Radar tầm xa thế hệ mới

Các trạm rađa tầm xa thế hệ mới của Nga có thể kiểm soát một khu vực không lưu rộng lớn, hướng tới việc khép kín chu vi phòng thủ chiến lược. Ví dụ 1 trạm "Voronezh-M"  đặt tại Usolye Siberia (Nga) có thể kiểm soát mọi vật thể bay, bao gồm một khoảng không gian rộng lớn từ bờ biển phía tây của Hoa Kỳ đến Ấn Độ.

Tổ hợp radar "Voronezh-M" do Học viện Kỹ thuật vô tuyến Mintsa, thuộc Tập đoàn RTI Nga, chế tạo. Nó có dàn anten quét mảng pha đồ sộ, mỗi chiều khoảng vài chục mét, bao gồm hàng ngàn chấn tử.

Những công nghệ hiện đại, cơ bản nhất, được ứng dụng trong chế tạo tổ hợp này. Đó là các đèn phát sóng công suất lớn, làm việc trong băng tần UHF, các ống dẫn sóng, đường truyền dẫn thế hệ mới hoạt động hiệu quả hơn tất cả các thế hệ trước đó, công suất phát lớn hơn 2,5 lần lớp "Daria” cũ. Nó có khả năng theo dõi, kiểm soát 500 mục tiêu cùng lúc, đủ sức phát hiện các vụ nổ hạt nhân, theo dõi một số vệ tinh nhân tạo trên quỹ đạo, phát hiện sớm các vụ phóng và xác định sơ bộ tọa độ đường bay của tên lửa đạn đạo… trong bán kính 6000 km.

"Voronezh-M" được làm mát không tiêu tốn nước (như trạm radar lớp “Daria” cũ từng thuê ở Azerbaijan, phải sử dụng nguồn nước cả một con sông nhỏ, mỗi giờ trạm này cần khoảng 300-400 m3 nước).

Càng lắp đặt các trạm về sau, công nghệ lắp đặt "Voronezh-M" càng tiến bộ, phải kể đến sử dụng các mô-đun trong xây dựng các an-ten khổng lồ, các khối chấn tử cồng kềnh, các cấu hình lưới phản xạ tốt nhất… được chế tạo chính xác, đo thử lực phát xạ, phản xạ sóng điện từ ở ngay ở nhà máy. Tại các trạmđặt radar, chỉ việc lắp ráp lại. Trước đây các trạm cũ cần 5 đến 9 năm mới hoàn thành, nay chỉ cần 18 tháng. Nhờ ứng dụng công nghệ tự động hoá cao trong thu phát sóng cảnh giới, hiện thị, truyền số liệu và bảo trì… nên việc vận hành "Voronezh-M" cho phép giảm số sĩ quan, binh sĩ xuống chỉ còn gần 10 người, thay vì trước đây cần mỗi trạm 50 đến 80 người.

Năm 2013 Nga sẽ tăng kinh phí để chế tạo, lắp tiếp các trạm "Voronezh-M". Còn hồi giữa năm 2012, trạm "Voronezh" mới tại Usolie Siberia gần Irkutsk đã được đưa vào hoạt động. Tổng cộng, Nga đã có 4 trạm loại này hoạt động.

Theo kế hoạch, vào năm 2020 Nga sẽ có khoảng 6 đến 8 trạm hoạt động, bảo đảm khép kín “trường sóng điện từ”, kiểm soát bền vững mọi tầng không gian từ bên ngoài lãnh thổ Nga.

Trần Văn (theo VPK.name)