Nội dung họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5

Toàn cảnh buổi họp báo Chính phủ thường kỳ. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Cùng dự và chủ trì họp báo có Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, đại diện lãnh đạo các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Giao thông vận tải, Khoa học và Công nghệ, và Ngân hàng Nhà nước.

Mở đầu phiên họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng thông báo tóm tắt nội dung phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 5/2016 diễn ra trong hai ngày 1-2/6. Ngày thứ nhất, Chính phủ tập trung bàn và đánh giá các văn bản phục vụ các luật, pháp lệnh, đặc biệt là Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp. Chính phủ dành thời lượng khá lớn cho vấn đề xây dựng thể chế và các văn bản quy phạm pháp luật.

Về kiểm điểm tiến độ, để thực hiện 16 luật và pháp  lệnh, chúng ta còn phải ban hành 37 văn bản nữa, tới 31/5 đã trình Chính phủ 11 dự thảo, số văn bản chưa trình là 26, trong đó nhiều văn bản đang thực hiện quy trình thẩm định tại Bộ Tư pháp và lấy ý kiến các bộ.

Để thực hiện Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp, phải ban hành 49 nghị định, tới 31/5 đã trình Chính phủ 35 nghị định, chưa trình 14 nghị định, trong đó đã thẩm định 10 dự thảo nghị định và chưa thẩm định 4 dự thảo.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng, Chính phủ sẽ tập trung hoàn thiện xây dựng thể chế, đặc biệt là các văn bản hướng dẫn luật, pháp luật, tinh thần là không để nợ đọng.

Trong ngày thứ hai, Chính phủ tập trung thảo luận đánh giá nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội 5 tháng và tháng 5/2016. Trong điều kiện khu vực và thế giới còn nhiều khó khăn, nhưng với quyết tâm rất cao của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành, chúng ta đã đạt được thành tựu rất quan trọng. Trong đó, chỉ số CPI 5 tháng tăng 1,88% so với tháng 12/2015, lạm phát bình quân 5 tháng tăng 1,78%, chỉ số công nghiệp 5 tháng tăng 7,5%, so với cùng kỳ tăng 9,2%, xuất khẩu tăng 6,6%, so với cùng kỳ tăng 7,3%, đặc biệt FDI giải ngân dược 5,8 tỷ USD và tăng 17,2% so với cùng kỳ. Riêng vốn đăng ký FDI rất tốt, đạt 10,16 tỷ USD, gấp 2,4 lần so với cùng kỳ 2015. Điều rất mừng nữa là có 44.740 doanh nghiệp đăng ký thành lập và có 12.999 doanh nghiệp trước đây do khó khăn tạm dừng sản xuất thì đã hoạt động trở lại.

Quan điểm của Thủ tướng là tập trung chỉ đạo ổn định kinh tế vĩ mô, đây là nền tảng quan trọng cho tăng trưởng. Song song với đó, phải đạt tốc độ tăng trưởng 6,7% như Nghị quyết của Quốc hội đã yêu cầu, vì chỉ có tăng trưởng mới bảo đảm được các cân đối lớn, tăng thu ngân sách và giải quyết được các vấn đề liên quan đến an sinh xã hội. Trong thời điểm hiện nay, Thủ tướng chỉ đạo không tăng giá điện, không tăng lệ phí, phí; việc điều chỉnh giá dịch vụ các lĩnh vực giáo dục, y tế phải có lộ trình, không tăng đồng loạt. Giá dầu đang ở mức 48-49 USD, mức trần CPI Quốc hội cho phép là 5%, toàn bộ các điều chỉnh liên quan đến giá dịch vụ y tế, giáo dục còn căn cứ vào giá biến động của giá dầu. Phí BOT, phí giao thông không tăng, giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi giữ ổn định từ nay đến cuối năm. Thủ tướng Chính phủ đã kết luận rất rõ như vậy.

Về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, quan điểm chỉ đạo là chỉ giữ những doanh nghiệp mà Nhà nước cần nắm giữ liên quan đến quốc phòng, an ninh, các doanh nghiệp lớn có thể ảnh hưởng lớn tới nền kinh tế đất nước, còn các doanh nghiệp khác không cần nắm giữ thì đẩy mạnh bán phần vốn nhà nước, với tinh thần chỉ đạo quyết liệt và coi đây là nguồn lực để đầu tư cho phát triển. Về lãi suất, Thủ tướng chỉ đạo NHNN xây dựng lộ trình báo cáo Thủ tướng, quyết tâm từ nay đến cuối năm đưa ra các kịch bản giảm lãi suất, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Sau hội nghị với doanh nghiệp tại TPHCM, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 19, Nghị quyết 35, phải tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp. Việc ban hành 49 nghị định hướng dẫn 2 Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư cũng nhằm tháo bỏ rào cản, tháo bỏ giấy phép con, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp đầu tư kinh doanh.

