Tăng cường phân cấp nhiệm vụ thu, chi ngân sách cho các quận, huyện, thị xã

Theo báo cáo của Sở Tài chính, sau khi hợp nhất, TP Hà Nội đã xây dựng nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ chi đầu tư phát triển đảm bảo tính đồng bộ, tạo sự chủ động trong tổ chức, điều hành, tăng cường hiệu quả, hiệu lực trong lĩnh vực quản lý tài chính - ngân sách và bảo đảm tính công khai, minh bạch, công bằng trong việc phân bổ vốn đầu tư. Bên cạnh đó, TP đã tăng cường phân cấp tối đa và tạo thế chủ động cho các quận, huyện, thị xã trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu theo phân cấp, giúp cấp huyện thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Tuy nhiên, việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi trên địa bàn vẫn còn một số bất cập cần điều chỉnh. Cụ thể, do sự biến động nguồn thu giữa các địa bàn lớn, giai đoạn 2009-2010 vẫn chưa phân cấp nguồn thu từ thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ xe ôtô về cho ngân sách quận, huyện; việc phân biệt dự án thu tiền sử dụng đất thuộc cấp TP hay cấp quận, huyện còn thiếu tiêu chí, gây khó khăn cho công tác quản lý… Về phân cấp nhiệm vụ chi, việc chi đầu tư XDCB còn chung chung, chưa rõ ràng giữa ngân sách các cấp, chưa tạo được sự tương đồng giữa nhiệm vụ chi và nguồn thu…

Trên cơ sở đó, dự thảo Nghị quyết về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách TP Hà Nội giai đoạn 2010 - 2015 được xây dựng đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật, với trình độ tổ chức quản lý và nâng cao tính chủ động của chính quyền các cấp nhằm khai thác, sử dụng tốt nguồn lực sẵn có kết hợp với tạo nguồn lực mới đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Tại hội nghị, đa số các ý kiến đều tán thành với các nội dung của dự thảo Nghị quyết về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giai đoạn 2011-2015. Tuy nhiên, các đại biểu yêu cầu dự thảo cần phân biệt rõ nhiệm vụ thu và chi giữa các cấp ngân sách, đặc biệt là chi đầu tư XDCB như các công trình thủy lợi, đường giao thông, các bãi đỗ xe công cộng, các trung tâm giáo dục, đào tạo, y tế… gắn với tăng cường sự quản lý của chính quyền các cấp.

Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo nhận định trong thời gian qua, việc phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, tăng nguồn thu cho ngân sách, cơ sở hạ tầng điện, đường, trường, trạm được đầu tư nhiều hơn, an sinh và phúc lợi xã hội được đảm bảo. Tuy nhiên, việc phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi còn một số tồn tại, bất cập xuất phát từ sự phân cấp quản lý một số lĩnh vực kinh tế - xã hội còn chồng chéo, dẫn đến hiệu quả trong quản lý, điều hành của các cấp còn thấp. Đối với thu chi ngân sách giai đoạn 2011-2015, Chủ tịch yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh việc phân cấp dựa trên năng lực của mỗi quận, huyện, thị xã, đảm bảo phát huy trách nhiệm, tính chủ động, tích cực của các quận, huyện, thị xã. Về nhiệm vụ chi, Chủ tịch lưu ý dự thảo cần tăng cường hỗ trợ cho các địa phương có nguồn thu ngân sách ít để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, bên cạnh đó cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ thu, chi của các đơn vị.

* Về tờ trình, dự thảo Nghị quyết về định mức phân bổ ngân sách của Thành phố giai đoạn 2011-2015, theo báo cáo của Sở Tài chính, tiêu chí để xác định định mức chi đầu tư XDCB cho các đơn vị vận dụng quy định tại Quyết định số 60/2010/QĐ-TTg ngày 30/9/2010 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó lựa chọn 8 tiêu chí với tổng điểm 1000 điểm. Cụ thể: 4 tiêu chí không phản ánh trực tiếp nhu cầu đầu tư được phân bổ 400 điểm, chia đều cho các tiêu chí: diện tích tự nhiên, quy mô dân số, thu nội địa và đơn vị hành chính xã phường, thị trấn. Bốn tiêu chí còn lại phản ánh trực tiếp nhu cầu đầu tư được ưu tiên hơn, phân bổ 560 điểm và chia đều cho các tiêu chí sau: Số km đường giao thông chưa được kiên cố hóa 140 điểm; số trung tâm văn hóa thể thao quận, huyện, thị xã và cấp xã chưa được đầu tư 140 điểm; số trụ sở cấp xã chưa được đầu tư đồng bộ 140 điểm. Điểm còn lại 40 điểm là để bù đắp cho các quận, huyện để bảo đảm nguyên tắc không thấp hơn định mức của năm trước liền kề và bổ sung cho thị xã Sơn Tây do được phân cấp rộng hơn các địa bàn khác. Trên cơ sở đó, tổng định mức chi đầu tư XDCB cho từng quận, huyện sẽ phụ thuộc tổng số điểm chấm cho các quận, huyện, thị xã. Các quận, huyện, thị xã được chấm điểm chủ yếu dựa trên một số hạng mục hạ tầng như đường giao thông, trạm y tế, trường học, nhà văn hóa và các nhiệm vụ quản lý kinh tế xã hội được phân cấp.

Về nhiệm vụ chi thường xuyên, dự kiến định mức ngân sách các cấp phân bổ cho các lĩnh vực quản lý hành chính, Đảng, đoàn thể; chi cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo và dạy nghề; sự nghiệp dân số, kế hoạch hóa gia đình; sự nghiệp VH-TT&DL; sự nghiệp TT&TT; sự nghiệp phát thanh truyền hình; chi sự nghiệp đảm bảo xã hội… đều tăng so với định mức phân bổ đang áp dụng năm 2010.

Kết luận buổi làm việc, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo lưu ý quan điểm và nguyên tắc trong xây dựng định mức phân bổ ngân sách của Thành phố phải bảo đảm các quy định của Trung ương và phù hợp với yêu cầu phát triển toàn diện của TP về kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, đối ngoại. Trong đó, tập trung ưu tiên nguồn lực cho những chương trình, nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá như: Giáo dục, đào tạo, công nghệ, y tế, văn hóa thể thao, hạ tầng đô thị, nông nghiệp nông thôn và cải cách hành chính. Bảo đảm an sinh xã hội và giải quyết những vấn đề bức xúc như ùn tắc giao thông, úng ngập, ô nhiễm môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội…