Nhiều đề xuất mới về điều kiện thành lập và hoạt động trường đại học

Đây là đề xuất tại dự thảo Nghị định quy định về điều kiện đầu tư và hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, thay thế Nghị định số 46/2017/NĐ-CP và Nghị định số 135/2018/NĐ-CP.

Cụ thể, về điều kiện thành lập trường đại học, dự thảo Nghị định bổ sung điều kiện có "xác nhận về quyền sử dụng đất" để phù hợp với Luật Giáo dục đại học; bỏ điều kiện về diện tích đất để xây dựng trường (chuyển thành điều kiện cho phép trường được hoạt động đào tạo) để phù hợp với quy định tại khoản 1 Điều 22 Luật Giáo dục đại học, khoản 1 Điều 49 Luật Giáo dục và thực thi Phương án cắt giảm, đơn giản hóa kèm theo Quyết định số 793/QĐ-TTg; bỏ điều kiện "đạt bình quân tối thiểu 25 m²/sinh viên tại thời điểm phân hiệu có quy mô đào tạo ổn định sau 10 năm phát triển" vì khó đánh giá; bỏ quy định: "Đối với trường đại học tư thục, khuyến khích thành lập trường hoạt động không vì lợi nhuận" vì đây không phải là điều kiện cho phép thành lập.

Về điều kiện trường đại học hoạt động đào tạo, bổ sung quy định "Có diện tích đất xây dựng trường tại trụ sở chính tối thiểu là 05 ha" để phù hợp với quy định tại Điều 23 Luật Giáo dục đại học và Điều 49 Luật Giáo dục. Quy định này không phải là quy định mới mà giữ nguyên quy định hiện hành và chuyển từ điều kiện để thành lập trường thành điều kiện để trường được hoạt động đào tạo.

Các điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên cơ hữu và cán bộ quản lý thiết bị phải đáp ứng yêu cầu hoạt động đối với ngành, lĩnh vực dự kiến đào tạo, quy mô dự kiến tuyển sinh theo quy định của Bộ GD&ĐT; chương trình đào tạo và giáo trình, tài liệu giảng dạy, học tập đối với các ngành, lĩnh vực dự kiến đào tạo phải đáp ứng chuẩn chương trình đào tạo theo quy định của Bộ GD&ĐT. Quy định này nhằm bảo đảm trường đại học chỉ được hoạt động giáo dục khi đáp ứng các yêu cầu về bảo đảm chất lượng giáo dục theo quy định.

Bổ sung thêm 02 trường hợp bị đình chỉ hoạt động

Về đình chỉ hoạt động đào tạo của trường đại học, phân hiệu của trường đại học, so với quy định hiện hành, dự thảo Nghị định đã bổ sung thêm 02 trường hợp bị đình chỉ hoạt động như sau: "Không công khai các điều kiện bảo đảm tổ chức hoạt động đào tạo đối với các ngành, lĩnh vực đào tạo sau khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép hoạt động đào tạo;" và "Không triển khai hoạt động đào tạo sau thời hạn 02 năm, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động giáo dục nghề nghiệp đối với ngành giáo dục mầm non;" để nâng cao trách nhiệm của trường đại học trong bảo đảm chất lượng đào tạo.

Về sáp nhập, chia, tách trường đại học; giải thể trường đại học, phân hiệu của trường đại học, dự thảo Nghị định cơ bản giữ nguyên quy định hiện hành.

Phát triển đại học thành đại học quốc gia

Theo quy định của Luật Giáo dục đại học, đại học quốc gia là "trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao, được Nhà nước ưu tiên đầu tư phát triển". Với vị trí và chức năng quan trọng như vậy, việc thành lập và bảo đảm hoạt động cho đại học quốc gia cần rất nhiều nguồn lực từ Nhà nước.

Vì vậy, dự thảo Nghị định quy định việc phát triển đại học thành đại học quốc gia phải có chủ trương của cơ quan có thẩm quyền (Phương án 1) hoặc chủ trương của Chính phủ (Phương án 2); đồng thời, việc phát triển đại học thành đại học quốc gia phải bảo đảm "phù hợp với quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt" và "Tại thời điểm xây dựng đề án phát triển thành đại học quốc gia, phải được công nhận là đại học định hướng nghiên cứu".

Quy định này nhằm bảo đảm các đại học muốn phát triển thành đại học quốc gia phải có đủ điều kiện để trở thành trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lượng cao.

Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.

Lan Phương