NHNN: Hỗ trợ DN vẫn phải bảo đảm giữ cân đối lớn của nền kinh tế

Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú: Các ngân hàng tích cực triển khai các giải pháp hỗ trợ DN, nhưng vẫn phải bảo đảm an toàn hệ thống, đề phòng nợ xấu. Ảnh: VGP

Theo ông Đào Minh Tú, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ theo định hướng chủ đạo hỗ trợ đà phục hồi kinh tế trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ vừa chống dịch, vừa bảo đảm phát triển kinh tế.

Mặt bằng lãi suất huy động và cho vay cuối tháng 8/2021 tiếp tục giảm so với tháng 12/2020. Từ đầu năm nay, NHNN đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quyết liệt các tổ chức tín dụng (TCTD) chủ động cân đối khả năng tài chính để áp dụng lãi suất cho vay hợp lý, tiết giảm chi phí hoạt động để tập trung nguồn lực giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu và các khoản cho vay mới, góp phần hỗ trợ và đồng hành cùng DN vượt qua khó khăn.

Theo báo cáo từ các TCTD, đến cuối tháng 9 vừa qua, các TCTD đã cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch, với doanh số lũy kế từ 23/1/2020 đạt trên 5,2 triệu tỷ đồng cho 800.000 khách hàng; miễn, giảm, hạ lãi suất cho khoảng 1,7 triệu khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch, với dư nợ gần 2,5 triệu tỷ đồng.

Lũy kế từ 23/1/2020 cuối tháng 9/2021, tổng số tiền lãi TCTD đã miễn, giảm, hạ cho khách hàng khoảng 27.000 tỷ đồng. Riêng 16 ngân hàng thương mại (chiếm 75% tổng dư nợ nền kinh tế) đã thực hiện có kết quả việc giảm lãi suất cho vay cho khách hàng theo cam kết với Hiệp hội Ngân hàng, tổng số tiền lãi đã giảm lũy kế từ 15/7/2021 đến cuối tháng 9/2021 là 11.813 tỷ đồng, đạt 57,31% so với cam kết.​

Về điều hành tín dụng, NHNN đang tiếp tục thực hiện các giải pháp tín dụng nhằm kiểm soát quy mô tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng, đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng và kiểm soát lạm phát, tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng. Nhờ các giải pháp đồng bộ, trong 9 tháng qua, mặc dù chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch COVID-19, nhưng tín dụng tăng ngay từ đầu năm và cải thiện hơn cùng kỳ năm 2020. Đến ngày 7/10, tín dụng toàn hệ thống tăng 7,42% so với cuối năm 2020, cao hơn đáng kể so với cùng 2020 (cùng kỳ năm 2020 tăng 5,48%).

Về kết quả triển khai cơ cấu nợ cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 theo Thông tư 01/2020/TT-NHNN, đến cuối tháng 9, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho 278.000 khách hàng, với dư nợ 238.000 tỷ đồng. Lũy kế giá trị nợ đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng từ 23/1/2020 khoảng 531.000 tỷ đồng. Công tác tái cơ cấu hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu tiếp tục được đẩy mạnh. Tuy nhiên, do tác động của dịch, tỷ lệ nợ xấu nội bảng có xu hướng tăng.

Đối với chương trình cho vay trả lương ngừng việc và trả lương phục hồi sản xuất (theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 1/7/2021 của Chính phủ và Quyết định 23/2021/QĐ-TTg ngày 7/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ): Đến cuối tháng 9, NHNN đã giải ngân tái cấp vốn 462 tỷ đồng đối với Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay theo Nghị quyết 68 là 461 tỷ đồng cho 918 khách hàng vay vốn để trả lương 130.741 lượt người lao động.

Bên cạnh đó, để tháo gỡ khó khăn cho thu mua, tiêu thụ lúa gạo, sau hơn 1 tháng kể từ khi có chỉ đạo của NHNN tại Công văn 5747/NHNN-TD, dư nợ cho vay thu mua, tiêu thụ lúa gạo tại ĐBSCL đã tăng gần 5.000 tỷ đồng, hạn mức cấp tín dụng tăng 1.500 tỷ đồng.

Trong bối cảnh khó khăn, DN người dân đang kỳ vọng nhiều vào các chính sách hỗ trợ tài khoá, tiền tệ. Ảnh: VGP

“Do tình hình khó khăn, nợ xấu hiện tăng tốc độ khá nhanh, tỉ lệ nợ xấu nội bảng lên đến 2%, nợ xấu tiềm ẩn có thể lên tới 8%... các ngân hàng đang phải  đẩy mạnh trích lập dự phòng rủi ro cho các khoản nợ tái cơ cấu”, ông Đào Minh Tú cho biết thêm.

Về một số quan điểm đề nghị nới lỏng chính sách tiền tệ, lãnh đạo NHNN cho biết, qua nghiên cứu diễn biến gần đây trên thế giới, NHNN nhận thấy có khá nhiều quốc gia lại đang thực hiện thắt chặt chính sách tiền tệ. Về phía mình, NNHN vẫn đang bám sát các diễn biến tình hình thực tế để điều hành linh hoạt chính sách.

“Trong bối cảnh khó khăn, các chính sách cũng không hoàn toàn ‘cố định cứng’, mà cần rất linh hoạt thực hiện được các mục tiêu khác nhau”, ông Đào Minh Tú chia sẻ.

Lãnh đạo NHNH dẫn ví dụ việc NHNN ban hành Thông tư 14/2021/TT-NHNN ngày 7/9/2021 về sửa đổi Thông tư 01/2020/TT-NHNN về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm phí, giữ nguyên nhóm nợ hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Khi đó, NHNN không chỉ tính đến hỗ trợ DN, mà phải đánh giá cả những tác động ảnh hưởng tới cả hệ thống cũng như nền kinh tế. Các mốc thời gian trong thông tư đưa ra với giả định các hoạt động giãn cách do dịch cơ bản kết thúc ở thời điểm này. Tuy nhiên, nếu tình hình diễn biến khác trong đầu năm 2022, NHNN sẵn sàng có điều chỉnh, sửa đổi các thông tư để hỗ trợ DN, người dân và nền kinh tế được tốt hơn.

Phó Thống đốc cũng nói đến chỉ tiêu 12% tăng trưởng tín dụng đặt ra, “đây là mức dự kiến, thực tế có thể điều chỉnh trên, hoặc dưới con số đó, tùy theo tình hình”.

Lãnh NHNN cho hay, đang bám sát diễn biến, nếu đến gần tháng cuối năm, diễn biến tình hình lạm phát thấp, kiểm soát thuận lợi, có thể điều chỉnh mở rộng tăng trưởng tín dụng. Ngoài ra, NHNN cũng chú ý tới cơ cấu tín dụng, phải tập trung nhiều hơn vào các lĩnh vực ưu tiên… đồng thời cũng phải chú ý đến chất lượng tín dụng.

NHNN cũng đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành, nghiên cứu, thiết kế gói cấp bù lãi suất, để bảo đảm khi triển khai đạt hiệu quả cao nhất, đáp ứng tốt nhu cầu hỗ trợ nền kinh tế một cách thực chất, hiệu quả.

Huy Thắng