các máy bay trên phải dừng khai thác trong năm 2024 và năm 2025 (thời điểm dừng máy bay bắt đầu từ tháng 1/2024).

42 máy bay phải dừng hoạt động do lỗi của nhà sản xuất

Tại Việt Nam, việc nhà sản xuất PW yêu cầu triệu hồi một số máy bay A321Neo của các Hãng hàng không Vietnam Airlines, Vietjet khai thác đã khiến ngành hàng không Việt Nam rơi vào tình trạng thiếu hụt đội máy bay khá trầm trọng.

"Tính đến hết ngày 31/3, đội bay của Việt Nam có 205 máy bay; đang khai thác 159 máy bay, 20 máy bay đang bảo dưỡng thiết bị định kỳ và 26 máy bay phải tháo động cơ để kiểm tra, sửa chữa theo yêu cầu của nhà sản xuất động cơ. Từ nay đến cuối năm, toàn bộ 42 máy bay của các hãng hàng không Việt Nam sẽ phải dừng hoạt động để khắc phục lỗi động cơ của nhà sản xuất. Thời gian để hoàn thành sửa chữa, khắc phục động cơ bình thường mất khoảng 18 tháng", ông Thắng thông tin thêm.

Cùng với việc sửa chữa máy bay, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam thông tin thêm, một số hãng hàng không trên thế giới và tại Việt Nam phải tái cơ cấu nợ, khiến giá thuê máy bay trên thế giới bị đẩy vọt lên rất cao và khan hiếm máy bay, rất khó thuê.

Cụ thể, Hãng hàng không Bamboo Airways vừa quyết định dừng khai thác 3 máy bay Embraer E190 để tái cơ cấu, cắt giảm chi phí. Hãng cũng dừng khai thác các đường bay Hà Nội-Huế/Đồng Hới/Côn Đảo và TPHCM-Đồng Hới/Côn Đảo; đường bay thẳng Hà Nội-Côn Đảo dừng khai thác từ hôm nay (ngày 1/4).

Pacific Airlines cũng đã trả hết máy bay để xóa nợ và hiện hãng hàng không này không còn máy bay khai thác. Hãng đang xây dựng kế hoạch "thuê khô" (chỉ thuê máy bay) 3 máy bay từ Vietnam Airlines để duy trì số lượng tàu tối thiểu nhằm giữ giấy chứng nhận người khai thác tàu bay (AOC).

"Dự báo, phải đến hết năm 2026, thậm chí sang đầu năm 2027, động cơ bị lỗi của các hãng hàng không Việt Nam mới hoàn thành việc khắc phục và trở lại hoạt động bình thường. Các yếu tố trên sẽ tác động trực tiếp đến lực lượng vận tải, quy mô đội máy bay và tải cung ứng trên các đường bay nội địa, quốc tế trong năm 2024 và 2025," ông Thắng nói.

Chủ động kế hoạch khai thác

Để xử lý tình trạng thiếu hụt máy bay và đáp ứng nhu cầu thị trường, Cục Hàng không Việt Nam đã yêu cầu các hãng hàng không chủ động kế hoạch khai thác và có phương án dự phòng bổ sung số lượng máy bay bị thiếu hụt do dừng bay.

Bên cạnh đó, Cục Hàng không Việt Nam cũng yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát lại các quy trình để giảm thời gian quay đầu máy bay tại sân bay (cố gắng từ 45 xuống còn 35 phút), tăng thời gian bay đêm và đưa máy bay thân rộng vào khai thác.

Nhằm hạn chế tối đa ảnh hưởng đối với hành khách, Bộ GTVT đã yêu cầu Cục Hàng không Việt Nam, chỉ đạo các hãng hàng không khẩn trương nghiên cứu, xây dựng kế hoạch khai thác, bổ sung máy bay đảm bảo và duy trì lực lượng vận tải, đặc biệt trong dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 và giai đoạn cao điểm hè sắp tới.

Các hãng bay thực hiện các giải pháp hạn chế tình trạng chậm, hủy chuyến, nâng cao chất lượng dịch vụ; thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, điều lệ vận chuyển liên quan đến nghĩa vụ của người vận chuyển; tăng cường kiểm tra hoạt động vận tải, phục vụ hành khách; công tác bán vé, thực hiện kê khai giá, niêm yết giá, công khai thông tin về giá vé máy bay của hãng hàng không.

Đại diện Hãng hàng không quốc gia Việt Nam - Vietnam Airlines cho biết, nhằm đáp ứng nhu cầu du lịch dịp nghỉ lễ 30/4, Vietnam Airlines sẽ cung ứng gần 560.000 ghế, tương ứng hơn 2.800 chuyến bay trên toàn mạng nội địa và quốc tế trong giai đoạn từ ngày 26/4 đến 2/5.

Đáng chú ý, mặc dù gặp khó khăn về lực lượng máy bay đưa vào khai thác do yếu tố khách quan, hãng vẫn duy trì được tải cung ứng tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái nhờ tối ưu nguồn lực và điều hành linh hoạt, chủ động.

Số chuyến bay tăng cường tập trung trên các đường bay du lịch như giữa Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng, Huế, Quy Nhơn, Nha Trang, Đà Lạt, Phú Quốc, Côn Đảo… Trên mạng đường bay quốc tế, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Campuchia là những điểm đến có nhiều chuyến bay nhất của Vietnam Airlines.

Hiện tại, nhiều chuyến bay hành trình Hà Nội - Huế, Quảng Bình, Nha Trang, Phú Quốc; TP.HCM - Đà Nẵng, Phú Quốc… vào dịp cao điểm đã đầy chỗ từ 50-70%.

Phan Trang