Ngành TT&TT: Ngày càng khẳng định sự trưởng thành và hội nhập

Ảnh minh họa

Bước đi đột phá

Ngay từ khi mới được thành lập (tháng 8/2007), trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của Bộ Bưu chính-Viễn thông và tiếp nhận thêm chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về báo chí, xuất bản từ Bộ Văn hóa-Thông tin, Bộ TT&TT ngày nay đã khẳng định được sự trưởng thành, phát triển và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Theo ông Mai Liêm Trực, nguyên Tổng Cục trưởng Tổng cục Bưu điện (cơ quan tiền thân của Bộ TT&TT ngày nay) cho biết, bước vào thời kỳ đổi mới, Tổng cục Bưu điện đã có 2 quyết định chiến lược rất quan trọng, tạo đột phá và bước ngoặt cho việc phát triển của viễn thông và internet Việt Nam.

Quyết định thứ nhất là đi thẳng vào số hoá viễn thông Việt Nam với công nghệ hiện đại, cung cấp những dịch vụ tiên tiến, kể cả internet, để đáp ứng nhu cầu liên lạc của cả đất nước thời kỳ mở cửa và hội nhập. Quyết định thứ 2 là xoá bỏ độc quyền, mở cửa cạnh tranh với quốc tế, với internet là năm 1997 và với viễn thông là từ năm 2000. Nhờ có cạnh tranh mà giá cước giảm mạnh, chất lượng dịch vụ được nâng cao, dịch vụ viễn thông và internet Việt Nam được phổ cập nhanh và rộng rãi đến đa số người dân, kể cả vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo.

Tiếp đó, bằng việc thực hiện thắng lợi Chiến lược tăng tốc độ phát triển, ngành đã nhanh chóng hiện đại hóa mạng lưới, đa dạng hóa dịch vụ, đưa bưu chính-viễn thông Việt Nam sánh vai với các nước phát triển trong khu vực, đồng thời tự tin và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là bước đột phá mang tính quyết định, đã làm thay đổi cả chất và lượng cơ sở vật chất kỹ thuật, hạ tầng hệ thống thông tin liên lạc của Việt Nam. Việt Nam được Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) đánh giá là một trong 10 nước có tốc độ phát triển viễn thông nhanh nhất thế giới.

Năm 2000, Bộ Chính trị ra chỉ thị 58/CT-TW về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển CNTT. Trong Chỉ thị này nêu rõ, sẽ nghiên cứu để xây dựng một tổ chức quản lý Nhà nước đủ mạnh để thực hiện nhiệm vụ này. Đó là lý do thành lập Bộ Bưu chính-Viễn thông trên cơ sở của Tổng cục Bưu điện, với nhiệm vụ đặc biệt là quản lý cơ sở hạ tầng thông tin thống nhất của quốc gia.

Theo ông Đỗ Trung Tá, nguyên Bộ trưởng Bộ Bưu chính-Viễn thông, có thể nói đây là một Bộ không có doanh nghiệp, nhưng đã tổ chức được một môi trường cạnh tranh cho các doanh nghiệp nên các doanh nghiệp phát triển rất nhanh và tạo nguồn lợi cho người dùng rất đáng kể. Đặc biệt, Bộ đã đề xuất Quốc hội thông qua 2 bộ luật, Luật Giao dịch điện tử và Luật CNTT, làm định hướng cho việc phát triển CNTT cho đến nay.

Trở thành một trong những ngành đi đầu trong hội nhập

Kể từ khi thành lập đến nay, Bộ TT&TT tiếp tục đạt được những thành tựu to lớn trong tất cả các lĩnh vực bưu chính, viễn thông, CNTT, báo chí, xuất bản, góp phần tạo động lực mới cho phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đáp ứng yêu cầu của hội nhập quốc tế.

Trong lĩnh vực báo chí, cả nước hiện có gần 900 cơ quan báo, tạp chí in; 67 đài phát thanh, truyền hình với 180 kênh phát thanh, truyền hình trong nước và 40 kênh truyền hình nước ngoài; 126 cơ quan báo, tạp chí điện tử; gần 18.000 nhà báo đã được cấp thẻ.

