Nghị trường “nóng” chuyện hôn nhân đồng giới

Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Vấn đề có tính nhạy cảm xã hội cao

Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (Bà Rịa-Vũng Tàu) cho biết: Cộng đồng người đồng giới tính dưới nhiều hình thức khác nhau đã thể hiện sự mong muốn được Nhà nước công nhận và công nhận quyền được sống theo dạng giới và khuynh hướng tính dục của mình.

Theo đại biểu, dù pháp luật hiện hành đã cấm việc kết hôn giữa những người đồng giới tính nhưng việc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng giới vẫn diễn ra. Thậm chí có những trường hợp gia đình và người đồng giới đã tổ chức công khai lễ cưới. Các cơ quan Nhà nước cũng phải áp dụng các biện pháp khác nhau để xử lý nhưng vẫn không giải quyết được thực trạng này.

Theo đại biểu Tuyết: Hôn nhân giữa những người cùng giới tính là vấn đề có tính nhạy cảm xã hội cao. Việc thừa nhận hôn nhân của họ cần phải được xem xét, cân nhắc, nhìn nhận trên nhiều khía cạnh khác nhau với lộ trình và những bước đi phù hợp. Trong điều kiện nước ta thì Nhà nước quy định không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính nhưng cũng không can thiệp bằng những biện pháp hành chính vào quyền được sống theo bản dạng giới và khuynh hướng tính dục của họ là phù hợp.

Thực tế kinh nghiệm của các nước trên thế giới cho thấy, hiện nay có 16 quốc gia công nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính. Đa số các quốc gia cũng không cấm việc kết hôn những người cùng giới tính nhưng cũng không thừa nhận hôn nhân của họ. Đối với những nước thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính thì họ cũng có những lộ trình và có những bước đi thích hợp. Chính vì vậy, Đại biểu cho rằng quy định như trong dự thảo là phù hợp.

Cũng về vấn đề này, đại biểu Lê Văn Hoàng (Đà Nẵng) cho rằng đề nghị công nhận người đồng tính được chuyển đổi giới tính theo nguyện vọng và đúng giới của họ; và xác định về mặt hành chính như thay đổi tên, giới tính nam, nữ theo yêu cầu của họ sau khi được Hội đồng y khoa xác định về giới tính. Bởi hiện nay Bộ luật Dân sự năm 2005 chỉ mới được xác định lại giới tính chứ chưa cho chuyển đổi giới tính.

Giải quyết hậu quả

Đại biểu Hồ Thị Thủy. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Về quy định giải quyết hậu quả của việc chung sống giữa những người cùng giới tính, đại biểu Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc) cho rằng quy định giải quyết hậu quả do sống chung của người cùng giới tính như dự thảo luật là chưa phù hợp.

Bởi vì quy định quan hệ tài sản, xác định cha mẹ, con và quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con như dự thảo luật là chưa bao quát được hết những vấn đề phát sinh. Như cả hai người đồng giới cùng nhận con nuôi thì ai là mẹ nuôi, ai là cha nuôi hay cả hai người đều là cha nuôi hoặc mẹ nuôi của đứa trẻ. Quyền thừa kế tài sản khi một người qua đời có được coi như quyền thừa kế của vợ chồng không? Đại biểu cho rằng, đây là vấn đề mà dự án luật cần tiếp tục nghiên cứu bổ sung.

Cùng quan điểm trên, đại biểu Trương Thị Thu Trang (Tiền Giang) khẳng định: Việc giải quyết hệ quả về tài sản của việc chung sống như vợ-chồng giữa những người cùng giới tính không thể dẫn chiếu giải quyết như việc giải quyết hệ quả của việc chung sống như vợ-chồng giữa nam và nữ. Bởi đối với những người cùng giới tính thì không thể quy định việc giải quyết quan hệ tài sản phải đảm bảo quyền lợi, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con. Do vậy, luật cần phân biệt quan hệ chung sống như vợ-chồng giữa những người khác giới và những người cùng giới tính bằng cách quy định cụ thể, tài sản hình thành trong thời kỳ chung sống là tài sản chung theo phần và được giải quyết theo quy định của pháp luật dân sự và các quy định khác có liên quan, chứ không phải là tài sản chung hợp nhất.

Cũng góp ý về chủ đề này, đại biểu Vũ Xuân Trường (Nam Định) cho rằng: Nếu đã không công nhận quan hệ về hôn nhân sẽ đồng nghĩa với việc không có xác lập việc đăng ký thời điểm hôn nhân, dẫn tới rất khó xác định thời điểm xác lập phát sinh và chấm dứt các quan hệ về tài sản. Nếu cho tranh chấp xảy ra thì việc giải quyết sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Do vậy, nếu đã không thừa nhận quan hệ hôn nhân giữa những người đồng tính thì cũng không thừa nhận các quan hệ về tài sản và giải quyết tranh chấp về tài sản theo luật này, nếu có xảy ra những vấn đề tranh chấp nói trên thì nên giải quyết chung vấn đề tài sản theo Luật Dân sự.

Bình Minh