Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nêu các định hướng lớn cho Đà Nẵng trong triển khai chính quyền địa phương hai cấp

Chiều 18/11, sau khi trực tiếp kiểm tra hoạt động tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Hải Châu (quận Hải Châu cũ), Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà đã làm việc với UBND TP. Đà Nẵng về tình hình triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Đà Nẵng triển khai đồng bộ mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Báo cáo tại buổi làm việc, lãnh đạo UBND TP. Đà Nẵng cho biết từ ngày 1/7/2025-thời điểm chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp đến nay, thành phố đã ban hành nhiều kế hoạch, chỉ thị để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra thông suốt, thống nhất. Các hội nghị đánh giá sau 1 tháng và 3 tháng triển khai được tổ chức nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn phát sinh, bảo đảm hoạt động quản lý nhà nước ở cả hai cấp không bị gián đoạn.

Về tổ chức bộ máy, thành phố đã thực hiện hợp nhất và thành lập 14 cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, trên cơ sở sắp xếp lại các sở, ngành hiện có; điều chỉnh cơ cấu, chức năng và tên gọi phù hợp yêu cầu mô hình mới. Đồng thời, các ban quản lý, trung tâm chuyên môn được rà soát, tổ chức lại; các hội quần chúng được sáp nhập theo chỉ đạo của Trung ương.

Ở cấp xã, Đà Nẵng hiện có 94 đơn vị hành chính cấp xã (70 xã, 23 phường và 1 đặc khu). Bộ máy chính quyền cấp xã đã được kiện toàn, ổn định, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong bối cảnh khối lượng công việc tăng và nhiều nhiệm vụ mới được phân cấp.

Về biên chế, thành phố giao 53.314 chỉ tiêu cho cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp. Một số khó khăn ban đầu phát sinh, đặc biệt là thiếu nhân lực chuyên môn sâu ở cấp xã. Đà Nẵng đã nhanh chóng triển khai biệt phái, tăng cường cán bộ từ cấp tỉnh; ký hợp đồng theo Nghị định 173/2025/NĐ-CP; đồng thời tổ chức 35 lớp tập huấn chuyên môn với hơn 4.400 lượt cán bộ, công chức tham dự.

Trong cải cách thủ tục hành chính (TTHC), Đà Nẵng đã công bố và công khai 2.213 TTHC, cung cấp 2.127 dịch vụ công trực tuyến, đạt tỉ lệ 96,1%, trong đó có 1.046 dịch vụ công toàn trình-đạt 100% số TTHC đủ điều kiện triển khai trực tuyến toàn trình. Đáng chú ý, thành phố đã phê duyệt 1.160 TTHC không phụ thuộc địa giới hành chính, góp phần giảm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp. Các tiện ích miễn phí tại Bộ phận Một cửa tiếp tục được mở rộng.

Tại cuộc họp, đại diện các sở, ngành và Bộ Nội vụ trao đổi về thuận lợi, kinh nghiệm thực tiễn cũng như các khó khăn trong quá trình vận hành mô hình mới-đặc biệt là vấn đề nhân sự cấp xã và việc phân cấp, phân quyền.

"Khối lượng công việc chưa bao giờ lớn như lúc này"

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà bày tỏ sự chia sẻ trước những thiệt hại nặng nề của Đà Nẵng trong đợt bão lũ vừa qua. Dù vậy, thành phố đã rất nỗ lực duy trì công tác điều hành, thực hiện song song hai nhiệm vụ: Khắc phục hậu quả thiên tai và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Phó Thủ tướng cho biết: "Chưa bao giờ chúng ta phải đối mặt với khối lượng công việc lớn và áp lực như lúc này. Nhưng trải nghiệm thực tế tại một phường ở quận Hải Châu đã để lại trong tôi nhiều cảm xúc tích cực; quay lại làm việc với thành phố, tôi càng cảm nhận rõ sự phấn khởi và nỗ lực của cả hệ thống".

Đánh giá kết quả 10 tháng qua, Phó Thủ tướng cho rằng Đà Nẵng đã hoàn thành khối lượng nhiệm vụ "rất lớn, rất quan trọng", nhất là sau khi hợp nhất hai đơn vị hành chính cấp tỉnh cũ (Đà Nẵng-Quảng Nam). Việc hợp nhất được triển khai trong tâm thế tốt, vận hành ổn định, tạo dư địa phát triển mới cho thành phố.

Dù chịu thiệt hại nặng nề do bão lũ, Đà Nẵng vẫn bảo đảm các mục tiêu lớn về xây dựng Đảng, phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh. Kết quả tăng trưởng kinh tế 9 tháng đạt 9,83%; thu ngân sách 10 tháng tăng trên 20%-theo Phó Thủ tướng, đây là "những con số thể hiện bản lĩnh, sự quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố".

