Chiều 28/7, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì Phiên họp thứ nhất, Ban Chỉ đạo về triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội. Tham dự cuộc họp có đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan là thành viên ban chỉ đạo.
Trước đó, ngày 3/7/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 790/QĐ-TTg thành lập Ban chỉ đạo về triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Ban Chỉ đạo là tổ chức phối hợp liên ngành, có chức năng giúp Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo, phối hợp giải quyết những công việc quan trọng, liên ngành trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình (Nghị quyết số 11/NQ-CP).
Ban Chỉ đạo gồm 21 thành viên, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái là Trưởng Ban chỉ đạo; các Phó Trưởng Ban gồm: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng (Phó Trưởng Ban thường trực); Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng; Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà. Ủy viên Ban Chỉ đạo gồm lãnh đạo một số bộ, ngành, cơ quan Trung ương và Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam.
Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, triển khai Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 về chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội, đến nay sau hơn 6 tháng triển khai, các cơ quan đã hoàn thành một khối lượng lớn công việc, cơ bản đáp ứng yêu cầu và tiến độ đề ra và đã ban hành 13/17 văn bản để cụ thể hóa các chính sách theo yêu cầu của Nghị quyết (gồm 6 Nghị định, 4 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 2 thông tư và 1 văn bản hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường).
Về kết quả giải ngân, thống kê sơ bộ, các chính sách thuộc chương trình đã giải ngân khoảng 48 nghìn tỷ đồng. Trong đó, NHCSXH giải ngân khoảng 9.212 tỷ đồng; giải ngân 196,7 tỷ đồng hỗ trợ tiền thuê nhà cho 344 nghìn lao động;
Miễn thuế GTGT đầu ra, thuế môi trường đối với nhiên liệu bay, xăng 31 nghìn tỷ đồng; hỗ trợ chi phí cơ hội thông qua các chính sách gia hạn thời gian nộp thuế và tiền thuê đất là 7,4 nghìn tỷ đồng,…
Ngoài ra, ước tính đã giảm thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết 18/2022/UBTVQH15 trong 7 tháng đầu năm khoảng 8.909 tỷ đồng (không thuộc phạm vi chương trình).
Về phân bổ vốn, căn cứ Nghị quyết 43 (Quốc hội đã cho phép tăng chi đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước tối đa 176.000 tỷ đồng).
Đến nay, kết quả phân bổ vốn chi đầu tư phát triển cho các nhiệm vụ, dự án thuộc chương trình của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương như sau: Số vốn dự kiến bố trí cho các nhiệm vụ, dự án đã được Thủ tướng Chính phủ thông báo danh mục và mức vốn, đã hoàn thiện thủ tục đầu tư là 146.898 tỷ đồng cho 91 nhiệm vụ, dự án.
Số vốn dự kiến bố trí cho các nhiệm vụ, dự án thuộc chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ thông báo nhưng chưa đủ thủ tục đầu tư, đang hoàn tiện thủ tục đầu tư theo quy định là 2173 tỷ đồng cho 21 dự án.
Số vốn còn lại chưa thông báo, số vốn các bộ, cơ quan trung ương, địa phương không đề xuất nhu cầu bố trí là 26.929 tỷ đồng, bao gồm các khoản sau:
Thứ nhất, 11.834 tỷ đồng của ngành giao thông dự kiến bố trí cho 4 dự án đoạn tuyến cao tốc, đường quốc lộ đang trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định phân cấp cho địa phương làm cơ quan chủ quản thực hiện dự án;
Thứ hai, 13.198 tỷ động của lĩnh vực y tế dự kiến bố trí cho 144 dự án theo đề xuất của Bộ Y tế;
Thứ ba, 965 tỷ đồng của bộ, ngành đề xuất không bố trí, đề nghị điều chuyển, bổ sung cho 2 dự án của tỉnh Bến Tre, Ninh Thuận;
Thứ tư, 130 tỷ đồng đã được Thủ tướng Chính phủ thông báo chó 2 dự án của Bộ Xây dựng và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nhưng đến nay chưa có báo cáo đề xuất;
Thứ năm, 802 tỷ đồng còn dư của lĩnh vực y tế do Bộ Y tế không đề xuất phương án bố trí (Bộ Y tế đề xuất 13.198 tỷ đồng trong tổng số 14.000 tỷ đồng được Quốc hội quyết ngị cho lĩnh vực y tế tại Nghị quyết số 43/2022/QH15).
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đánh giá, các chính sách hỗ trợ tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đang được triển khai quyết liệt, một số chính sách có tỷ lệ giải ngân cao trong thời gian tương đối ngắn, một số chính sách đã có chuyển biến tích cực hơn.
