Sửa đổi, bổ sung các quy định còn vướng mắc, bất cập liên quan đến vấn đề về phá sản

Luật Phá sản năm 2014 được thông qua tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIII ngày 19/6/2014 đã khắc phục được một số bất cập, hạn chế của Luật Phá sản năm 2004. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, kết quả tổng kết thực tiễn thi hành Luật Phá sản năm 2014 cho thấy còn nhiều điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản, nhu cầu giải quyết phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã không ít nhưng kết quả giải quyết chưa nhiều, thời gian giải quyết một vụ việc phá sản kéo dài, ảnh hưởng đến kết quả thu hút đầu tư vào Việt Nam.

Tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản

Trình bày Tờ trình về dự án Luật, Phó Chánh án Toà án nhân dân Tối cao Nguyễn Văn Tiến cho biết: Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) lần này được xây dựng nhằm sửa đổi, bổ sung các quy định còn vướng mắc, bất cập trong thực tiễn; tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản; tạo hành lang pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp, hợp tác xã phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh; tuyên bố phá sản và thanh lý kịp thời những doanh nghiệp, hợp tác xã không còn khả năng phục hồi; khơi thông nguồn lực, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển nền kinh tế lành mạnh; góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, đóng góp vào việc đưa đất nước vững bước tiến vào "kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh".

Cụ thể gồm: Xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã. Xây dựng thủ tục phục hồi rút gọn, thủ tục phá sản rút gọn đối với doanh nghiệp, hợp tác xã. Ứng dụng giao dịch điện tử trong giải quyết vụ việc phục hồi, phá sản. Hoàn thiện quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của quản tài viên, doanh nghiệp, quản lý, thanh lý tài sản, người tiến hành thủ tục phục hồi, phá sản, người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản. Hoàn thiện trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc phá sản để khắc phục vướng mắc, bất cập và phù hợp với thông lệ quốc tế.

Dự thảo Luật gồm 8 chương với 89 điều. Nội dung dự thảo Luật đã bám sát 5 chính sách trong Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua. Dự thảo Luật kế thừa những quy định của Luật Phá sản năm 2014 còn phù hợp; đồng thời, sửa đổi, bổ sung các quy định có vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế nhằm tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản, đáp ứng yêu cầu khơi thông nguồn lực, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy kinh tế, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Trong đó, bổ sung mới 22 điều, sửa đổi, bổ sung 62 điều, giữ nguyên 5 điều.

Thẩm tra sơ bộ về dự án luật, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính thống nhất với đề xuất của cơ quan trình đối với 3 nội dung xin ý kiến, cụ thể: Sửa tên của Luật là "Luật Phục hồi, phá sản". Quy định tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản do ngân sách nhà nước bảo đảm trong trường hợp không phải nộp tạm ứng chi phí phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản. Giao Tòa án đang giải quyết phá sản giải quyết toàn bộ các tranh chấp mà Tòa án, Trọng tài khác đã đình chỉ và các tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp, hợp tác xã phát sinh trong quá trình giải quyết vụ việc phá sản.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cần phải đánh giá tác động của việc dùng ngân sách nhà nước để chi trả chi phí phá sản nhằm bảo đảm tính khả thi, tránh lạm dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước; đồng thời, cần phải xác định cụ thể nguồn kinh phí và trình tự, thủ tục phù hợp với quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Tiếp tục phối hợp, rà soát các nội dung của dự thảo Luật

Sau khi nghe ý kiến phát biểu của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan thẩm tra tiếp tục phối hợp, rà soát các nội dung của dự thảo Luật, bảo đảm phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng về cải cách tư pháp và định hướng đổi mới công tác xây dựng pháp luật nhằm khơi thông mọi nguồn lực để phát triển, khắc phục chồng chéo, mâu thuẫn trong hệ thống pháp luật, khắc phục các yếu kém trong tổ chức thực hiện pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát các quy định của Luật Phá sản hiện hành đã được bổ sung hoặc bãi bỏ tại dự thảo Luật, đề xuất nội dung cần quy định chuyển tiếp nhằm bảo đảm đầy đủ, tránh bỏ sót, tạo thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong triển khai thực hiện khi Luật có hiệu lực; đồng thời, rà soát, bổ sung các nội dung được giao tại dự thảo Luật để bảo đảm các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành được ban hành đầy đủ và có hiệu lực cùng thời điểm với quy định của Luật.

Nguyễn Hoàng