Sau lũ, bình yên trở lại ngôi trường vùng cao

Di dời kịp thời, 475 học sinh nội trú tránh lũ an toàn

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 và 11, nước lũ dâng cao khiến Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS và THPT Chiêm Hóa (tỉnh Tuyên Quang) bị ngập sâu. 

"Nhà trường bị ngập lụt ở khu ký túc học sinh ở tầng một và khu bếp ăn. Nhà đa năng, nhà công vụ giáo viên thì hỏng hóc về đường điện, đường nước cũng như một số cơ sở hạ tầng", cô Tô Thị Tấm, Hiệu trưởng nhà trường, nhớ lại.

Cơn bão đến bất ngờ, nhưng với kinh nghiệm của nhiều năm ở vùng thường xuyên mưa lũ, tập thể nhà trường đã kịp chủ động. "Khi nhận được thông tin thủy điện Tuyên Quang chuẩn bị xả lũ, nhà trường đã nhanh chóng triển khai phương án di dời theo chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo. Toàn bộ học sinh cùng các đồ dùng thiết yếu, dụng cụ nấu ăn được chuyển lên khu vực cao an toàn" cô Tấm cho biết, "Nhờ vậy, gần 500 học sinh và 29 giáo viên, nhân viên của trường đều an toàn".

Lũ rút, nước để lại bùn, rác, mùi ẩm và một ngôi trường tổn thương. Cô Tấm kể, những ngày sau đó, toàn trường bắt tay vào dọn dẹp, phun khử khuẩn, sửa điện, khơi cống, vá lại đường nước. 

Để có thời gian khắc phục, học sinh được tạm cho về nhà, nghỉ 12 ngày. Ngày 12/10, các em trở lại trường trong niềm vui gặp lại bạn bè, thầy cô sau gần hai tuần gián đoạn.

"Ngay khi học sinh trở lại, nhà trường tổ chức buổi ngoại khóa tuyên truyền kỹ năng phòng chống bão lũ, vừa giúp các em ổn định tâm lý, vừa nhắc lại bài học từ chính trải nghiệm của mình", cô Tấm chia sẻ. "Song song đó, chúng tôi điều chỉnh kế hoạch dạy học để đảm bảo kịp tiến độ chương trình."

Trường hiện có 475 học sinh, 100% là con em đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là Tày, Dao, Pà Thẻn, Mông và Thái. Các em đều học và ăn ở nội trú, xa gia đình. Cô Tấm kể, vì thế mỗi đợt thiên tai đến, giáo viên không chỉ là người dạy mà còn là "người nhà" - lo từ bữa cơm đến giấc ngủ cho trò.

Nhưng điều khiến cô trăn trở nhất là vị trí ngôi trường. "Trường nằm ở vùng trũng, lại chia làm ba khu: học tập, ăn ở, hoạt động thể chất tách rời nhau. Quản lý khó, mà khi bão lũ đến lại càng nguy hiểm", cô chia sẻ, "Chúng tôi mong được chính quyền sớm xem xét bố trí vị trí mới, xây dựng trường mới an toàn hơn, đủ diện tích cho học sinh nội trú".

"Ưu tiên khôi phục dạy học, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho học sinh"

Từ đầu năm đến nay, cả nước đã hứng chịu 11 cơn bão, trong đó hai cơn số 10 và 11 vừa qua gây thiệt hại nặng nề cho nhiều địa phương, bao gồm cả ngành giáo dục. 

Sáng 17/10, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng cùng đoàn công tác đã đến Tuyên Quang để khảo sát tình hình khắc phục hậu quả sau bão và nắm rõ thực tế tại các trường học. Ông cho biết, tinh thần chủ động của các địa phương, đặc biệt là của các thầy cô giáo, là điều đáng ghi nhận. 

“Không phải năm nay mới gặp bão. Qua nhiều năm, các thầy cô đã rút ra rất nhiều bài học kinh nghiệm, chuẩn bị sẵn phương án di dời, nên tinh thần chủ động là rất quan trọng”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Sau khi đi qua các điểm trường bị ảnh hưởng nặng, Thứ trưởng chia sẻ, "theo thống kê sơ bộ của tám tỉnh chịu ảnh hưởng nặng, tổng thiệt hại của ngành giáo dục khoảng 209 tỉ đồng. Hơn 24.000 đầu sách giáo khoa bị trôi, nhiều phòng học, thiết bị dạy học và dụng cụ học tập bị hư hại"."Con số này chưa phải là cuối cùng, vì hiện vẫn còn nhiều địa phương đang rà soát". 

Theo Thứ trưởng, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về mức độ thiệt hại và đề xuất các giải pháp hỗ trợ khẩn cấp. Trước mắt, Bộ chỉ đạo các sở giáo dục trong vùng bão lũ tập trung sửa chữa, khắc phục những hạng mục thiết yếu như phòng học, hệ thống điện nước, bếp ăn và ký túc xá để học sinh có thể trở lại trường trong điều kiện an toàn nhất.

"Chúng tôi đặt mục tiêu khôi phục dạy học sớm nhất, nhưng phải đảm bảo tuyệt đối an toàn cho học sinh. Không để các em học trong môi trường tiềm ẩn rủi ro", Thứ trưởng nhấn mạnh.

Ông cũng cho biết Bộ đang phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tính toán các phương án dài hạn: "Ngoài việc hỗ trợ khẩn cấp, cần tính tới quy hoạch lại các điểm trường nằm trong vùng trũng, vùng dễ bị lũ quét, sạt lở. Ở những nơi có nguy cơ cao, chúng tôi sẽ kiến nghị di dời hoặc đầu tư xây dựng mới, tránh để năm nào cũng khắc phục trong bị động".

Về kế hoạch triển khai tại các địa phương, Thứ trưởng cho biết Bộ đã ban hành văn bản chỉ đạo các sở giáo dục tập trung các giải pháp tối đa nhằm khắc phục hậu quả, đồng thời đưa học sinh trở lại trường sớm. 

Giữa sân trường Chiêm Hóa, bùn đã dọn xong, bếp ăn lại đỏ lửa, mùi cơm mới thơm lẫn với mùi ẩm còn sót lại sau mưa. Ký túc tầng một vẫn phơi chăn chiếu, hành lang còn in vệt nước ngang tường.

Trưa, nắng tràn xuống sân, trường lại có cảm giác bình yên như chưa từng qua một mùa lũ. 

Thu Trang