Trong chỉ đạo của Thủ tướng hết sức quan tâm siết chặt kỷ cương, kỷ luật của các cơ quan hành chính, đặc biệt trách nhiệm của người đứng đầu, các Bộ trưởng, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố, trong việc thực hiện Nghị quyết 01 của Chính phủ,  Nghị quyết của Quốc hội và các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển KTXH. Các vấn đề tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo của người dân, xe quá tải, tai nạn giao thông, tình trạng nhiều trẻ em chết đuối… cũng được đề cập. Rồi vấn đề trách nhiệm của Chủ tịch UBDN các tỉnh, thành phố trong việc bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Vấn đề môi trường, xả thải đã giao Bộ TN&MT rà soát tất cả các cơ sở có liên quan đến xả thải để quản lý, điều hành chung trong phạm vi cả nước.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng trả lời tại cuộc họp báo. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Phương Thảo (báo Dân trí):

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Liên quan đến vụ cá chết ở các tỉnh miền Trung, họp báo hôm nay chúng tôi có thể thông báo thế này:

Ngay sau khi phát hiện ra cá chết bất thường tại các tỉnh miền Trung, Thủ tướng Chính phủ và các Phó Thủ tướng đã trực tiếp chỉ đạo kịp thời và quyết liệt các bộ, ngành, địa phương. Có hơn 30 cơ quan, bộ, ngành, địa phương tham gia,  thu thập chứng cứ, xác minh, tìm ra nguyên nhân vụ việc cá chết. Có mời hàng trăm nhà khoa học trong nước, quốc tế cùng tham gia thu thập dữ liệu, chứng cứ, để xác minh điều tra nguyên nhân, trên nguyên tắc là phải dựa vào khoa học, khách quan, và chặt chẽ về mặt pháp lý.

Trong quá trình điều tra, quan điểm của Thủ tướng cũng đã chỉ đạo, nếu phát hiện tổ chức, cá nhân vi phạm thì xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật và không loại trừ bất cứ một tổ chức, cá nhân nào.

Đến nay, các nhà khoa học  đã xác định được nguyên nhân cá chết, Thủ tướng Chính phủ cũng đã giao cơ quan chức năng, mời tư vấn trong và ngoài nước để phản biện độc lập. Trước khi kết luận chính thức việc này, có mời nhà khoa học, tư vấn trong và ngoài nước phản biện vì xác định đây là vấn đề rất quan trọng. Khi công bố, phải bảo đảm chứng cứ, tính pháp lý và tính khách quan.

Đồng thời, Thủ tướng cũng quyết liệt triển khai các giải pháp bảo đảm môi trường kinh doanh, môi trường tự nhiên, nhất là bảo đảm môi trường biển được an toàn, lâu dài. Đây cũng là mong đợi của người dân chúng ta.

Trước mắt, để kịp thời hỗ trợ người dân bị thiệt hại, ngày 9/5 vừa qua, Thủ tướng đã ban hành Quyết định 772  hỗ trợ gạo cho ngư dân ở vùng bị ảnh hưởng, tổ chức thu mua hải sản đánh bắt của ngư dân và hỗ trợ bằng tiền cho các tàu phải ngừng ra khơi, hỗ trợ lãi suất tiền vay vốn tín dụng đối với doanh nghiệp, chủ tàu làm nhiệm vụ dịch vụ hậu cần cá, thu mua hải sản.

Hiện nay Thủ tướng tiếp tục giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì phối hợp với Bộ Y tế khảo sát khu vực biển an toàn để đánh bắt, nuôi trồng thủy, hải sản. Giao Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát, kiểm tra tất cả các dự án có khả năng liên quan tới xả thải trên phạm vi cả nước, mục tiêu là chúng ta chủ động phòng ngừa và cương quyết xử lý vi phạm nếu các tổ chức, cá nhân xả thải không đúng quy định. Đến thời điểm này, thay mặt cơ quan phát ngôn của Chính phủ, xin được thông báo kết quả của các cơ quan, nhà khoa học như vậy.

Ngọc Hà (Ban Thời sự VTV): Xin Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn cho biết những diễn biến đến thời điểm này liên quan đến vụ cá chết ở miền Trung vì trước đó Bộ trưởng có nói rằng khi nào có kết luận Bộ trưởng sẽ thông tin?

