Nguy cơ xung đột vì nguồn nước

Bản phúc trình của LHQ cho rằng, tranh chấp nguồn nước luôn tiềm tàng các xung đột trong tương lai.

Trong một phúc trình mới đây của LHQ, nguồn nước tại châu Á và vùng Thái Bình Dương được xếp thứ 2 thế giới do mật độ dân số đông. Theo tính toán của giới chuyên gia, lĩnh vực nông nghiệp tiêu thụ khoảng 80% lượng nước trong vùng còn lĩnh vực công nghiệp cũng có nhu cầu ngày càng tăng. Từ năm 1992 tới nay, lượng nước sử dụng trong công nghiệp tại Trung Quốc đã tăng gấp 3 lần.

Ông Lee-Huu Ti, Trưởng ban An toàn nguồn nước thuộc Ủy ban Xã hội và Kinh tế cấp vùng của LHQ tại Bangkok (Thái Lan) cho biết vấn đề không phải chỉ là số lượng mà còn là chất lượng nước. Ông giải thích: "Tình trạng chất lượng nước sa sút là một vấn đề nghiêm trọng tại châu Á. Càng ngày nước càng bị ô nhiễm do sự phát triển của thành thị. Tại hầu hết các khu vực đô thị nước bị ô nhiễm hơn trước".

Vấn đề này đến nay cũng đã được dư luận chú ý hơn vì tình trạng hạn hán đang diễn ra ở Đông Nam Á và miền Nam Trung Quốc. Tại một vài khu vực, mực nước các sông hồ chính đã tụt xuống mức thấp nhất trong hơn 50 năm qua. Mặc dù chính phủ các nước đã gia tăng nỗ lực để đáp ứng "Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ về việc tiếp cận với nguồn nước vào năm 2015", hơn 600.000 người trong vùng vẫn không có nước uống an toàn.

Bà Ermina Sokou, quan chức đặc trách vấn đề môi trường thuộc khu vực nguồn nước của LHQ cho hay việc mất vệ sinh đã phá hoại những nỗ lực cải thiện nguồn nước. Do đó, giữ được vệ sinh là một vấn đề lớn bởi nếu thiếu nó, mức độ an toàn nguồn nước của cả gia đình sẽ rất thấp. Nó ảnh hưởng tới sức khỏe của con người, ảnh hưởng tới môi trường cũng như chất lượng nước, bởi vì nhiều thứ gây ô nhiễm đều từ các hộ gia đình và chính chất thải của con người trong nguồn nước là nguyên nhân gây ra nhiều loại bệnh tiêu chảy.

Theo bản phúc trình nói trên, nguồn nước có thể bị suy giảm ở nhiều nước, nhất là tại một số quốc gia nghèo. Các nước Mandives, Ấn Độ, Pakistan, Uzbekistan, Afghanistan và Philippines đều phải đối phó với nạn thiếu nước vì nguồn cung cấp bị giảm, chất lượng nước tồi hoặc dân số gia tăng. Ông Lee Huu-Ti cho rằng xung đột hay tranh chấp giữa những khu vực sử dụng chung nguồn nước trong một quốc gia ngày càng gay gắt. Nhưng xung đột hoặc tranh chấp giữa những cộng đồng trong một nước có thể xử lý bằng luật pháp của chính quốc gia đó. 

Một cuộc khảo cứu mới đây của Trung Quốc cho thấy, trong những năm 1990 đã có hơn 10.000 vụ tranh chấp về nguồn nước mỗi năm. Tới năm 2005 thì số vụ tranh chấp đã tăng lên 12.000. Trung Quốc đã hành động để giảm bớt những xung đột đó bằng cách thông qua các đạo luật mới để giúp giải quyết những vụ tranh chấp trong các cộng đồng dân cư.

Phúc trình cũng cho rằng tranh chấp nguồn nước sẽ là một trong những lý do chính của các cuộc xung đột trong tương lai./.

 Nguyễn Chiến