Hội thảo là cơ hội để trao đổi về các cách thức hỗ trợ Việt Nam nhằm đạt được các mục tiêu tăng cường khả năng chống chịu của các tỉnh, thành phố trước tác động của biến đổi khí hậu (BĐKH) và cắt giảm lượng phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường.
Sau hơn 35 năm kể từ công cuộc đổi mới, Việt Nam đã đạt được những thành quả quan trọng trong quy hoạch đô thị với tốc độ đô thị hóa ở mức cao (40% năm 2022 so với 30,5% năm 2010), đóng góp khoảng 70% GDP cả nước, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân ở đô thị.
Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa vẫn bộc lộ nhiều hạn chế: Tốc độ phát triển nhanh song lại thiếu chiến lược tổng thể và bền vững, kết cấu hạ tầng đô thị chưa đồng bộ với phát triển xã hội và bảo vệ môi trường, lãng phí tài nguyên thiên nhiên, nguồn lực đất đai và con người, năng lực quản lý còn hạn chế.
Do đó, cần xây dựng một chiến lược quy hoạch đô thị tổng thể đảm bảo hài hòa các vấn đề nêu trên nhằm hướng tới các mục tiêu tăng trưởng xanh chống chịu với BĐKH và giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Đức Hiển, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh về phát triển đô thị, Nghị quyết 06 đã xác định định hướng phát triển hệ thống đô thị bền vững theo mạng lưới, phân bổ hợp lý, phù hợp với từng vùng, miền, bảo đảm đồng bộ, thống nhất, cân đối giữa các vùng, miền.
Đồng thời phát triển các đô thị có chức năng tổng hợp với quy mô và dân số ở mức hợp lý theo hướng đô thị xanh, thông minh, thích ứng với BĐKH, phòng, chống thiên tai và dịch bệnh; bảo đảm tính kết nối cao giữa các đô thị; tập trung xây dựng và triển khai hiệu quả các đề án, chương trình quốc gia về phát triển đô thị Việt Nam ứng phó với BĐKH.
Đề cập đến nhiệm vụ của Bộ Xây dựng trong thời gian tới, ông Nguyễn Tường Văn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành xây dựng trong những năm tới là triển khai hiệu quả Nghị quyết 148/NQ-CP của Chính phủ. Nghị quyết này được kỳ vọng sẽ tạo sự chuyển biến quan trọng về lượng và chất trong công tác quy hoạch, xây dựng và phát triển đô thị.
"Thực hiện vai trò thường trực trong hợp tác quốc tế lĩnh vực phát triển đô thị, Bộ Xây dựng tham gia tích cực vào các hoạt động hợp tác, trao đổi kinh nghiệm với bạn bè quốc tế, trong đó có Pháp và các nước khác thuộc EU. Hội thảo này là một ví dụ về sự hợp tác đó", Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn khẳng định
Phát biểu tại hội thảo, ông Giorgio Aliberti, Đại sứ, Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam nhấn mạnh: "Liên minh châu Âu luôn cam kết mạnh mẽ hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững".
Đại sứ, Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam cho biết Liên minh châu Âu xây dựng Quỹ WARM với mục đích tài trợ cho việc chuẩn bị và thực hiện các dự án đầu tư hạ tầng chiến lược nhằm tăng cường khả năng thích ứng với BĐKH của Việt Nam. Đồng thời khẳng định, kinh nghiệm thực tế từ các dự án này góp phần thúc đẩy đối thoại chính sách theo lĩnh vực với Chính phủ Việt Nam.
Hội thảo có sự tham gia của nhiều diễn giả từ các cơ quan, đơn vị chuyên trách từ trung ương đến các địa phương. Đáng chú ý các chuyên gia của Cơ quan Quản lý đô thị Lyon, Pháp đã chia sẻ kinh nghiệm về các giải pháp và công cụ mà Pháp đã áp dụng nhằm tăng cường đối thoại và đàm phán giữa chính quyền địa phương và doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực phát triển đô thị.
Ông Nicolas Warnery, Đại sứ Pháp tại Việt Nam khẳng định nước Pháp luôn sẵn sàng tăng cường hỗ trợ Chính phủ Việt Nam trong các hoạt động giảm thiểu và thích ứng với BĐKH.
"Tôi tin tưởng rằng kinh nghiệm của các chuyên gia Pháp đến từ Lyon sẽ góp phần làm sáng tỏ các vấn đề đang đặt ra trong chiến lược thích ứng với biến đổi khí hậu mà hiện nay các tỉnh, thành của Việt Nam đang phải đối mặt", Đại sứ Cộng hòa Pháp tại Việt Nam nêu rõ.
Hội thảo giúp thông tin tới các đại biểu tham dự Nghị quyết số 06 của Bộ Chính trị ban hành ngày 24/1/2022 về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị Việt Nam bền vững đến năm 2030, và Nghị quyết 148/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ nhằm thực hiện Nghị quyết số 06.
Nghị quyết số 06 đặt ra những mục tiêu kỳ vọng về phát triển bền vững và thích ứng với BĐKH. Theo đó, cần đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng của các tỉnh, thành phố. Đây vốn là một trong những yếu tố tạo động lực chính cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam từ những năm 1990, góp phần giảm tình trạng dễ bị tổn thương trước tác động của BĐKH, thiên tai và cải thiện không gian sống cho người dân tại các khu vực đô thị.
Hội thảo tập trung trao đổi các giải pháp giúp Việt Nam chuyển đổi từ quy hoạch tập trung sang quy hoạch chiến lược, xác định quy mô của mô hình quản lý và quy hoạch phù hợp, kiểm soát chuyển đổi đất từ nông thôn sang thành thị và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Hội thảo là cơ hội để chia sẻ kinh nghiệm về các công cụ, giải pháp của Pháp trong đối thoại và đàm phán giữa chính quyền địa phương và các doanh nghiệp tư nhân trong các lĩnh vực phát triển đô thị.
Sau hội thảo được tổ chức tại Hà Nội, ba hội thảo tiếp theo sẽ được tổ chức tại các tỉnh Sơn La, Quảng Trị, Hậu Giang về quản lý rủi ro thiên tai và khí hậu mà người dân ở khu vực miền núi, ven biển và Đồng bằng sông Cửu Long đang phải đối mặt.
Toàn Thắng