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn: Như  Bộ trưởng Mai  Tiến Dũng đã nói, chúng ta đã xác định được nguyên nhân, các nhà khoa học đã rất nỗ lực tìm nguyên nhân. Tuy nhiên việc điều tra nguyên nhân cá chết là nhiệm vụ của tập thể nhiều nhà khoa học từ nhiều cơ quan trong và ngoài nước nên cũng đang có những ý kiến khác nhau cần phản biện một cách rốt ráo mới đủ cơ sở khoa học để kết luận một cách chính thức. Bất cứ một sơ suất nào trong kết luận khoa học về nguyên nhân cũng có thể sẽ dẫn đến sai lầm trong khắc phục hậu quả.

Nguyên nhân cá chết còn liên quan đến thủ phạm gây ra nguyên nhân đó. Việc xác định thủ phạm không chỉ bằng những bằng chứng khoa học mà còn phải điều tra đầy đủ các bằng chứng vi phạm pháp luật, nhất là pháp luật về môi trường.

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo rất dứt khoát, bất kỳ tổ chức cá nhân nào vi phạm đều phải xử lý nghiêm minh trước pháp luật, không loại trừ bất cứ tổ chức, cá nhân nào. Chính vì vậy, phải có thời gian điều tra kỹ lưỡng mới thu thập được những bằng chứng xác thực.

Việc cá chết hàng loạt tại các tỉnh miền Trung cách đây 2 tháng là một sự cố môi trường rất nghiêm trọng chưa từng xảy ra. Dư luận quan tâm đến nguyên nhân và cách xử lý hậu quả là hoàn toàn chính đáng.

Chính phủ cầu thị lắng nghe mọi ý kiến và có trách nhiệm minh bạch thông tin cho mọi người dân biết. Tôi hoan nghênh nhiều cơ quan báo chí đã kịp thời thông tin khuyến cáo cho người dân, thông tin hỗ trợ giúp các cơ quan chức năng khoanh vùng ngăn ngừa thiệt hại.

Tuy nhiên, tôi cũng lưu ý rất nhiều cơ quan báo chí đã đưa tin sai sự thật gây tâm lý hoang mang, kích động dư luận, gây mất an ninh, trật tự và ảnh hưởng xấu đến xã hội trong thời gian vừa qua. Tôi mong muốn tất cả cơ quan báo chí rút kinh nghiệm, nghiêm túc chấn chỉnh ngay, để làm thế nào chúng ta đồng hành cùng Chính phủ và Nhà nước thông tin đến người dân một cách trung thực, bảo đảm tính xây dựng vì mục đích chung là hướng tới người dân, phục vụ người dân ở vùng bị thiên tai.

Hoàng Hà (báo Du lịch): Xin Bộ trưởng cho biết quan điểm của Chính phủ về chủ trương gia hạn, miễn Visa cho khách quốc tế nhằm thu hút khách du lịch? Đặc biệt trong thời gian gần đây, các DN du lịch rất quan tâm đến chủ trương tiếp tục miễn visa cho 5 quốc gia Tây Âu (Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Italy) theo Nghị quyết 46 của Chính phủ, năm 2015.  Thực tế cho thấy, chủ trương của Chính phủ đã góp phần tăng trưởng rất mạnh tại 5 thị trường trên thời gian vừa qua, đây là những thị trường khách chi trả cao, có thời gian lưu trú cao, và các DN rất mong Chính phủ tiếp tục gia hạn và nâng mức thời hạn miễn visa từ 1 năm lên 5 năm.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Thủ tục miễn visa cho công dân và doanh nghiệp (DN) là một trong những giải pháp quan trọng để chúng ta thúc đẩy phát triển du lịch và thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Hiện nay chúng ta đã miễn visa cho công dân 22 nước, nhưng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng đang xem xét những đề nghị của DN và công dân của các nước. Tuần tới, cơ quan Bộ Ngoại giao sẽ báo cáo với Thường trực Chính phủ xem xét phương án, lộ trình thực hiện vấn đề miễn visa. Trong chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Nhật Bản vừa qua, Chính phủ Nhật Bản và tổ chức JICA cũng đề nghị chúng ta xem xét miễn thị thực thay vì cấp visa 3 tháng. Vấn đề này đang được Thủ tướng yêu cầu Bộ Ngoại giao xem xét theo phương án tạo điều kiện thuận lợi cho công dân, DN Nhật Bản. Và tới đây sẽ tổng kết lại 1 năm thực hện việc miễn visa cho các nước để xem xét. Khi có kết quả chúng tôi sẽ thông báo tiếp.