Về xuất bản, đã từng bước đi vào nề nếp, ổn định và phát triển. Cả nước hiện có 63 nhà xuất bản, 1.500 cơ sở in công nghiệp, 13.000 cơ sở phát hành xuất bản phẩm, số lượng sách xuất bản hằng năm khoảng 24.000 cuốn, góp phần nâng cao dân trí và làm phong phú đời sống tinh thần cho toàn xã hội.

Lĩnh vực viễn thông và internet đã có những bước phát triển mạnh mẽ, bảo đảm thông tin liên lạc mọi lúc, mọi nơi. Đến nay, tổng số thuê bao điện thoại di động đạt trên 126 triệu thuê bao; tỉ lệ phủ sóng di động trên toàn quốc đạt 95%; trên 44 triệu người sử dụng internet trên toàn quốc; tổng doanh thu của các doanh nghiệp viễn thông năm 2015 đạt gần 526.132 tỷ đồng; nộp ngân sách ước đạt 48.247 tỷ đồng...

Lĩnh vực CNTT phát triển rất nhanh chóng và được ứng dụng rộng rãi trong mọi ngành, mọi lĩnh vực, góp phần quan trọng vào cải cách hành chính, tối ưu hóa các quy trình sản xuất, kinh doanh... Lĩnh vực này hiện đang có trên 15.000 doanh nghiệp hoạt động; kim ngạnh xuất khẩu điện thoại và linh kiện hằng năm đạt hơn 32 tỷ USD; tổng doanh thu công nghiệp CNTT năm 2015 đạt hơn 20 tỷ USD.

Lĩnh vực bưu chính đã được củng cố, hiện đại hóa và mở rộng phục vụ đến tận nông thôn, vùng sâu, vùng xa, đáp ứng nhu cầu trao đổi thông tin và giao lưu văn hoá của nhân dân. Mạng bưu chính công cộng hiện nay có 12.738 điểm phục vụ, trong đó có 8.184 điểm bưu điện-văn hoá xã. Bưu chính, phát hành báo chí bảo đảm đưa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tin tức và kiến thức thiết thực đến cho đồng bào cả nước.

Công tác thông tin cơ sở, thông tin đối ngoại được tập trung đẩy mạnh trên toàn quốc từ miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và đến bạn bè quốc tế, góp phần tích cực vào việc thực hiện tốt nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền về quản lý, bảo vệ chủ quyền biển đảo, biên giới thiêng liêng của Tổ quốc.

Ông Lê Doãn Hợp, nguyên Bộ trưởng Bộ TT&TT cho rằng, từ khi thành lập Bộ đến nay, 5 lĩnh vực được giao quản lý đều phát triển tốt và trở thành trụ cột của nền kinh tế đất nước. Có thể nói, trong hội nhập quốc tế thì hội nhập về truyền thông-báo chí, xuất bản là một trong các lĩnh vực nhanh nhất, rõ nhất, nhất là trong thời đại internet, thời đại mà chúng ta ngồi một chỗ là có thể biết tường tận mọi vấn đề, thời đại mà CNTT giúp chúng ta mở rộng hoặc thu hẹp thế giới trong tay; không chỉ đổi mới bên trong tốt mà hội nhập quốc tế cũng tốt, nên thông tin của Việt Nam được đưa ra thế giới nhiều hơn, thế giới hiểu chúng ta được tốt hơn và chúng ta chắt lọc được những bài học tiên tiến nhất của thế giới.

Quyết định số 258/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã lấy ngày 28/8 hằng năm là Ngày Truyền thống ngành TT&TT. Theo Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn, đây là lần đầu tiên toàn ngành TT&TT có một ngày truyền thống riêng, khẳng định sự trưởng thành, phát triển và hội nhập sâu rộng của ngành suốt thời gian qua.

Trong thời gian tới, Bộ trưởng mong muốn cán bộ, công chức, viên chức và người lao động toàn ngành phát huy truyền thống "Trung thành - Dũng cảm - Tận tụy - Sáng tạo - Nghĩa tình” và phát huy tinh thần "Đoàn kết, Trí tuệ, Đổi mới, Hội nhập và Phát triển" để xây dựng một xã hội thông tin lành mạnh và xây dựng một đất nước Việt Nam cường thịnh, trong đó lấy CNTT làm nền tảng để phát triển đất nước, đưa Việt Nam trở thành một nước mạnh về CNTT, xứng đáng với vai trò và vị trí của Việt Nam trong thời đại hiện nay.

Thúy Hà