Tuy nhiên, tình hình xây dựng một số văn bản hướng dẫn còn chưa đảm bảo tiến độ yêu cầu đề ra tại Nghị quyết số 11/NQ-CP. Đồng thời việc thực hiện và giải ngân một số chính sách đã được ban hành còn chậm, đạt kết quả thấp, chưa hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vào thời điểm cần thiết, làm giảm hiệu quả của chương trình.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị thời gian tới cần phổ biến, đẩy mạnh việc thực hiện chủ động, nhanh chóng xử lý các khó khăn, vướng mắc, bảo đảm phát huy hiệu quả chương trình.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng trình Ban Chỉ đạo, Trưởng Ban chỉ đạo chỉ đạo các Ủy viên nhanh chóng ban hành văn bản thuộc thẩm quyền; tiếp tục phổ biến, quán triện nội dung đến các cấp, các ngành, đẩy nhanh tiến đội triển khai, sớm đưa chính sách vào cuộc sống. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng kiến nghị một số nội dung đối với các nhiệm vụ, dự án sử dụng nguồn vốn của chương trình.
Tại cuộc họp, thành viên Ban Chỉ đạo bày tỏ thống nhất cao với báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đồng thời góp ý phát biểu thêm về: Cơ chế chính sách giải ngân; triển khai vốn đầu tư công trong chương trình; đẩy nhanh tiến độ triển khai gói hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động; triển khai hỗ trợ cho doanh nghiệp vay, trả lương cho người lao động; phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo chung cư cũ;…
Đối với những vướng mắc và biện pháp tháo gỡ trong triển khai một số nhiệm vụ, dự án liên quan đến lĩnh vực giao thông, y tế, các thành viên nhấn mạnh, cần khẩn trương trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội danh mục đầu tư. "Cái gì đủ thủ tục ta phải trình ngay, nếu không giải ngân sẽ rất khó".
Phó Thủ tướng đánh giá cao các ý kiến phát biểu tại cuộc họp, cơ bản các ý kiến thống nhất với nội dung báo cáo đồng thời đề xuất một số nội dung cần tập trung triển khai trong thời gian tới, những vấn đề cần tập trung làm ngay. Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư – cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo tiếp thu đầy đủ các ý kiến để hoàn thiện báo cáo.
Phó Thủ tướng đánh giá cao sự vào cuộc tích cực của các bộ ngành, địa phương, trong thời gian ngắn đã trình cấp có thẩm quyền ban hành 6 Nghị định của Chính phủ, 4 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ để tạo cơ sở pháp lý triển khai chương trình. Một số chính sách triển khai rất nhanh như: Chính sách giảm thuế, phí, lệ phí… Đây là nỗ lực rất lớn của Chính phủ. Tuy nhiên vẫn có những nội dung triển khai còn chậm.
Song song với xây dựng cơ chế chính sách, chúng ta cũng triển khai giải ngân, hiện nay giải ngân đã giải ngân được 48.000 tỷ. Đáng chú ý, đến cuối năm chúng ta có thể hoàn thành gói giảm thuế (64.000 tỷ) trong vòng 1 năm;…
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành phải sáng tạo, quyết liệt trong triển khai thực hiện; tuy nhiên đây là lần đầu tiên triển khai 1 "gói phục hồi với quy mô lớn", phức tạp, không tránh khỏi những vướng mắc, do đó cần tập trung xác định rõ các vấn đề còn tồn tại, khó khăn để tập trung tháo gỡ triển khai thực hiện hiệu quả trong thời gian tới.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, tất cả các vấn đề liên quan đến cơ chế chính sách, các bộ phải sớm hoàn thiện, nhất là các quy định liên quan đến đấu thầu, phân cấp cho các địa phương,… Trong quá trình triển khai, nếu có những vướng mắc, đề nghị các địa phương kịp thời báo cáo, để kịp thời điều chỉnh cho phù hợp.
Về vốn đầu tư công, Phó Thủ tướng đề nghị nhanh chóng hoàn thiện các thủ tục liên quan đến các dự án đầu tư công; Bộ Kế hoạch và Đầu tư tập hợp danh mục các dự án đã hoàn thiện thủ tục trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong phiên họp sắp tới.
Các bộ, ngành căn cứ vào tình hình thực tế, nhất là những đầu việc đã có cơ chế, chính sách, cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện, đôn đốc địa phương giải ngân quyết liệt hơn nữa, nhất là triển khai gói hỗ trợ người lao động thuê nhà (cần tập trung vào những địa phương lớn); hỗ trợ 2% lãi suất cho doanh nghiệp, hợp tác xã, người dân,… để kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
"Phải hết sức sát sao, nắm bắt tình hình kịp thời, nhanh chóng xử lý các khó khăn, vướng mắc thì mới giải ngân được", Phó Thủ tướng nhấn mạnh./.
Trần Mạnh