Nước Nga đang trẻ lại

Thủ đô Moscow, LB Nga

Trong năm 2009, lần đầu tiên, dân số nước Nga đã tăng lên sau một giai đoạn khá lâu. Một số nhà phân tích cho rằng đó là kết quả của chính sách hỗ trợ tăng dân số của chính phủ.

Những người khác thì lo ngại rằng kết quả đáng mừng này có thể cũng giống như hiện tượng tăng dân số đầu thập niên 80, rất có thể sẽ giảm xuống.

Ngày 9/2/1897, Nga đã tiến hành cuộc kiểm kê dân số lần đầu tiên. Khi đó dân số trên cả nước là 128 triệu. Nhà bác học Nga vĩ đại Dmitri Mendeleev khi phân tích kết quả thống kê, đã dự đoán rằng đến giữa thế kỉ XXI dân số Nga sẽ vượt 1 tỷ. Mùa thu năm nay (2010), Nga sẽ tổ chức cuộc thống kê dân số toàn quốc. Có hy vọng rằng dân số Nga sẽ là khoảng 142 triệu người.

D.Mendeleev thậm chí không thể hình dung được rằng trong thế kỉ XX nước Nga lại phải trải qua những chấn động rất lớn. Ai cũng biết rằng trong Chiến tranh thế giới thứ 2, không có quốc gia nào phải chịu tổn thất nặng nề bằng nước Nga, kể cả tổn thất về người.

Ngay cả bây giờ vẫn có thể thấy được hậu quả của những tổn thất đó - thế hệ những người sinh ra trong giai đoạn chiến tranh rất ít ỏi. Tương ứng, đến 20 năm sau con cái họ sinh ra cũng rất ít. Và rồi vòng quay đó cứ tiếp diễn mãi như thế.

Trong những năm 80, nhờ có các biện pháp dân số của chính phủ, tỷ lệ sinh đẻ tăng lên và tỷ lệ tử vong giảm xuống. Đến đầu thập niên 90 thì các chỉ số đó sụp đổ, và trong vòng 15 năm liền dân số Nga giảm dần xuống.

Cũng cần phải biết rằng ngày nay, tỷ lệ tăng dân số 1,5 % một năm mà Mendeleev dự đoán (bản thân ông là đứa con thứ 17 trong gia đình), là một chỉ số mà các nước châu Âu phải mơ ước. Trên thực tế, hiện nay, hầu như các nước trong Liên minh châu Âu đều có tỷ lệ tăng dân số bằng 0%.

Gần đây, chính sách dân số của chính phủ Nga đã phần nào cải thiện được tình hình. Trong thời gian qua, giấy chứng nhận sinh đẻ cho phép 3 triệu sản phụ Nga lựa chọn bệnh viện và nhà hộ sinh. Số phụ nữ và trẻ em được hưởng chế độ y tế công nghệ cao tăng lên. Kết quả là trong ba năm vừa qua tỷ lệ sinh đẻ ở Nga liên tục tăng lên. Đặc biệt, duy trì được dân số trong năm qua là trường hợp độc đáo trong giai đoạn lịch sử nước Nga mới.

 Valery Tiskov, Giám đốc Viện Dân tộc học và Nhân chủng học của Nga, nói: “Tất nhiên, khi nào người ta bắt đầu đẻ con nhiều hơn là một điều bí ẩn. Năm 2009 là năm khủng hoảng mà tỷ lệ sinh đẻ lại tăng lên. Tuy nhiên vấn đề này cần có tác động của chính sách nhà nước, sự tuyên truyền, ảnh hưởng của tôn giáo cùng các cơ chế khác như hệ thống y tế, chính sách gia đình… Khi đó, có thể dân số sẽ thật sự tăng lên”.

Trong danh sách các nhiệm vụ ưu tiên của Nga mà Tổng thống Dmitri Medvedev thông qua có ba điều cơ bản: tăng tỷ lệ sinh đẻ; giảm tỷ lệ tử vong; và hấp dẫn người Nga ở nước ngoài hồi hương, trước hết từ các nước ngoài gần Nga. Thực hiện mục đích bảo vệ và tăng dân số Nga chính là bảo vệ sự hùng mạnh và phồn vinh của nước Nga./.

Nguyễn Chiến