Nguyễn Mạnh (báo Diễn đàn đầu tư): Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ có thực hiện các chuyến công tác ở nước ngoài. Chuyến công du đầu tiên là đến Nga, tiếp đến là đến Nhật. Xin được hỏi ý nghĩa của những chuyến công tác này và tiến trình hội nhập cũng như quá trình phát triển kinh tế?

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng: Như các bạn biết ấy, từ 16-25/5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có chuyến thăm chính thức nước ngoài đầu tiên trên cương vị mới theo lời mời của Thủ tướng Dmitry Medvedev. Đây cũng là thể hiện sự tin tưởng, mong muốn, quyết tâm rất cao của lãnh đạo hai nước Việt Nam và Liên bang Nga. Trong chuyến thăm, Thủ tướng Nguyên Xuân Phúc đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Dmitry Medvedev. Hai bên đã bàn về các vấn đề liên quan tới thúc đẩy thương mại, đầu tư và du lịch, đặc biệt là tiếp tục đẩy mạnh đầu tư các dự án mà hai nước, hai Chính phủ đã ký kết. Có thể nói, hai Thủ tướng cũng đã bàn những nội dung sâu sắc, thiết thực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu và lợi ích lâu dài của nhân dân hai nước. Kết quả của chuyến thăm cũng sẽ tạo xung lực mới, khích lệ mới trong mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Việt Nam và Liên bang Nga.

Đây cũng là lần đầu tiên Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trên cương vị nguyên thủ quốc gia, tham dự Hội nghị cấp cao ASEAn với đối tác Liên bang Nga, thể hiện mạnh mẽ vai trò của Việt Nam tham gia đóng góp thúc đẩy đối tác toàn diện và tiến bộ với ASEAN và Nga. Trong các cuộc tiếp xúc song phương, Thủ tướng gặp nhiều lãnh đạo khối ASEAN, các tổ chức ngân hàng, các tổ chức thế giới và trao đổi nhiều biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ song phương, triển khai các hiệp định về thương mại, đầu tư và du lịch.

Tiếp theo chuyến công tác tại Liên bang Nga, từ 26-28/5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dự Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng. Tại phiên họp chính thức G7 và G7 mở rộng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có bài phát biểu quan trọng bàn vấn đề nâng cao hạ tầng khu vực, vấn đề ứng phó với biến đổi khí hậu và hợp tác hỗ trợ, tương trợ của các nước. Tại Hội nghị thượng đỉnh G7, Thủ tướng Chính phủ cũng gặp Tổng thống Hoa Kỳ, Thủ tướng Đức, Thủ tướng Anh, và hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản, gặp trao đổi song phương Chủ tịch Liên minh châu Âu, IMF, Thủ tướng Sri Lanka và một số nước. Trong hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản, hai bên đã bàn tập trung đẩy mạnh, thúc đẩy mối quan hệ song phương của hai nước Việt Nam, Nhật Bản. Thủ tướng đồng ý với đề xuất của Thủ tướng Nhật Bản là chúng ta sẽ nhập khẩu quả lê của Nhật Bản, và phía Nhật Bản cũng đồng ý xem xét đề nghị của Việt Nam liên quan tới xuất khẩu vải thiều, thanh long đỏ. Đặc biệt, phía Nhật Bản cũng đề nghị xem xét miễn thị thực cho công dân Nhật Bản thay vì cấp thị thực 3 tháng. Quan điểm của Thủ tướng là xem xét sớm, yêu cầu Bộ Ngoại giao nghiên cứu đề xuất sớm vấn đề này,theo hướng tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp và công dân Nhật sang du lịch. Đặc biệt, hai Thủ tướng bàn nhiều về vấn đề liên quan tới tạo điều kiện cho doanh nghiệp Nhật Bản, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, sang nghiên cứu đầu tư ở lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam.

