Phát triển BHYT là trách nhiệm của BHXH Việt Nam

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết ở các nước tiên tiến, người nào không có BHYT mà có bệnh thì cực kỳ nguy hiểm nên tỉ lệ người dân có BHYT đều trên 99%. Vì vậy, Quốc hội đã thảo luận và khẳng định tinh thần BHYT toàn dân.

"Lúc đầu chúng ta đặt mục tiêu tới 2015 tỉ lệ người dân tham gia BHYT đạt 75% và tới năm 2020 là 80% nhưng có ý kiến cho rằng năm 2015 không thể đạt 75%. Tuy nhiên, sau khi tổ chức hội nghị trực tuyến về BHYT và giao nhiệm vụ cho từng địa phương thì đến hết năm 2015 tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 76%. Tức là nếu nhận thức đúng thì có thể làm được”, Phó Thủ tướng nói.

Đây là cơ sở để lãnh đạo, đại diện các bộ ngành, địa phương trên cả nước thảo luận về việc điều chỉnh mục tiêu từ 80% lên 90% người dân tham gia BHYT vào năm 2020. “Đây là lần đầu tiên Quốc hội giao chỉ tiêu mà Chính phủ mạnh dạn đi trước và đi trước rất lớn”, Phó Thủ tướng khẳng định và đặt câu hỏi liệu con số 90% có khả thi.

Để đạt được chỉ tiêu được đánh giá là “khá mạnh dạn” này, theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, ngành y tế và hệ thống y tế phải nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, trước tiên là không phân biệt giữa người khám bằng thẻ BHYT và khám dịch vụ. Phó Thủ tướng cho biết qua nhiều lần ông trực tiếp đi khảo sát thì việc này "dù đã có tiến bộ nhưng vẫn còn có sự khác biệt".

Đối với chính sách hỗ trợ người dân mua thẻ BHYT, Phó Thủ tướng cho biết vừa qua, khi ngân sách hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần cho một số đối tượng như người nghèo, trẻ em, nông dân, ngư dân thì tỉ lệ tham gia BHYT tăng lên. Do đó, cần xác định ngân sách Trung ương và địa phương cùng tiếp tục hỗ trợ các đối tượng này.

Tuy nhiên, quan trọng hơn, Phó Thủ tướng cho rằng cần tăng tỉ lệ người dân tham gia BHYT tự nguyện, hiện mới chỉ đạt 10%. Vì vậy, một mặt cần vận động người dân, mặt khác, việc điều chỉnh giá dịch vụ kỹ thuật y tế sẽ tác động đến đối tượng này bởi nếu không có thẻ BHYT thì chi phí khám chữa bệnh, điều trị sẽ rất cao. Bên cạnh đó, cần xem xét phương án mở rộng hỗ trợ người tham gia BHYT tự nguyện lúc đầu.

"Chúng ta có lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế hướng tới mục tiêu các cơ sở y tế cơ bản tự chủ về tiền lương, phụ cấp sau khi tính vào giá dịch vụ trong khi hiện 1 năm chúng ta dành khoảng 11.000 tỉ đồng chi trả lương cho cán bộ, nhân viên tại các cơ sở y tế. Tôi đề nghị ngân sách không giảm khoản này và chuyển sang hỗ trợ cho một số đối tượng mua BHYT tự nguyện lần đầu từ năm 2017. Các bộ cần bàn cụ thể không chỉ hỗ trợ cho nông dân, ngư dân nghèo, cận nghèo… mà cần mở rộng hỗ trợ người mua lần đầu, mua theo hộ gia đình, để người dân quen dần với việc mua và sử dụng BHYT", Phó Thủ tướng gợi ý.

Để tạo thuận lợi cho người dân tham gia BHYT, Phó Thủ tướng cho rằng mở rộng, bán thẻ BHYT như thế nào, quản lý như thế nào là trách nhiệm của BHXH Việt Nam. Để bán BHYT tự nguyện, BHXH phải coi người mua là khách hàng, dùng cơ chế như doanh nghiệp, mở hệ thống đại lý. Còn trách nhiệm để các bệnh viện phải khám chữa bệnh tốt hơn, thực hiện kết nối liên thông, tin học hóa là của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Về lâu dài, Phó Thủ tướng cho rằng Bộ Y tế, Bộ Tài chính, BHXH Việt Nam cần nghiên cứu, xem xét ngoài việc bán dịch vụ cơ bản thì phải mở ra thị trường BHYT cao cấp hơn để phát triển thị trường bảo hiểm.

Đối với chương trình tin học hóa, kết nối liên thông trong giám định, thanh toán BHYT tại 14.000 cơ sở y tế trên toàn quốc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh đây là công việc rất lớn, quan trọng khi tổng lượng thanh toán BHYT trong năm 2015 là 50.000 tỉ đồng và sẽ tiến tới hàng trăm nghìn tỉ đồng mỗi năm.

Theo Phó Thủ tướng, thanh toán BHYT giống như ngân hàng với 14.000 “điểm giao dịch”, do vậy, phải lựa chọn một hệ thống thống nhất. Về mặt công nghệ thông tin, chương trình tin học hóa không thay thế các chương trình, phần mềm tin học đang sử dụng trong các bệnh viện mà chỉ "trích xuất" số liệu phục vụ thanh toán BHYT. Phó Thủ tướng đề nghị các tỉnh, thành phố phải chỉ đạo các bệnh viện thực hiện nghiêm. Trước mắt, nếu bệnh viện nào không thực hiện kết nối liên thông dữ liệu phục vụ giám định, thanh toán BHYT thì treo lại, không thanh toán.

Phó Thủ tướng khẳng định, không nước nào tự nhận mình tiến bộ mà lại không có hệ thống bảo hiểm cho toàn dân, trong đó có BHYT. Từ trước đến nay, người dân chưa có thói quen mua bảo hiểm, vì vậy, đây là cuộc vận động lớn để thay đổi thói quen của người dân, cần sự vào cuộc của các bộ ngành, địa phương và MTTQ Việt Nam, các đoàn thể, tổ chức chính trị-xã hội, các cơ quan thông tin truyền thông.

T. Minh