Nghiêm trị thực phẩm chức năng 'đội lốt' thuốc chữa bệnh

Ảnh VGP/Nhật Bắc

Ngày 4/1, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm  (ATTP) chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo về công tác ATTP năm 2018, nhiệm vụ trọng tâm năm 2019.

Báo cáo của Ban Chỉ đạo cho biết, trong năm 2018, công tác ATTP đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trên các mặt: Chỉ đạo, xây dựng, ban hành các văn bản; xây dựng, triển khai các chương trình, đề án; thông tin, giáo dục truyền thông; thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm; kiểm nghiệm, giám sát, phân tích nguy cơ ô nhiễm thực phẩm; phòng chống ngộ độc và các bệnh truyền nhiễm qua thực phẩm…

Theo đó, Bộ Y tế đã xử lý vi phạm hành chính hơn 88 tỷ đồng, tăng 1,4 lần so với cùng kỳ năm 2017; các địa phương đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 673.490 cơ sở, phát hiện 116.258 cơ sở vi phạm về ATTP, đã xử lý 41.229 cơ sở, trong đó phạt tiền hơn 82 tỷ đồng; Bộ công an đã phát hiện 6176 vụ vi phạm pháp luật về ATTP. Trong đó đã chuyển cơ quan điều tra khởi tố 11 vụ, 15 bị can; đang điều tra, xử lý 184 vụ…

Bên cạnh đó, công tác thông tin truyền thông về ATTP đã được triển khai thực hiện với nhiều hình thức phong phú, đa dạng (nói chuyện, tập huấn, hội thảo, phát tờ rơi, xây dựng các chương trình truyền thông trên các kênh truyền hình, báo chí, Facebook,…), qua đó đã tạo chuyển biến tích cực trong thay đổi hành vi của người sản xuất, kinh doanh. Việc kết hợp giữa tuyên truyền mang tính khuyến khích, hướng dẫn với tuyên truyền mang tính răn đe đã phát huy hiệu quả trong công tác truyền thông về ATTP.

Báo cáo cũng nêu các tồn tại trong công tác ATTP cần tập trung khắc phục trong thời gian tới như: Việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc kháng sinh, hóa chất trong sản xuất nông, thủy sản vẫn là vấn đề nhức nhối, nan giải; tình hình buôn lậu qua biên giới, tình trạng một số tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhưng không đăng ký bản công bố, bán hàng online, quảng cáo, tư vấn lừa dối người tiêu dùng còn diễn biến phức tạp;…

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Trong năm 2018 công tác ATTP có chuyển biến rõ rệt. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Sau khi nghe báo cáo của cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo và thảo luận của các thành viên, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đánh giá, trong năm 2018, các bộ ngành, địa phương đã vào cuộc tích cực, công tác ATTP đã có tiến bộ rõ rệt trên các mặt, từ công tác xây dựng ban hành văn bản,… đến hoạt động thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm. Nổi bật là công tác thông tin, truyền thông về ATTP; xây dựng các chuỗi sản xuất, phân phối thực phẩm sạch gắn với truy xuất nguồn gốc…

Đối với những vấn đề còn tồn tại, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu thời gian tới các cơ quan chức năng phải tiếp tục kiên trì, siết chặt quản lý, từng bước đẩy lùi tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, hóa chất, kháng sinh trong sản xuất nông sản, thủy sản; kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn tình trạng buôn lậu thực phẩm qua biên giới; kiểm soát các lò giết mổ gia súc, gia cầm; triển khai hiệu quả các chương trình phối hợp với Hội Nông dân, Hội Phụ nữ….

Đặc biệt, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị các cơ quan chức năng phải kiên quyết xử lý nghiêm các doanh nghiệp, cá nhân sai phạm trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, thông tin, quảng cáo thực phẩm chức năng. Mọi hành vi “vàng thau lẫn lộn” giữa thực phẩm chức năng với thuốc chữa bệnh để đánh lừa người tiêu dùng đều phải bị nghiêm trị. Thậm chí cần tiến hành điều tra, truy tố xét xử nghiêm minh một số vụ việc nổi cộm để răn đe và cảnh tỉnh.

Đề nghị các bộ ngành, địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, ngăn chặn thực phẩm giả, kém chất lượng, gian lận thương mại trong lưu thông, kinh doanh thực phẩm, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm ATTP, đặc biệt là phải siết chặt công tác bảo đảm ATTP, nhất là tại các thành phố lớn trong dịp Tết Nguyên đán 2019 sắp tới,… Phó Thủ tướng cũng gợi mở các bộ, địa phương đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý ATTP.

Cụ thể là, nghiên cứu giải pháp hỗ trợ để doanh nghiệp đứng ra làm “đại lý” kiểm tra chất lượng thực phẩm, người sản xuất tự nguyện “xin được kiểm tra”, sau đó công khai các sản phẩm chất lượng trên website của cơ quan quản lý về ATTP, qua đó giúp người tiêu dùng nhận biết, truy xuất thông tin về chất lượng, nguồn gốc của sản phẩm; giúp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thực phẩm an toàn.

Nhấn mạnh, thông tin điều hành phải là những thông tin “sống”, được cập nhật thường xuyên và công khai để nhân dân giám sát, góp ý, phản ánh về công tác quản lý nhà nước về ATTP, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu Bộ Y tế phải xây dựng “bằng được” hệ thống thông tin báo cáo ATTP qua mạng với các biểu chuẩn để các bộ ngành, địa phương chủ động cập nhật thông tin một cách thuận lợi, qua đó "giải phóng" để các bộ ngành không còn “khổ” vì phải làm báo cáo.

Trước đó, ngày 21/11/2018, Văn phòng Chính phủ đã ban hành văn bản số 436/TB-VPCP thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam tại cuộc họp về xây dựng hệ thống thông tin an toàn thực phẩm. Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương, Khoa học và Công nghệ tập trung chỉ đạo xây dựng hệ thống thông tin ATTP theo hướng là hệ thống thông tin mở, tin cậy, cập nhật về an toàn, vệ sinh thực phẩm một mặt phục vụ yêu cầu công tác quản lý nhà nước của các Bộ, ngành, địa phương (trước hết là của 3 ngành Y tế, Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn); mặt khác hỗ trợ doanh nghiệp, người dân trong thực hiện các quy định về vệ sinh ATTP; giúp người tiêu dùng nhận biết, truy xuất thông tin về chất lượng, nguồn gốc của sản phẩm; giúp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thực phẩm an toàn. Là nội dung của Hệ tri thức Việt số hóa nhằm tăng cường phổ biến tri thức về vệ sinh ATTP, cung cấp nguồn dữ liệu để phát triển các ứng dụng trên môi trường mạng phục vụ công tác bảo đảm ATTP. Phó Thủ tướng giao các Bộ Y tế, Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ với Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương triển khai các nhóm ngành sản phẩm như quy định tại Luật an toàn thực phẩm; khẩn trương tích hợp, cập nhật các thông tin về các sản phẩm thuộc diện đăng ký công bố sản phẩm và chứng nhận đủ điều kiện ATTP, hoàn thành trong năm 2018; huy động người sản xuất, kinh doanh thực phẩm và cộng đồng tham gia cập nhật thông tin về vệ sinh ATTP. Thiết lập hệ thống báo cáo về ATTP qua mạng, công khai để người dân tham gia giám sát, góp ý, phản ánh về công tác quản lý nhà nước về ATTP của các ngành các cấp. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường chỉ đạo, phối hợp với Hội Nông dân Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam huy động hội viên tham gia cập nhật thông tin về sản xuất nông sản thực phẩm trong cộng đồng, thúc đẩy phát triển sản xuất thực phẩm sạch, nhận biết nguy cơ và đấu tranh với sản xuất thực phẩm không đảm bảo ATTP. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam tăng cường năng lực, chất lượng các chương trình phát thanh, truyền hình về ATTP; phối hợp truyền thông về hệ thống thông tin ATTP; tích hợp thông tin của chương trình, chuyên mục trên hệ thống thông tin ATTP.