Sau 42 năm của G7, lần đầu tiên Việt Nam tham dự. Có thể nói chuyến thăm thành công của Tổng thống Mỹ Obama có tác động rất quan trọng với các nước trong nhóm G7. Khi Thủ tướng tiếp xúc với tất cả các quốc gia trong nhóm G7 và các tổ chức quốc tế cũng như là Liên Hợp Quốc, Chủ tịch Liên minh châu Âu, các tổ chức của Nhật Bản đều chúc mừng chuyến thăm thành công của Tổng thống Mỹ Obama sang Việt Nam. Tổng thống Obama cũng nói khi gặp Thủ tướng chúng ta ở Nhật là sang Việt Nam, trong lòng Tổng thống Mỹ có sự thay đổi rất lớn, có cảm nhận cực kỳ tốt. Câu chuyện chuyến thăm Việt Nam đã lan tỏa tới tất cả nguyên thủ các nước. Và ông nói rằng: Tôi đã và sẽ kể chuyện về chuyến thăm Việt Nam với các bạn của chúng tôi.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Tôi xin trả lời câu hỏi liên quan đến việc liệu có chỉ đạo của Bộ Công Thương mà trực tiếp là Tổng cục Năng lượng đối với chủ đầu tư là Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 mua than do TKV sản xuất hay không và liệu giá mua như vậy có cao so với doanh nghiệp chào hàng hay không, liệu có thất thoát ngân sách Nhà nước hay không? Trước hết, vấn đề năng lượng, đặc biệt là an ninh năng lượng là vấn đề hết sức quan trọng. Để việc bảo đảm an ninh năng lượng mà hiện nay đang có, chúng tôi khẳng định đây không phải thành tích của Bộ Công Thương, càng không phải là thành tích của EVN hay các cơ quan, đơn vị khác của Bộ Công Thương. Đây là thành tích của Đảng, Nhà nước và Chính phủ, kể cả vấn đề chúng ta bảo đảm đủ điện cho sản xuất kinh doanh, đủ điện cho tất cả người dân, và gần như đến nay khoảng 99% là bảo đảm lưới điện đến người dân, kể cả vùng sâu vùng xa, miền núi, biên giới, hải đảo. Chúng ta cũng đã thực hiện được mong ước của Bác Hồ là đưa điện ra đảo Cô Tô.

Vấn đề cung cấp điện không đơn giản như là một hợp đồng mua bán bình thường. Nói đến an ninh năng lượng, các nhà máy nhiệt điện, ví dụ nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, thì phải đưa vào tổng sơ đồ điện 7 đã được Chính phủ phê duyệt, phải bảo đảm hằng năm cung cấp đủ lượng điện đó. Đây là nhà máy nhiệt điện, muốn cung cấp đủ điện thì cần phải có một lượng than bảo đảm tính ổn định, lâu dài cho việc sản xuất điện. Chính vì vậy, ngày 26/8/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 21 về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công Thương phải phê duyệt biểu đồ cấp than cho sản xuất điện từ nguồn than trong nước do TKV và Tổng Công ty Than Đông Bắc sản xuất và Bộ Công Thương phải chỉ đạo TKV, PVN mua than trong nước cho sản xuất điện từ hai đơn vị này. Có nghĩa rằng không phải bất cứ một đơn vị nào có thể cung cấp than để sản xuất điện mà chủ yếu tập trung vào 2 đơn vị lớn có nguồn than ổn định, đủ để bảo đảm cho sản xuất điện, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Sau khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã có công văn 758 gửi TKV cũng như Tổng Công ty Than Đông Bắc yêu cầu cũng như đề nghị cung cấp đủ than cho Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng. Ngày 6/4, TKV đã ký hợp đồng với tổng số 2,6 triệu tấn than. Tuy nhiên, Công ty Điện Vũng Áng báo cáo là có sự cố ở tổ máy số 1, dự kiến mất 10 tháng để sửa chữa, và vì vậy lượng than để sản xuất điện đã ký với TKV đủ để cho sản xuất điện theo quy định. Chính vì vậy, Tổng cục Năng lượng đã yêu cầu TKV thực hiện hợp đồng của mình đã ký với Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng, bảo đảm lượng điện sản xuất theo như nội dung đã ký kết, chứ không có việc chỉ có 1 mình TKV là được phép cung cấp.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải - Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Công Tâm (báo Gia đình & Xã hội): Vừa qua báo Gia đình & Xã hội cùng các cơ quan báo chí có phản ánh tình trạng thi công cột điện 220 kV ở Nam Định bị nhà thầu cho đất vào bê tông. Ngày hôm nay có kết quả thẩm định bê tông đó không đạt tiêu chuẩn. Đến nay, trách nhiệm của chủ đầu tư là Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia chưa được đưa ra. Vậy Bộ Công Thương đánh giá như thế nào về vụ việc và trách nhiệm của chủ đầu tư?

Cũng liên quan đến điện, trong thời gian vừa qua, có hai vụ liên quan đến đường dây cao thế ở Bắc Giang và Nam Định. Bộ Công Thương đánh giá như thế nào về trách nhiệm của chủ đầu tư, năng lực của chủ đầu tư là Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia?

