NHNN: Ưu tiên số 1 là kiểm soát lạm phát

Đây là khẳng định của ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Thường trực NHNN, tại cuộc họp báo quý III/2022 thông tin kết quả hoạt động quý vừa qua và một số định hướng điều hành từ này đến cuối năm.

Theo lý thuyết, việc tăng lãi suất thể hiện quyết tâm giữ giá trị đồng tiền Việt để kìm dòng vốn đầu tư nước ngoài bớt dịch chuyển ra khỏi Việt Nam. Tăng lãi suất càng nhiều càng giữ được tỉ giá, càng tránh được sự chuyển dịch của dòng vốn và kiểm soát được lạm phát. Tuy nhiên, khi lãi suất tăng, cái giá phải trả là chi phí vốn vay doanh nghiệp cao hơn khiến nguy cơ kinh tế tăng trưởng chậm lại.

Phân tích vấn đề trên, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú khẳng định ưu tiên số một của NHNN là kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Vì vậy, NHNN sẽ sử dụng các biện pháp tiền tệ một cách linh hoạt để đạt được những mục tiêu đề ra. 

Về tín dụng, lãnh đạo NHNN cho hay tăng trưởng tín dụng năm 2022 khoảng 14% nhưng vẫn có thể điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế. NHHN sẽ tiếp tục kiểm soát những lĩnh vực có nhiều rủi ro trong hoạt động tín dụng như bất động sản, chứng khoán. NHNN một mặt sẽ tạo điều kiện nhưng vẫn tiếp tục kiểm soát việc kinh doanh, mua bán trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng theo đúng quy định nhằm đảm bảo sự an toàn của hệ thống.

"Trong bối cảnh hiện nay, việc duy trì công cụ hạn mức tín dụng là phù hợp nhằm đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng, qua đó góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, ổn định vĩ mô", đại diện NHNN khẳng định.

Lãnh đạo NHNN khẳng định luôn bám sát chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi sau đại dịch, đồng thời vận động các tổ chức tín dụng đổi mới công nghệ, tăng hiệu quả quản trị, cắt giảm chi phí để giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay và nghiên cứu giảm lãi suất ở một số lĩnh vực ưu tiên.

Ông Đào Minh Tú cũng nhấn mạnh NHNN chỉ đạo tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Bên cạnh đó, ngành ngân hàng tiếp tục thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất 2%. Để đẩy mạnh triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất, NHNN thành lập các đoàn khảo sát liên ngành để đánh giá và đôn đốc việc triển khai tại các ngân hàng thương mại và địa phương. Ngành ngân hàng cũng tổ chức các hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp tại các địa phương, tháo gỡ khó khăn liên quan đến triển khai hỗ trợ lãi suất.

Theo thống kê của NHNN, đến ngày 16/9/2022, tín dụng toàn nền kinh tế tăng 10,47% so với cuối năm 2021 và tăng 17,19% so với cùng kỳ năm 2021, mức cao hơn so với cùng kỳ nhiều năm.. 

Tín dụng tập trung vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên. Nhờ đó, đã góp phần kích hoạt mạnh mẽ các hoạt động kinh tế, tạo đà phục hồi các chỉ số vĩ mô, từ đó giúp nền kinh tế dần khôi phục và tăng trưởng. 

Trong bối cảnh thị trường tài chính thế giới thắt chặt và áp lực lạm phát cao, mức 14% là hợp lý để hỗ trợ nền kinh tế. Đây là biện pháp hành chính nhưng giải pháp này vẫn thể hiện hiệu quả trong ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối, góp phần kiểm soát lạm phát. 

Ông Phạm Chí Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) cho biết sức ép lạm phát trên toàn cầu đang rất lớn. Tuy nhiên so với các đồng tiền trong khu vực, tiền đồng Việt Nam vẫn là một trong những đồng tiền ổn định nhất. 

Tính đến sáng 20/9/2022, so với cuối năm 2021, các đồng tiền mất giá mạnh so với USD gồm: Đồng bath Thái Lan (-11,95%); yên Nhật (-25,18%); won Hàn Quốc (-17,57%); peso Philippines (-13,65%); ringgit Malaysia (-9,67%); rupee Ấn Độ (-7,44%); nhân dân tệ Trung Quốc (-10,9%); Euro (-13,49%); bảng Anh (-20,02%).

Ngày 22/9, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) đã quyết định tăng lãi suất thêm 0,75%, đưa lãi suất điều hành lên mức 3-3,25%/năm. Chỉ số USD cũng tăng cao kỷ lục so với nhiều năm trở lại đây. Ngay sau khi Fed tăng lãi suất, nhiều ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất theo.

Trong bối cảnh đó, Thống đốc NHNN đã ra quyết định tăng lãi suất điều hành thêm 1%. 

Theo đó, tăng lãi suất tái cấp vốn thêm 100 điểm cơ bản lên 5%/năm; tăng lãi suất tái chiết khấu thêm 100 điểm từ mức 2,5% lên 3,5%/năm kể từ 23/9/2022 (lãi suất tái cấp vốn và lãi suất tái chiết khấu được duy trì ổn định ở mức 4% và 2,5% kể từ 1/10/2020). 

NHNN nâng lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài lên mức 6,0%/năm. 

NHNN cũng quy định về mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam của tổ chức (trừ TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài) và cá nhân tại TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài ở mức tối đa 0,5% đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; tối đa 5% áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; tối đa 5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng  ở các quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô…

Trước đó, tại phiên họp Chính phủ ngày 22/9, để ứng phó kịp thời với tình hình biến động tiền tệ quốc tế, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu NHNN nghiên cứu tăng lãi suất điều hành, có thể tăng lãi suất huy động nhưng cố gắng giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay...

Người đứng đầu Chính phủ đã chỉ đạo NHNN nghiên cứu tăng lãi suất điều hành, tăng lãi suất huy động nhưng cố gắng giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay và kêu gọi, vận động các tổ chức tín dụng tiếp tục đổi mới công nghệ, tăng hiệu quả hoạt động, quản trị, tiết giảm chi phí, nghiên cứu giảm lãi suất ở một số đối tượng, lĩnh vực phục vụ sản xuất kinh doanh để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi kinh tế sau dịch COVID-19.

Huy Thắng