Cử tri đề nghị Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường có biện pháp tháo gỡ tình trạng này, đẩy nhanh tiến độ thu hồi các dự án “treo”.
Về vấn đề này, Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời cử tri tỉnh Long An như sau:
Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2014, theo quy định tại điểm i, khoản 1, Điều 64, “đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng; trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng”.
Dự án chậm tiến độ sử dụng đất 24 tháng có thể bị thu hồi
Để khắc phục tình trạng nhiều dự án đầu tư sau khi được giao đất, cho thuê đất nhưng không sử dụng, chậm đưa đất vào sử dụng, gây lãng phí đất đai tại các địa phương, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai, trong đó có quy định cụ thể các trường hợp bất khả kháng ảnh hưởng đến tiến độ sử dụng đất của dự án đầu tư đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất; thời điểm để tính gia hạn 24 tháng đối với trường hợp không đưa đất vào sử dụng hoặc tiến độ sử dụng đất chậm; UBND cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức rà soát, xử lý và công bố công khai trên trang thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh các dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc chậm tiến độ sử dụng đất 24 tháng so với tiến độ sử dụng đất vì lý do bất khả kháng; cung cấp thông tin để công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục Quản lý đất đai.
Quy định cụ thể trình tự, thủ tục thu hồi đất do vi phạm pháp luật, trong đó bao gồm trường hợp: Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng.
UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm rà soát các trường hợp đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư trước ngày 1/7/2014 mà không đưa đất vào sử dụng hoặc chậm đưa đất vào sử dụng theo quy định tại điểm i, khoản 1, Điều 64 của Luật Đất đai (không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư) và xử lý theo quy định sau đây:
- Trường hợp đã có văn bản của cơ quan có thẩm quyền về hành vi vi phạm này trước ngày 1/7/2014 nhưng chưa có quyết định thu hồi đất thì UBND cấp tỉnh có thẩm quyền xử lý theo quy định tại điểm i, khoản 1, Điều 64 của Luật Đất đai; thời gian gia hạn được tính từ ngày 1/7/2014.
- Trường hợp đã có quyết định thu hồi đất trước ngày 1/7/2014 thì thực hiện thu hồi đất theo quyết định thu hồi đất đã ban hành và xử lý tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tài sản đã đầu tư trên đất thu hồi theo quy định của Luật Đất đai năm 2003 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Kiểm soát chặt quy trình giao đất, cho thuê đất
Ngày 22/1/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-TTg về triển khai thi hành Luật Đất đai, trong đó yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo thực hiện chặt chẽ quy trình giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, khắc phục tình trạng giao đất, cho thuê đất tùy tiện; kiểm soát chặt chẽ việc thu hồi đất.
Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo việc đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm, xử lý các dự án đầu tư chậm đưa đất vào sử dụng. Cụ thể là việc đẩy mạnh triển khai thực hiện Chỉ thị số 134/CT-TTg ngày 20/1/2010 của Thủ tướng Chính phủ về kiểm tra, xử lý các vi phạm pháp luật đất đai của các tổ chức sử dụng đất, Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 2/3/2012 về việc chấn chỉnh công tác quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp và Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 7/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc loại bỏ những rào cản và hoàn thiện cơ chế, chính sách để nâng cao hiệu quả đầu tư, trong đó có nội dung về vấn đề dự án không đưa đất vào sử dụng; tiếp tục đôn đốc các địa phương tăng cường kiểm tra tình hình sử dụng đất của các dự án đã được giao đất, cho thuê đất; kiên quyết xử lý đối với các trường hợp chậm đưa đất vào sử dụng, để lãng phí đất đai.