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Liên quan đến cột điện của đường dây 220 kV tại Nam Định, đây là dự án mà chủ đầu tư là Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia, quản lý dự án là Ban Quản lý Dự án các công trình điện miền Bắc, nhà thầu xây lắp có Công ty liên danh CP Sông Đà 11 và Công ty CP xây lắp Điện 1. Đơn vị trực tiếp thi công phần móng cốt liên quan đến câu hỏi của phóng viên là chi nhánh 7 Công ty CP Sông Đà 11. Vị trí cột số 1, số 2, đoạn tuyến từ G1-G3 tại đường dây 220 kV của Ninh Bình-Nam Định do đơn vị này thi công. Nhưng đang thi công thì có văn bản số 168 của Công ty TNHH Quản lý bay thuộc Công ty quản lý bay miền Bắc thông báo tuyến đường dây đi qua đài dẫn đường và đề nghị tạm dừng việc thi công. Như ta đã biết, khi có sự việc xảy ra, đến tận ngày 25/5 (sau khi có thông báo từ ngày 9/3) chúng tôi đi kiểm tra hồ sơ pháp lý thì Công ty CP Sông Đà 11 tự ý thi công vị trí móng số 1 và số 2.

Còn về việc xử lý, ngày 1/6 Bộ Công Thương có văn bản yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam trước hết kiểm tra việc thực hiện quy trình về việc quản lý chất lượng công trình nói trên và làm rõ trách nhiệm cá nhân và tập thể liên quan đến công trình và giám sát kỹ thuật công trình như quy định. Thứ hai là làm rõ động cơ Công ty CP Sông Đà 11 tự ý thi công vị trí móng số 1 và số 2 mặc dù đã có biên bản yêu cầu tạm dừng thi công mà vẫn cứ thi công, dẫn đến sự việc như ta đã biết. Thứ ba là chúng tôi cũng đã yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam rà soát toàn bộ chất lượng thi công các hạng mục công trình do Công ty CP Sông Đà 11 thực hiện. Thứ tư, chúng tôi đã mời cơ quan an ninh hỗ trợ trong trường hợp cần xác minh rõ nội dung cũng như những phản ánh của nhân dân, làm rõ động cơ của tổ chức và cá nhân liên quan trong quá trình thực hiện.

Ngoài công trình do Công ty CP Sông Đà 11 thực hiện thi công, còn nhiều công trình khác đang thi công, chúng tôi cũng đã yêu cầu các đơn vị cần rà soát chất lượng công trình cũng như việc thực hiện quy trình, quy định trong thi công. Về hình thức xử lý sai phạm, Ban cán sự Đảng của Bộ Công Thương cũng đã chỉ đạo: Căn cứ theo kết quả kiểm định, Bộ Công Thương sẽ yêu cầu EVN xử lý các tập thể, cá nhân sai phạm có thể bằng các hình thức cao nhất – kể cả buộc thôi việc, tùy mức độ sai phạm, hoặc có thể chuyển cơ quan điều tra xử lý nếu có dấu hiệu phạm tội. Đối với đơn vị thi công, đã có đề xuất cấm tham gia đấu thầu các hoạt động xây dựng trong thời gian nhất định theo đúng quy định của pháp luật.

Về câu hỏi thứ hai nói rằng, ngày 5/5 có trường hợp một cột điện trong điều kiện không quá bất bình thường mà vẫn đổ, chúng tôi cũng đã xác định đó là việc bất bình thường. Hiện nay đoàn kiểm tra đã được cử đi và đang thực hiện các quy trình. Chúng tôi khẳng định là sẽ xử lý các vi phạm này theo đúng các quy định của pháp luật. Đối với các đơn vị thi công, như tôi đã nói, đã tính đến việc cấm đấu thầu các công trình liên quan đến lĩnh vực xây dựng của Tập đoàn Điện lực nói chung và của Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia nói riêng.

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Hữu Hòe (PV báo Đầu tư): Xin NHNN cho biết thêm thông tin về đề án lộ trình tự do hóa các giao dịch vốn tại Việt Nam. Thứ hai, vừa rồi Bộ Tài chính yêu cầu BIDV, VietinBank trả cổ tức năm 2015 bằng tiền mặt, liệu đây có phải là dấu hiệu cho thấy thu ngân sách gặp khó khăn không?

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng: Về đề án lộ trình tự do hóa các giao dịch vốn tại Việt Nam, NHNN phối hợp rất chặt chẽ với các bộ liên quan xây dựng đề án và đã báo cáo Chính phủ tại phiên họp.Thực hiện kết luận của Thủ tướng và ý kiến các thành viên Chính phủ, NHNN đang hoàn thiện một số nội dung để trình lại Chính phủ. Khi Chính phủ thông qua đề án, NHNN sẽ thông tin cho báo chí.

