Tài chính toàn diện và chuyển đổi số: Động lực mới giúp hộ kinh doanh bứt phá

Thúc đẩy tài chính toàn diện – động lực chuyển đổi số cho hộ kinh doanh

Ngày 17/10, Báo Nhân Dân phối hợp với Viện Chiến lược phát triển kinh tế số (IDS) tổ chức tọa đàm "Thực thi Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia: Cơ hội để hộ kinh doanh tiếp cận công nghệ tài chính, thúc đẩy tăng trưởng".

‎Ông Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết: Trong bối cảnh Đảng và Nhà nước vừa ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW với những chính sách đột phá, xác định kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Hai nghị quyết này tạo khuôn khổ pháp lý và tư duy mới, hướng đến mục tiêu khơi thông mọi nguồn lực, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế hiệu quả.

Theo thống kê, Việt Nam hiện có hơn 5 triệu hộ kinh doanh, đóng góp khoảng 30% GDP và tạo ra hơn 10 triệu việc làm. Tuy nhiên, tiến trình chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp vẫn còn chậm, gặp nhiều rào cản pháp lý, hạn chế trong tiếp cận vốn, công nghệ và dịch vụ tài chính hiện đại. Chính vì vậy, tài chính toàn diện và chuyển đổi số được xem là chìa khóa giúp hộ kinh doanh vươn lên, đóng góp hiệu quả hơn cho nền kinh tế.

Công nghệ mở đường cho tài chính toàn diện

Chiến lược Tài chính toàn diện quốc gia đặt mục tiêu bảo đảm mọi người dân – đặc biệt là nhóm yếu thế và hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ lẻ – đều có thể tiếp cận công bằng các sản phẩm, dịch vụ tài chính cơ bản. Trong kỷ nguyên Cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số không chỉ giúp giảm chi phí, nâng cao minh bạch mà còn mở rộng khả năng vay vốn, quản trị,  tham gia sâu vào chuỗi giá trị hiện đại.

Thực tế cho thấy, các nền tảng fintech như MoMo, Finviet, EVNFinance (EVF) cùng các doanh nghiệp quốc tế như NICE (Hàn Quốc) hay Sojitz (Nhật Bản) đã đóng góp mạnh mẽ vào quá trình này. Họ mang đến nhiều giải pháp số hóa tài chính, đào tạo kỹ năng, hướng dẫn pháp lý cho hộ kinh doanh, thu hẹp khoảng cách công nghệ giữa các vùng miền, đồng thời giúp các hộ từng bước nâng cấp lên doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Nhờ tích hợp các công nghệ AI, Big Data, Blockchain, IoT, các nền tảng tài chính số đã giúp hộ kinh doanh tối ưu chi phí, giảm rủi ro và dễ dàng tiếp cận nguồn vốn chính thống. Điều này đánh dấu bước tiến quan trọng trên con đường thực hiện tài chính toàn diện và chuyển đổi số, giúp hộ kinh doanh nâng cao năng lực cạnh tranh, tiến gần hơn đến kinh tế số.

Theo ông Lê Quốc Minh, các Nghị quyết 57 và 68 của Bộ Chính trị đều nhấn mạnh tinh thần đột phá thể chế, xóa bỏ định kiến với khu vực tư nhân, bảo đảm quyền tự do kinh doanh và cạnh tranh bình đẳng.

"Việc xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, ổn định và đồng hành cùng doanh nghiệp được xem là nền tảng quan trọng để tạo niềm tin và khơi thông nội lực", ông Lê Quốc Minh nói.

TS Trần Văn, Viện trưởng IDS chia sẻ: Tổng Bí thư đã nhiều lần nhấn mạnh rằng, để phát triển nhanh phải có khoa học và chuyển đổi số. Đây là yêu cầu bắt buộc, không phải là điều mang tính trang trí.

Ông Trần Văn cho rằng, sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá mạnh mẽ nhờ chuyển đổi số quốc gia. Trước đây chỉ doanh nghiệp lớn mới có điều kiện số hóa, thì nay hộ kinh doanh nhỏ cũng có thể tận dụng các nền tảng fintech để tiếp cận cơ hội mới.

