Nhiều đổi mới trong quy trình xây dựng luật, pháp lệnh

Ảnh: Báo Đại biểu nhân dân

Ngày 12/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị triển khai Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội các tháng cuối năm 2016 và năm 2017.

Theo chương trình được Quốc hội thông qua, trong các tháng cuối năm 2016, Quốc hội sẽ xem xét thông qua 4 dự án luật, cho ý kiến 14 dự án luật. Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét 4 dự án pháp lệnh.

Trong năm 2017, Quốc hội xem xét, thông qua và cho ý kiến 29 dự án luật, 1 dự thảo nghị quyết.

Theo đánh giá trong báo cáo tổng kết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, bên cạnh những kết quả đã đạt được, thời gian qua, công tác lập pháp vẫn còn không ít hạn chế. Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh phải điều chỉnh nhiều lần, công tác phối hợp giữa các cơ quan chưa chặt chẽ, hiệu quả, quy định trong một số đạo luật chưa phản ánh sát thực yêu cầu cuộc sống, văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật ban hành chậm, một số dự án không bảo đảm tiến độ, chất lượng.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác lập pháp, Quốc hội đã luôn có nhiều cải tiến, đổi mới. Gần đây nhất là Quốc hội thông qua Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, có hiệu lực từ 1/7/2016, trong đó có nhiều sửa đổi, bổ sung quan trọng so với các quy định trước đây. Đặc biệt, quy trình xây dựng luật, pháp lệnh sẽ có nhiều đổi mới.

Cụ thể, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật như chủ trì, thẩm định, thẩm tra, ban hành được quy định rõ ràng hơn. Đây chính là căn cứ quan trọng để xác định mối quan hệ về trách nhiệm giữa các chủ thể trong từng khâu của quá trình soạn thảo và ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Quy trình xây dựng, ban hành văn bản cũng được đổi mới theo hướng tách bạch quy trình xây dựng chính sách với quy trình soạn thảo luật, pháp lệnh, chính sách phải được thông qua, phê duyệt trước khi bắt đầu soạn thảo văn bản, đồng thời sửa đổi một số quy định trong quy trình soạn thảo, thẩm định, thẩm tra, xem xét, thông qua văn bản quy phạm pháp luật.

Tại hội nghị, các đại biểu cũng nêu một số giải pháp để hoạt động xây dựng pháp luật được triển khai hiệu quả, đúng tiến độ. Trong đó, đề nghị các cơ quan liên quan khẩn trương xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2016 và năm 2017, xác định rõ các nội dung, hoạt động cụ thể, lộ trình và kế hoạch ban hành các văn bản pháp luật trong lĩnh vực được giao phụ trách, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh.

Cơ quan chủ trì soạn thảo có trách nhiệm sớm triển khai việc nghiên cứu, chuẩn bị dự án, trong đó quan tâm xác định rõ các chính sách, đánh giá tác động cụ thể của từng chính sách, dự kiến nguồn lực, điều kiện bảo đảm cho việc thi hành sau khi dự án được thông qua, bảo đảm dự án trình được chuẩn bị kỹ cả về nội dung và kỹ thuật văn bản, khắc phục tình trạng luật, pháp lệnh quy định chung chung, để lại nhiều nội dung quan trọng cho văn bản dưới luật quy định.

Đặc biệt, cần có kế hoạch bảo đảm thực hiện đúng quy trình, tiến độ và chất lượng chuẩn bị dự án, dự thảo, thực hiện đúng các quy định của pháp luật về thời hạn gửi dự án, dự thảo đến Bộ Tư pháp, Chính phủ, cơ quan thẩm tra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội, đồng thời phối hợp thường xuyên với Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội trong suốt quá trình xây dựng dự án.

Thu Cúc