Về câu hỏi thứ hai liên quan đến việc Bộ Tài chính chỉ đạo người đại diện vốn Nhà nước có ý kiến BIDV, VietinBank trả cổ tức năm 2015 bằng tiền mặt và nộp toàn bộ số cổ tức được chia vào ngân sách Nhà nước, sau khi nhận kiến nghị của Bộ Tài chính, các đơn vị chức năng của NHNN đang xem xét đánh giá mặt thuận lợi của việc chuyển cổ tức vào ngân sách Nhà nước và khó khăn của các tổ chức tín dụng để đề xuất chính sách thực hiện, phù hợp với đề án tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng đã được Chính phủ thông qua và báo cáo Chính phủ về vấn đề này.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Bích Diệp (báo Dân trí): Về kết quả thanh tra 8 dự án đầu tư mở rộng Quốc lộ 1, được biết việc phê duyệt tổng mức đầu tư chưa chính xác lên đến gần 1.900 tỷ đồng. Xin hỏi quan điểm của Bộ Tài chính về vấn đề này và hiện phương án giải quyết như thế nào?

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai: Năm 2015, Bộ Tài chính đã tiến hành thanh tra 8 dự án mở rộng Quốc lộ 1 bằng nguồn trái phiếu Chính phủ với tổng mức đầu tư 53.317 tỷ đồng. Trong quá trình thanh tra, đã kiến nghị với các chủ đầu tư, ban quản lý giảm tổng mức đầu tư 1.866 tỷ đồng, trong đó không đúng về  khối lượng, định mức là 1.321 tỷ đồng và do điều chỉnh quy mô dự án là 544 tỷ đồng. Kết luận này đã được ban hành và Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Bộ Giao thông vận tải đề nghị chỉ đạo các đơn vị, ban quản lý dự án, chủ đầu tư thực hiện điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư, giảm giá trị dự toán hợp đồng các gói thầu xây lắp, giảm giá trị nghiệm thu, thanh quyết toán theo kết luận thanh tra. Đồng thời đề nghị Bộ Giao thông vận tải làm việc với Bộ Xây dựng xác định định mức sản xuất bê tông nhựa liên quan đến 8 dự án này. Bộ Tài chính cũng làm việc với Bộ Xây dựng để thống nhất về phụ cấp không ổn định sản xuất 10%. Đây cũng là vấn đề chưa có văn bản hướng dẫn rõ ràng.

Đồng thời trong văn bản gửi Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan đến các dự án này.

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Hồng Trường. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Công Thọ (báo Kinh tế & Đô thị): Vừa qua trên báo chí nói rất nhiều về chuyện chúng ta sẽ có thêm một sân bay Nội Bài thứ 2 nữa. Xin Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường nói rõ hơn về kế hoạch này.

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Hồng Trường: Về Sân bay Nội Bài, Thủ tướng đã có quy hoạch tổng thể 4 nhà ga T1, T2, T3, T4. Hiện nay chúng ta đã hoàn thành xong 2 nhà ga T1 và T2. Còn T3, T4 nằm đối diện với T1, T2. Quy hoạch này đã cắm mốc để khi chúng ta đạt được mốc 80-100 triệu hành khách/năm của Sân bay Quốc tế Nội Bài trong tương lai.

Tuy nhiên, có thể nói rằng, tốc độ tăng trưởng hàng không của chúng ta trong những năm vừa qua rất lớn, bình quân khoảng từ 14-17%/năm, năm nay khoảng 16%, đặc biệt là Hãng hàng không Vietjet Air có tốc độ tăng trưởng khá lớn về đội tàu bay cũng như mở các tuyến trong nước và quốc tế. Như vậy, với mức tăng trưởng hiện nay, theo dự báo của chúng ta, đến năm 2020, sân bay Nội Bài sẽ đạt khoảng 20 triệu hành khách/năm. Tuy nhiên, đến giờ phút này, năm 2016, Nội Bài đạt 17 triệu hành khách/năm, chúng tôi dự kiến là đến năm 2017 sẽ đạt hơn 19 triệu hành khách/năm. Như vậy, nhà ga T1 và T2 đã quá tải.