Nhờ ứng dụng công nghệ, ngay cả ở vùng sâu, vùng xa, nhiều hộ kinh doanh nhỏ đã tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả, mở rộng quy mô và từng bước hợp thức hóa hoạt động. Chính công nghệ đã giúp họ chuyển từ "mưu sinh bắt buộc" thành "niềm vui kinh doanh", mở ra cơ hội trở thành doanh nhân thực thụ.

Cần khung pháp lý linh hoạt, đồng hành cùng đổi mới

TS Nguyễn Đức Kiên, nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, cho biết fintech đã tạo cú hích mạnh cho thị trường. Ông Nguyễn Đức Kiên nhận định: Thanh toán không dùng tiền mặt đã giúp bình đẳng hóa tiếp cận dịch vụ tài chính, không phân biệt quy mô doanh nghiệp. Đây là cú huých giúp thay đổi cấu trúc thị trường dịch vụ tài chính truyền thống".

Theo nhóm nghiên cứu, Việt Nam hiện vẫn chủ yếu vận hành theo mô hình đại lý ngân hàng, trong khi nhiều nước như Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc đã chuyển sang ngân hàng số. Khả năng phát triển fintech trong nước còn bị hạn chế bởi chính sách thay đổi chậm, đòi hỏi cơ quan quản lý sớm có hành lang pháp lý linh hoạt hơn.

Dưới góc nhìn doanh nghiệp, ông Nguyễn Thanh Hiển, Tổng giám đốc Finviet, chia sẻ: Việt Nam có hơn 5 triệu hộ kinh doanh, đóng góp gần 30% GDP nhưng 70% chưa tiếp cận tín dụng chính thức, 90% giao dịch tài chính vẫn phi chính thức.

"Do đó, giải pháp số toàn diện chính là chìa khóa tháo gỡ nút thắt giúp họ tiếp cận vốn minh bạch," ông Hiển nói.

Thông qua ECO Platform, Finviet ghi nhận mỗi giao dịch bán hàng thành "dữ liệu sống" về doanh thu, dòng tiền – cơ sở để ngân hàng cấp tín dụng. Giải pháp ECO Pay thúc đẩy thanh toán điện tử, giảm rủi ro tiền mặt; ECO Data Cube phân tích hành vi tài chính, giúp hình thành hồ sơ tín dụng phi truyền thống.

Ông Nguyễn Thanh Hiển dẫn chứng: một cửa hàng ở miền Trung trước đây vay nóng 3%/tháng, nay nhờ hóa đơn điện tử và POS ECO, được SHB cấp hạn mức 200 triệu đồng với lãi suất thấp hơn nhiều. "Đó là thay đổi toàn diện, giúp hộ kinh doanh an tâm mở rộng, có tích lũy và được công nhận trong hệ thống tài chính chính thống," ông Nguyễn Thanh Hiển nhấn mạnh.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quang Khải, Phó Giám đốc Khối Giải pháp bán lẻ MISA, cho biết: từ 1/1/2026, chủ trương xóa bỏ thuế khoán theo Nghị quyết 68 sẽ được thực thi. Đây là bước ngoặt lớn để hộ kinh doanh chuyển đổi minh bạch, tiến gần hơn mô hình doanh nghiệp.

Nhằm hỗ trợ giai đoạn chuyển đổi, MISA phát triển nền tảng MISA eShop, cho phép hộ kinh doanh bán hàng, xuất hóa đơn, kê khai và nộp thuế ngay trên điện thoại. Họ còn được tặng miễn phí 3 tháng sử dụng, 5.000 hóa đơn điện tử và 1 năm chữ ký số.

MISA cũng phối hợp Cục Thuế tổ chức tập huấn, kết nối hộ kinh doanh với các đại lý thuế uy tín qua nền tảng MISA ASP. Đặc biệt, nền tảng MISA Lending hỗ trợ kết nối vay vốn nhanh: "5 phút nộp hồ sơ – 1 ngày phê duyệt – 0 tài sản đảm bảo", giúp hàng chục nghìn hộ kinh doanh được giải ngân gần 14.000 tỷ đồng chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025.

"Nhờ những giải pháp đồng bộ đó, MISA khẳng định vai trò doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đồng hành cùng Nhà nước và người dân, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện lĩnh vực hộ kinh doanh – nền tảng quan trọng cho sự phát triển bền vững của kinh tế tư nhân Việt Nam", ông Nguyễn Quang Khải nói.

Anh Minh