Nhân khẩu học châm ngòi ‘cuộc chiến thương mại’ mới?

Tăng trưởng kinh tế (hay khả năng tiêu thụ nhiều hơn) liên quan trực tiếp đến sự gia tăng hằng năm tầng lớp có thu nhập, có khoản tiết kiệm, tiếp cận được với các khoản vay hoặc các chương trình xã hội của nhà nước. Đây chính là nguồn cơn bắt đầu của “cuộc chiến thương mại”, đó là giành giật lấy thị trường tiêu thụ đang ngày càng trở nên chật hẹp.

Không ở đâu mà việc giảm số lượng khách hàng tiềm năng lại trở nên gay gắt như ở khu vực Đông Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Triều Tiên). Biểu đồ trên đây cho thấy tổng dân số Đông Á ở độ tuổi dưới 60 (đường màu xanh) và sự thay đổi hằng năm lượng khách hàng tiềm năng (các cột màu đỏ).

Mức tăng trưởng lượng khách hàng tiềm năng ở nhóm người dưới 60 tuổi đạt đỉnh vào năm 1969, khi đó, con số này đạt tới 22 triệu người. Gần đây, vào năm 1988, con số này cũng đạt mức 19 triệu người, nhưng sau đó liên tục chậm lại. Năm 2009, sự tăng trưởng này chững lại và có xu hướng giảm dần.

Sự suy giảm, ban đầu tưởng chỉ diễn ra từ từ, nhưng sẽ nhanh chóng biến thành sự hỗn loạn. Đến năm 2030, số dân dưới 60 tuổi ít hơn hiện nay khoảng 9%. Thị trường Đông Á từ chỗ vốn tập trung vào người tiêu dùng trong nước sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào xuất khẩu.

Đồ thị dưới đây cho thấy tổng dân số thế giới từ 0-65 tuổi (ngoại trừ khu vực châu Phi và Ấn Độ, hai khu vực này biểu thị bởi đường màu xanh) và biến động dân số hằng năm (cột màu đỏ).

Châu Phi và Ấn Độ được thể hiện ở một đồ thị khác bởi sự gia tăng dân số thế giới hầu như nằm ở 2 khu vực này, tuy nhiên, người dân khu vực này lại tiêu thụ chưa tới 10% lượng hàng hóa xuất khẩu của thế giới, so với phần còn lại cùng mức thu nhập, tiết kiệm và tiếp cận tín dụng của thế giới.

Tăng trưởng (trừ châu Phi và Ấn Độ) đạt đỉnh vào năm 1988, khi lực lượng người tiêu dùng được bổ sung thêm 52 triệu người. Tuy nhiên, sự tăng trưởng dân số hằng năm kể từ đó đã chậm lại, xuống mức 17 triệu vào năm 2018. Đến năm 2030, dân số ở độ tuổi dưới 65 tuổi sẽ chạm đáy và bắt đầu suy giảm.

Nói một cách dễ hiểu, phương Tây và phương Đông đang tranh giành một chiếc bánh mà nó đang bắt đầu nhỏ dần. Tất nhiên, sẽ có những doanh nghiệp làm việc hiệu quả hơn, nhưng ở khía cạnh vĩ mô, nhu cầu của thế giới sẽ suy giảm mà không còn phục thuộc vào các chương trình tín dụng và tiền tệ từ các chính phủ và các ngân hàng trung ương.  

Một nghịch lý cũng sẽ dễ nhận thấy là mặc dù giá trị tài sản thì ngày càng gia tăng nhưng lực lượng người tiêu dùng tiềm năng thì lại càng giảm thiểu mỗi ngày.

Biểu đồ dưới đây cho thấy sự tăng trưởng hằng năm của nhóm dân số dưới 65 tuổi (trừ châu Phi và Ấn Độ) so với tăng trưởng chỉ số Wilshire 5000 (là chỉ số lớn nhất của thị trường chứng khoán gồm hơn 5000 cổ phiếu thông thường được mua bán tại các thị trường NYSE, AMEX, OTC.- đường màu vàng) và nợ toàn cầu (đường màu đỏ).

Sau đó phân tích sự tăng trưởng chậm lại dân số toàn cầu hằng năm (trừ châu Phi và Ấn Độ) liên quan đến sự tăng trưởng không ngừng giá trị tài sản bằng 7,5% (trên biểu đồ biểu thị sự tăng trưởng của Wilshire là 7,5%) lại kéo theo đó là số lượng người tiêu dùng ngày càng ít dần.

Điều này cho thấy, giá trị tài sản gia tăng không phải do tự thân mà thực chất là do gánh nặng nợ nần và các "ma thuật" của chính sách tiền tệ đem lại.

Cuối cùng, biểu đồ dưới đây cho thấy tốc độ gia tăng dân số trong độ tuổi dưới 65 tại Mỹ trên tổng số dân giảm nhanh chóng (đường màu đen), chỉ số Wilshire 5000 (khu vực màu đỏ), sự gia tăng chứng khoán Mỹ (đường chấm màu vàng) và tổng thu nhập cá nhân phản ánh nền kinh tế thực (đường màu xanh).

An An
Nguồn: Vestifinance