Sửa đổi đồng bộ các loại thuế, phí về BVMT với các sắc thuế khác

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày Tờ trình dự án luật. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Luật Thuế bảo vệ môi trường (BVMT) được Quốc hội khóa XII thông qua ngày 15/11/2010 tại kỳ họp thứ 8, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2012. Qua 5 năm triển khai thực hiện, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật Thuế BVMT cần thiết phải được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung xuất phát từ những lý do là nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về hoàn thiện chính sách tài chính hướng tới phát triển bền vững và nhằm mục tiêu cơ cấu lại nguồn thu ngân sách Nhà nước (NSNN).

Bên cạnh đó, qua tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện cho thấy chính sách thuế BVMT đã bộc lộ một số vướng mắc cần được hoàn thiện nhằm góp phần hạn chế việc sản xuất và sử dụng hàng hóa gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích việc sản xuất, sử dụng hàng hóa thân thiện với môi trường, hướng tới phát triển bền vững…

Ngoài ra, để bảo đảm lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập kinh tế ngày càng sâu, rộng, phải thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế, đồng thời, chủ động ứng phó với diễn biến khó lường của giá dầu trên thị trường thế giới thì việc sử dụng các chính sách thuế nội địa, trong đó có chính sách thuế BVMT là một trong những công cụ tài chính hiệu quả và khả thi.

Để tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về hoàn thiện chính sách tài chính hướng tới phát triển bền vững và nhằm mục tiêu cơ cấu lại nguồn thu NSNN; khắc phục những vướng mắc của Luật Thuế BVMT hiện hành; thực hiện mục tiêu cải cách chính sách thuế BVMT, góp phần xây dựng hệ thống thuế đồng bộ; phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng thì việc sửa đổi, bổ sung Luật Thuế BVMT là cần thiết, Tờ trình dự án Luật nêu rõ.

Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội một mặt cơ bản nhất trí với Tờ trình của Chính phủ  nhưng cũng cho rằng cần tiếp tục nghiên cứu để sửa đổi một cách toàn diện Luật Thuế BVMT.

Về quan điểm sửa đổi Luật, Thường trực Ủy ban Tài chính-Ngân sách nêu những quan điểm lớn là tạo tính đồng bộ, công bằng, phù hợp với hệ thống pháp luật về thuế hiện nay và kịp thời thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước trong việc hoàn thiện chính sách tài khoá, hướng tới nghiên cứu mở rộng cơ sở thuế để phát triển nguồn thu, cơ cấu lại theo hướng tăng nguồn thu nội địa và bao quát được đầy đủ các loại hàng hoá tác động xấu đến môi trường. Xác định thuế bảo vệ môi trường là một công cụ kinh tế nhằm điều chỉnh hành vi của người dân và doanh nghiệp trong việc sử dụng một số loại hàng hóa có nguy cơ gây tác động xấu đến môi trường; không lấy mục tiêu tăng thu NSNN là mục tiêu chính khi sửa đổi Luật lần này.

Thường trực Ủy ban TCNS cũng nhấn mạnh quan điểm cần rà soát, sửa đổi đồng bộ các loại thuế, phí về BVMT với các sắc thuế khác (như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp hoặc thuế nhà đất trong tương lai...) để bảo đảm cơ cấu lại nguồn thu NSNN; phân bổ nguồn thu NSNN trên nhiều đối tượng khác nhau, không tập trung vào một nhóm hàng hóa nhất định làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp và gây khó khăn cho đời sống của người dân.

Đối tượng chịu thuế; biểu khung thuế; thời điểm tính thuế... là những nội dung lớn được các thành viên UBTVQH tập trung thảo luận tại phiên họp.

Kết thúc thảo luận về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng do còn nhiều ý kiến khác nhau, đặc biệt là sự khác nhau giữa cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra, nhất là về phạm vi sửa đổi của Luật, khung thuế, đối tượng chịu thuế, thời điểm tính thuế, đề nghị Chính phủ nghiên cứu thêm để tiếp tục xây dựng, hoàn thiện dự án Luật.

Nguyễn Hoàng