Để giải quyết vấn đề này, nếu chúng ta thực hiện phương án làm T3, T4 thì đây là dự án rất lớn cần trình Quốc hội, như Long Thành, cho nên thời gian đầu tư T3, T4 mất ít nhất từ 5-7 năm, thậm chí 10 năm. Như vậy sẽ không đáp ứng được nhu cầu hiệu nay. Bộ Giao thông vận tải giao cho Tổng cục Hàng không Dân dụng và Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam nghiên cứu mở rộng nhà ga T1, T2 để đáp ứng tốt nhất khoảng 20-25 triệu hành khách/năm. Phương án sơ bộ chúng tôi đã dự kiến sẽ xây dựng một đường cất-hạ cánh ở phía nam, hiện nay có 2 đường cất-hạ cánh và sẽ xây dựng thêm 1 đường cất-hạ cánh thứ 3. Đồng thời mở rộng nhà ga T1 để đáp ứng được lượng khách nội địa. Còn riêng nhà ga T2, khi thiết kế phía tư vấn Nhật Bản đã để chờ cho chúng ta kéo dài, có thể thêm được 4 đến 6 chỗ sân đỗ máy bay nữa, kéo dài 2 bên. Trong thiết kế đã dự phòng những điều này.

Đối với T1, chúng tôi sẽ cải tạo các tầng của nhà ga để đưa đón khách ở tầng 3. Hiện nay đã đang thực hiện. Như vậy có thể đáp ứng được 25 triệu hành khách/năm.

Về phương án cụ thể, chúng tôi sẽ lập và trình Chính phủ sau. Hôm nay chúng tôi chỉ báo cáo phương hướng như vậy, tiến độ thực hiện chúng tôi cũng đang cố gắng trình Chính phủ việc mở rộng trước năm 2020.

Sơn Tùng (báo Infonet): Đèo hầm đường bộ Phú Gia-Phước Tượng hiện nay đang xây dựng trạm thu phí cách đó 6 km. Vì sao lại chọn xây dựng trạm thu phí này? Khi xây dựng trạm thu phí này có nhiều phương tiện không đi qua hầm Phước Tượng vẫn bị thu phí, chủ đầu tư  đã trình Bộ Giao thông vận tải danh sách 110 phương tiện xin miễn giảm thu phí. Bộ Giao thông vận tải có phê duyệt phương án chủ đầu tư trình không?

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Hồng Trường: Hầm Phú Gia-Phước Tượng được đầu tư bằng hình thức BOT, hai hầm này là của một nhà đầu tư, hiện nay hầm đã xong và đang đưa vào khai thác sử dụng, chuẩn bị đưa vào thu phí. Để xác định trạm thu phí này, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính cùng với UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã lựa chọn địa điểm hết sức hợp lý trên cơ sở các kiến nghị của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế. Nếu đặt trạm thu phí tại vị trí Phú Gia-Phước Tượng thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khách du lịch, đến khu Lăng Cô và quá gần trạm Phú Bài. Cho nên phải lùi trạm này ra phía Hải Vân, vị trí đó nằm ở biên giới hai địa phương là Huế và Đà Nẵng.  Khi đặt trạm ở đó xảy ra hiện tượng giống như đối với các trạm khác là nhân dân vùng lân cận đi qua trạm nhiều lần và phải đóng phí. Giải quyết vấn đề này tương tự như các trạm khác.

Đối với những hộ kinh doanh vận tải thì bán vé tháng cho họ, nhưng giảm tiếp 50%, như vậy tiền đi qua trạm rất thấp so với vé hằng ngày. Đối với các hộ thường xuyên đưa con em đi học, yêu cầu UBND xã, phường tập hợp số lượng ô tô ở đó để có chính sách, yêu cầu nhà đầu tư trích một phần lợi nhuận của mình để miễn phí cho các hộ gia đình đó.

Hiện nay chúng tôi đã thực hiện thành công việc này tại trạm Việt Trì, trạm Lương Sơn của Hòa Bình. Nhân dân rất đồng tình. Còn chúng ta ban hành một cơ chế chính sách để giảm cho tất cả đối tượng đó thì sẽ không công bằng cho các trạm còn lại. Cho nên thống nhất trích một phần lợi nhuận của nhà đầu tư để miễn giảm tối đa cho các hộ lân cận các trạm đó. Hiện nay đã thống nhất với Bộ Tài chính và trạm Phú Gia-Phước Tượng sẽ được thu phí trong thời gian tới.

Tới đây triển khai hầm Hải Vân thứ hai, cũng sẽ tiến hành thu phí. Khi có hầm Hải Vân, sẽ phối kết hợp giữa Phú Gia-Phước Tượng và Hải Vân trong tổng thể một trạm để thu phí cho 2 dự án.