Bộ máy hai cấp vận hành nền nếp, sáng tạo

Theo Phó Thủ tướng, dù mới triển khai 4 tháng, Đà Nẵng đã đạt được những kết quả nền tảng trong vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Bộ máy hoạt động thông suốt từ cấp tỉnh xuống cấp xã; các cơ quan thực hiện nhiệm vụ theo mô hình mới ngày càng hiệu quả; các vướng mắc sau hợp nhất được xử lý nhanh và quyết liệt.

Thành phố đã ban hành đồng bộ cơ chế, chính sách; giải quyết chế độ cho cán bộ, công chức, viên chức; xử lý phần lớn tài sản công dôi dư (hiện còn hơn 200 cơ sở). Công tác phân cấp, phân quyền được triển khai nghiêm túc; sáng tạo, linh hoạt trong điều hành; tăng cường cán bộ từ cấp tỉnh về cơ sở; cải cách TTHC có chuyển biến rõ nét.

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay là nhân lực cấp xã-nơi trực tiếp thực hiện nhiều nhiệm vụ mới. Có nơi thừa, nơi thiếu; chất lượng cán bộ chưa đồng đều; một số đơn vị còn lúng túng trong mô hình mới. Khối lượng nhiệm vụ phân cấp xuống cấp tỉnh và cấp xã đều rất lớn, đòi hỏi năng lực quản trị cao hơn.

Tạo đột phá từ cơ sở

Phó Thủ tướng đề nghị Đà Nẵng tập trung vào những nhóm nhiệm vụ lớn. Trước hết, Thành phố cần xác định rõ triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng.

Các cấp ủy, chính quyền phải lãnh đạo, chỉ đạo sát sao; kiên quyết sắp xếp, điều động cán bộ -nhất là số cấp phó dôi dư ở cấp thành phố để tăng cường cho cơ sở; xóa bỏ tâm lý phân biệt giữa các cấp công tác.

Phó Thủ tướng đề nghị Thành phố tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã - "then chốt của then chốt". Rà soát, đánh giá, sắp xếp lại; đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu tại chỗ; tổ chức tập huấn phù hợp thực tiễn từng lĩnh vực.

Cùng với đó, sau khi Bộ Chính trị cho ý kiến, Chính phủ sẽ giao biên chế tổng thể; bổ sung phân loại đơn vị hành chính, trong đó phường có thêm loại "đặc biệt" để tạo động lực phát triển đột phá.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc tổ chức phòng ban cấp xã phải linh hoạt, không cứng nhắc. Trên cơ sở Nghị định mới sửa đổi Nghị định150 (dự kiến ban hành trong tháng 12), Đà Nẵng khẩn trương rà soát, hoàn thiện tổ chức bộ máy cấp xã, bảo đảm linh hoạt, phù hợp đặc thù thực tế, tránh cồng kềnh, đồng thời tránh "nhiều phòng-nhiều lãnh đạo" nhưng hiệu quả thấp việc sắp xếp số lượng phòng ban ở cấp xã sao cho phù hợp với đặc thù từng nơi, tránh cồng kềnh, hình thức.

"Có nơi cần 5–6 phòng, nhưng có nơi không cần phòng, chỉ cần vị trí việc làm là đủ. Trung ương sẽ giao khung bình quân để địa phương chủ động sắp xếp", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc chuyển mạnh từ tư duy "quản lý, điều hành" sang "quản trị địa phương" với mục tiêu kép: Phục vụ nhân dân và kiến tạo phát triển. Địa phương phải phát huy vai trò chủ thể của người dân và cộng đồng; đội ngũ cán bộ phải thể hiện năng lực dẫn dắt, tạo đột phá từ cơ sở.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị rà soát lại phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền. Nội dung nào địa phương, cơ sở không thể làm thì kiến nghị điều chỉnh; nội dung nào đủ năng lực thì mạnh dạn nhận nhiệm vụ; phân cấp phải đi đôi với phân bổ nguồn lực, đặc biệt về biên chế.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Đà Nẵng tiếp tục rà soát, sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập theo tinh thần các nghị quyết của Trung ương; giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn đọng như tài sản công dôi dư, công tác lưu trữ hồ sơ; tiếp tục xây dựng các cơ chế đặc thù cho cấp xã; thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số-phát huy vai trò tiên phong của Đà Nẵng trong xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số.

Theo Phó Thủ tướng, một số sáng kiến như huy động sinh viên tham gia "bình dân học vụ số" để hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến được đánh giá là thiết thực, cần tiếp tục nhân rộng.

Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh công tác tư tưởng: "Những lúc khó khăn nhất chính là lúc thể hiện bản lĩnh, ý chí và danh dự của người cán bộ. Khó khăn là điều không thể tránh khỏi, nhưng hãy biến thách thức thành động lực. Với ý chí và quyết tâm, chúng ta nhất định sẽ vượt qua".

Thu Giang