Nhiều mục tiêu giảm nghèo bền vững đạt và vượt tiến độ

Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung trình bày Báo cáo của Chính phủ về thực hiện Nghị quyết 76 của Quốc hội

Trình bày Báo cáo của Chính phủ về 2 năm thực hiện Nghị quyết 76 (2017-2018), Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung cho biết Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã nghiêm túc chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao theo Nghị quyết 76 của Quốc hội về tiếp tục thực hiện mục tiêu giảm nghèo đến năm 2020. Các bộ, ngành, địa phương đã tích cực, chủ động thực hiện các nhiệm vụ được giao. Khuôn khổ văn bản pháp lý để triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững cơ bản đã được hoàn thiện. Cơ chế quản lý điều hành, phân công phân cấp, phối hợp, lồng ghép trong tổ chức thực hiện đã từng bước được hình thành và đi vào nền nếp; nhiều mục tiêu đề ra trong Nghị quyết đã được tổ chức thực hiện đạt và vượt tiến độ đề ra.

Tính đến hết năm 2017, tỷ lệ hộ nghèo cả nước còn 6,7% (giảm 1,53% so với cuối năm 2016). Theo đó, giai đoạn 2015- 2017, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cả nước giảm 1,59%/năm, đạt vượt so với mục tiêu đề ra là từ 1- 1,5%/năm.

Theo kết quả tổng điều tra hộ nghèo, hộ cận nghèo cả nước cuối năm 2015, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo cả nước là 15,10% (trong đó, tỷ lệ hộ nghèo là 9,88%), tại các huyện nghèo là 63,26% (trong đó, tỷ lệ hộ nghèo là 50,43%). Tính đến cuối năm 2016, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo cả nước giảm còn 13,64; đến cuối năm 2017 giảm còn 12,02% (trong đó, tỷ lệ hộ nghèo là 6,70%, giảm 1,53% so với cuối năm 2016).

Cùng với việc giảm số hộ nghèo chung giai đoạn 2015- 2017, tỷ lệ số hộ nghèo thiếu hụt đa chiều cũng có xu hướng giảm trong tổng số tỷ lệ hộ nghèo chung. Ước đến cuối năm 2018, tỷ lệ nghèo cả nước còn dưới 6%, giảm khoảng 1 - 1,3% so với đầu năm 2018, trong đó, tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm trên 4%.

Tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo giảm bình quân 5,43%/năm; tại các xã thuộc Chương trình 135 giảm khoảng 3% - 4%/năm, đạt mục tiêu Quốc hội giao

Bên cạnh đó, tình trạng tái nghèo được kiềm chế và có xu hướng giảm tích cực từ 0,13% (năm 2016) xuống 0,10% (năm 2017); 10 tỉnh, thành phố không có tình trạng tái nghèo; một số tỉnh khó khăn đạt thành tích ấn tượng trong kéo giảm tỷ lệ tái nghèo.

Tuy nhiên, một số nhiệm vụ đề ra trong Nghị quyết 76 chưa đạt tiến độ quy định, việc chuyển đổi phương thức hỗ trợ người nghèo từ hỗ trợ cho không sang hỗ trợ có điều kiện, có thời hạn triển khai còn chậm; nguồn lực đầu tư cho các địa bàn khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, vùng đồng bào dân tộc và miền núi tuy đã được ưu tiên nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu; các chính sách giảm nghèo đã được tích hợp bước đầu nhưng vẫn còn dàn trải, thiếu tính hệ thống; kết quả giảm nghèo chưa bền vững, nhất là khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc, vùng thường xuyên bị thiên tai, lũ lụt.

Báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, cho biết về cơ bản, Ủy ban tán thành với đánh giá của Chính phủ về những kết quả quan trọng đạt được trong thực hiện 8 nhiệm vụ về đẩy mạnh giảm nghèo bền vững trong 2 năm (2017-2018) của Nghị quyết 76, thể hiện sự quan tâm chỉ đạo sát sao, tích cực đổi mới công tác điều hành của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, phát huy tích cực tham gia của cả hệ thống chính trị và người dân.

Cùng với đó, chính sách tín dụng tiếp tục khẳng định hiệu quả thiết thực trong công tác giảm nghèo. Nguồn vốn tiếp tục được tăng cường từ nhiều nguồn đa dạng, tổng dư nợ tăng đáng kể; tăng mức vay tối đa cho các hộ để phát triển sản xuất, kinh doanh, chất lượng tín dụng ngày càng được nâng cao, tỷ lệ nợ quá hạn đến tháng 6/2018 chỉ ở mức 0,42%. Giai đoạn 2016 - 2018, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã bố trí 21.032 tỷ đồng, bằng 97,3% số vốn đã được giao để thực hiện Chương trình 30a và Chương trình 135 theo đúng định hướng ưu tiên nguồn lực đầu tư để đẩy mạnh giảm nghèo bền vững đối với địa bàn khó khăn. 

Tuy nhiên, thành quả giảm nghèo chưa thực sự bền vững. Đến tháng 3/2018, tuy đã có 8/64 huyện thuộc Nghị quyết 30a thoát nghèo; 14/30 huyện hưởng cơ chế 30a thoát khỏi tình trạng khó khăn nhưng lại bổ sung 29 huyện vào danh sách huyện nghèo giai đoạn 2018-2020… 12 tỉnh có tỷ lệ tái nghèo tăng rõ rệt (tăng từ 0,03% trở lên), trong đó có cả một số tỉnh có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội thuận lợi (như Vĩnh Phúc, Khánh Hoà, Kiên Giang).

Giải trình, làm rõ những vấn đề đại biểu băn khoăn về tỷ lệ hộ nghèo gia tăng tại các địa phương, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết ở những vùng vừa qua số hộ nghèo và tình trạng tái nghèo có tăng là do hậu quả thiên tai, bão lũ nặng nề, điển hình là một số tỉnh miền núi phía Bắc: Yên Bái, Lào Cai, Lai Châu, mới đây là Thanh Hóa. Bên cạnh đó là do có tình trạng tách hộ.

Kết luận nội dung thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ giảm nghèo không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước, Chính phủ, các bộ, ngành mà là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị. Trên cơ sở ý kiến của UBTVQH các cơ hữu quan tiếp tục hoàn thiện báo cáo để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6.

(nguồn: Quochoi.vn/TTXVN)