Tỉnh Quảng Bình có 2 dân tộc thiểu số chủ yếu là dân tộc Chứt và Bru-Vân kiều (chiếm hơn 90% tổng dân số đồng bào DTTS trên địa bàn).
Do sinh sống trên các địa bàn vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc Bru-Vân kiều và Chức có đời sống kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn. Trước đây, một thời gian dài các hủ tục luôn bủa vây cuộc sống các tộc người ở phía tây Quảng Bình. Những hủ tục như "chôn sống", tục "nối dây", tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống… là những nỗi đau dai dẳng đối với đồng bào. Chính từ hủ tục này đã nảy sinh ra rất nhiều bi kịch gia đình trong một khoảng thời gian dài.
Ông Võ Ngọc Thanh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Bình cho hay để thay đổi nhận thức của đồng bào DTTS, trong những năm qua, Ban Dân tộc phối hợp với chính quyền các cấp, cùng lực lượng công an, biên phòng đã nâng cao chất lượng tuyên truyền, giúp bà con hiểu biết pháp luật, từ đó bài trừ và xóa bỏ hoàn toàn những hủ tục lạc hậu, man rợ, gây rất nhiều hệ lụy đối với cuộc sống.
Cụ thể, Ban Dân tộc tỉnh đã triển khai có hiệu quả các chính sách có liên quan như Đề án 1899 về giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng đồng bào DTTS và miền núi; Đề án 1163 về nâng cao tuyên truyền, phổ biến pháp luật vùng đồng bào DTTS và miền núi, triển khai có hiệu quả các chính sách đầu tư, phát triển nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế, giáo dục, giúp bà con dân bản nâng cao dân trí.
Nhờ các chương trình phát triển kinh tế, nâng cao đời sống văn hóa, đến nay hàng vạn đồng bào các dân tộc nơi đây có nhà ở kiên cố, đời sống văn hóa, kinh tế ngày một phát triển đó là sự nỗ lực hết mình của các cấp ủy Đảng, chính quyền và bà con các dân tộc.
Có thể nói, thời gian qua, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh đã được triển khai hiệu quả đã làm thay đổi căn bản diện mạo khu vực nông thôn, miền núi, góp phần quan trọng tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho đồng bào DTTS.
Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Bình cũng có nhiều nỗ lực trong bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS, thể hiện rõ ở các lễ hội đặc sắc như đập trống của người Ma Coong và mừng lúa mới của người Vân Kiều. Hiện trên địa bàn tỉnh đã xây dựng và được công nhận 36/102 bản đạt chuẩn văn hóa.
Về phát triển du lịch, trên địa bàn tỉnh đang triển khai xây dựng 2 điểm mô hình du lịch cộng đồng của đồng bào DTTS (khu bảo tồn Động Châu và khu du lịch Còi Đá); phấn đấu đến hết năm 2030 trên địa bàn triển khai hoàn thành 5 mô hình du lịch cộng đồng.
Lưu Hương