
Việc mở cửa thêm các mặt hàng như bưởi, chanh, dừa, xoài chế biến, dứa và chuối đã góp phần đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm hoa quả của Việt Nam - Ảnh: VGP/Đỗ Hương
Bất chấp nhiều biến động của thị trường quốc tế và các rào cản kỹ thuật gia tăng tại những thị trường trọng điểm, xuất khẩu rau quả Việt Nam năm 2025 vẫn ghi nhận cú “lội ngược dòng” ấn tượng khi lần đầu tiên vượt mốc 8,5 tỷ USD, tăng gần 20% so với năm 2024. Đáng chú ý, riêng thị trường Trung Quốc đã mang về gần 5 tỷ USD, tiếp tục giữ vai trò là đầu tàu của toàn ngành.
Trung Quốc hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của rau quả Việt Nam, chiếm khoảng 64% tổng kim ngạch. Trong 11 tháng năm 2025, xuất khẩu rau quả sang thị trường này đạt gần 5 tỷ USD, tăng khoảng 15% so với cùng kỳ năm trước và đã vượt mức kỷ lục 4,63 tỷ USD của cả năm 2024.
Đầu năm 2025, xuất khẩu rau quả, đặc biệt là sầu riêng, gặp nhiều khó khăn khi Trung Quốc siết chặt kiểm soát dư lượng chất vàng O và Cadimi. Các biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt đã khiến kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này sụt giảm mạnh trong những tháng đầu năm.
Tuy nhiên, từ tháng 6/2025, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc bắt đầu phục hồi khi nhiều vướng mắc kỹ thuật được cơ quan chức năng hai bên tháo gỡ. Bên cạnh đó, việc ký kết các nghị định thư đối với chuối, dừa, chanh leo… đã mở thêm dư địa cho nhiều mặt hàng trái cây Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường này.
Đến tháng 9, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc thực sự bùng nổ, đạt gần 1,07 tỷ USD chỉ trong một tháng, tạo cú hích quan trọng cho toàn ngành. Dự báo, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc cả năm 2025 có thể đạt khoảng 5,5 tỷ USD.
Theo đại diện Vinafruit, Trung Quốc vẫn là thị trường có tiềm năng rất lớn nhờ lợi thế địa lý và hệ thống logistics thuận lợi, kết nối trực tiếp với Việt Nam bằng đường bộ, đường sắt và đường biển. Nếu tận dụng tốt các cơ hội mở cửa thị trường và kiểm soát chặt chất lượng, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc hoàn toàn có thể hướng tới mốc 8–10 tỷ USD trong những năm tới.
Không chỉ Trung Quốc, xuất khẩu rau quả sang thị trường Mỹ cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Dù chịu tác động từ các chính sách thuế quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả sang Mỹ trong 11 tháng năm 2025 vẫn đạt khoảng 500 triệu USD, tăng tới 56% so với cùng kỳ năm trước.
Ngoài ra, nhiều thị trường khác tiếp tục duy trì kim ngạch trên 100 triệu USD như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hà Lan… cho thấy sự mở rộng đáng kể về thị trường và giảm dần sự phụ thuộc vào một thị trường đơn lẻ.
Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Vinafruit, ngoài sầu riêng, nhiều loại trái cây khác như bưởi, dừa, thanh long, nhãn, xoài đang có tốc độ tăng trưởng rất tốt. Việc mở cửa thêm các mặt hàng như bưởi, chanh dây, dừa, xoài chế biến, dứa và chuối đã góp phần đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm, tạo nền tảng phát triển bền vững hơn cho ngành rau quả.

Bộ NN&MT đã có kế hoạch thí điểm truy xuất nguồn gốc quả sầu riêng - Ảnh: VGP/Đỗ Hương
Theo đánh giá của các chuyên gia, kết quả xuất khẩu rau quả năm 2025 là minh chứng rõ nét cho sự chỉ đạo, điều hành linh hoạt của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đặc biệt trong việc thúc đẩy mở cửa thị trường, tháo gỡ rào cản kỹ thuật và hỗ trợ doanh nghiệp.
Ông Trần Gia Long, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết giá xuất khẩu bình quân của nhiều mặt hàng nông sản chủ lực tiếp tục duy trì đà tăng trong những tháng cuối năm. Riêng nhóm hàng rau quả đã bứt phá mạnh trong tháng 9 và 10, khi các vướng mắc liên quan đến xuất khẩu sầu riêng được tháo gỡ, đồng thời sản lượng xuất khẩu tăng nhanh.
Song song với đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang triển khai nhiều giải pháp nhằm hoàn thiện logistics và chuỗi cung ứng, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tận dụng cơ hội thị trường, góp phần hoàn thành mục tiêu xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2025.
Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường nhập khẩu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định số 5272/QĐ-BNNMT ngày 13/12/2025 về kế hoạch thí điểm truy xuất nguồn gốc quả sầu riêng. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm nâng cao tính minh bạch, quản lý chất lượng và an toàn thực phẩm cho ngành hàng chủ lực này.
Theo kế hoạch, giai đoạn thí điểm sẽ triển khai từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026, tập trung xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc thống nhất, kết nối toàn bộ chuỗi từ sản xuất, thu mua, sơ chế, đóng gói đến vận chuyển và phân phối. Sản phẩm sẽ được gắn mã QR hoặc các công nghệ xác thực điện tử như NFC, RFID để truy xuất thông tin theo thời gian thực.
Kết thúc giai đoạn thí điểm, các cơ quan chức năng sẽ đánh giá toàn diện hiệu quả hệ thống, làm cơ sở để hoàn thiện và nhân rộng mô hình cho các mặt hàng nông sản chủ lực khác, hướng tới triển khai trên phạm vi toàn quốc vào cuối năm 2026.
Với đà tăng trưởng hiện nay, ngành rau quả Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục bứt phá trong năm 2026, tiến gần hơn tới mục tiêu kim ngạch 10 tỷ USD, khẳng định vị thế ngày càng vững chắc trên thị trường quốc tế.
Đỗ Hương