Phát huy tốt hơn những động lực, duy trì tăng trưởng trong năm 2023

Đáng chú ý, Việt  Nam đã có chính  sách  giảm  thuế giá trị gia tăng (VAT) 2%, góp phần giảm giá hàng hoá, giảm giá nguyên vật liệu đầu vào. Hay trước trước tình hình giá xăng dầu quốc tế tăng cao, Bộ Tài chính, Chính phủ đã chủ động xem xét giảm kịch khung thuế bảo vệ xăng dầu, giúp giảm bớt khó khăn, người dùng xăng dầu cũng như giảm gánh nặng chi phí cho các DN, thúc đẩy nền kinh tế hồi phục… Năm 2022, Bộ Tài chính cũng đã tiếp tục giảm 37 loại phí, lệ phí, giãn hoãn tiền thuê đất, quản lý giá cả nền kinh tế tốt hơn.

"Các chính sách tài khoá kịp thời giúp giảm chi phí, kích thích sản xuất kinh doanh, góp phần cùng với chính sách tiền tệ giải bớt áp lực lạm phát", chuyên gia Đinh Trọng Thịnh nói.

Dưới góc nhìn quốc tế, chuyên gia Nguyễn Minh Cường  nhận định, mức độ khó khăn của kinh tế toàn cầu năm 2023 có thể giảm nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, do đó, Việt Nam cần nhận diện và có giải pháp kịp thời.

Trước tiên là ảnh hưởng của xung đột Nga-Ukraine, làm đứt gãy chuỗi cung ứng, gây sức ép giá dầu, nhiên liệu. Dù các bên đã có giải pháp nhân nhượng ban đầu nhưng chưa thấy triển vọng rõ rệt. "Lạm phát chưa thật sự chấm dứt dù có xu hướng hạ nhiệt. Các ngân hàng trung ương vẫn cảnh giác, Cục Dự trữ liên bang Hoa Kỳ (Fed) vẫn giữ quan điểm cứng rắn, chưa thể "bình thường hoá" ngay chính sách tiền tệ, xu hướng chủ đạo vẫn là chính sách thắt chặt, hơn nữa việc phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc cũng là yếu tố cần quan sát có thể tác động đến lạm phát, hay vấn đề thiếu năng lượng…

Về nội tại, sau 3 năm chống chọi với dịch bệnh COVID-19, nền kinh tế Việt Nam cũng bộc lộ một số điểm yếu từ trước đó như: Dựa nhiều vào tín dụng ngân hàng, thị trường vốn chưa phát triển như kỳ vọng,...

Chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB đánh giá cao động thái kịp thời của Chính phủ và NHNN trước những diễn biến tăng lãi suất của Fed và các nước khác.

‎"Mức độ tăng lãi suất của Việt Nam hoàn toàn nằm trong khoảng chấp nhận được, ngoài ra điều hành tỉ giá NHNN đã bám sát chỉ đạo của Chính phủ là kịp thời, giải toả sức ép, ngăn đà mất giá của VND", ông Nguyễn Minh Cường nói.

Đáng chú ý, vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có 4 Công điện liên quan đến các vấn đề nóng: Tín dụng, trái phiếu DN, bất động sản và lao động. Đây là những chỉ đạo hết sức kịp thời, để giải quyết những khó khăn phát sinh thúc đẩy tăng trưởng cũng như giảm thiểu phát sinh những vấn đề xã hội.

Trong đó, NHNN ngay lập tức thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, họp bàn cũng các ngân hàng thương mại triển khai việc nới room tín dụng. Nhu cầu tín dụng để nền kinh tế phục hồi tăng cao khiến hệ thống ngân hàng đang chịu sức ép lớn về mở rộng tín dụng, tuy nhiên, chuyên gia của ADB khuyến nghị không nên hạ chuẩn mực quản trị vốn.

"Hệ thống ngân hàng sau bao nhiêu năm đạt mức tương đối theo chuẩn mực quốc tế, nếu giờ nới chuẩn mực ra sẽ ảnh hưởng đến an toàn vốn và nợ xấu, rủi ro không chỉ của hệ thống ngân hàng. Khó khăn nợ công có thể giải quyết được trong 2, 3 năm, tuy nhiên để nợ xấu có khi cả chục năm không giải quyết hết được", ông Nguyễn Minh Cường lưu ý.

Theo ông Nguyễn Minh Cường, trong năm 2023, cần chú ý nhiều hơn đến vấn đề an sinh xã hội cho người lao động, sau khi trải qua những thời điểm khó khăn do ảnh hưởng của dịch, trong khi đó, mức độ bao phủ của bảo hiểm vẫn còn quá nhỏ so với nhu cầu, có hiện tượng người động rút bảo hiểm sớm.

Đặc biệt, Việt Nam cần cải thiện mạnh mẽ khả năng giải ngân đầu tư công để phát huy tốt hơn vai trò đòn bẩy phục hồi tăng trưởng kinh tế. Theo kế hoạch đầu tư công trung hạn, nguồn vốn dành cho lĩnh vực này khoảng 2 triệu tỷ đồng, khoảng 80 tỷ USD, tính sơ bộ 1 năm phải giải ngân được 16 tỷ USD.

"Có rất nhiều việc phải làm, trải qua nhiều cấp, bộ ngành, với nhiều điều kiện như môi trường, xã hội, giải phóng mặt bằng, hiện tại còn mất nhiều thời gian, cần giải quyết sớm vấn đề đầu tư công để cải thiện khả năng hấp thụ vốn", ông Nguyễn Minh Cường nói.

Chuyên gia của ADB cũng lưu ý, dư địa chính sách tiền tệ của Việt Nam hiện không còn nhiều, nếu không thận trọng có thể dẫn đến rủi ro hệ thống. Do đó, chính sách tài khoá như điều chỉnh thuế cần tiếp tục vào cuộc vào cuộc mạnh mẽ, phối hợp với chính sách tiền tệ trong việc phục hồi tăng trưởng.

"Trong năm 2023, dù tình hình còn nhiều khó khăn, ADB vẫn lạc quan về kinh tế Việt Nam và cho rằng đây vẫn là một điểm sáng phục hồi trong khu vực và thế giới. Đặc biệt, với sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời  của Chính phủ trong nhận diện rủi ro và có các giải pháp điều chỉnh chính sách hợp lý, Việt Nam sẽ vượt qua khó khăn, thách thức", ông Nguyễn Minh Cường bày tỏ.

Huy  Thắng