Tạo cơ chế, chính sách vượt trội đối với NIC để khuyến khích, lan tỏa đổi mới sáng tạo

Phó Thủ tướng yêu cầu các đại biểu thảo luận tập trung vào 3 nhóm vấn đề chính đang được các bộ, ngành quan tâm, cho ý kiến, bao gồm: (i) Xác định tên của Quỹ Đổi mới sáng tạo Quốc gia; (ii) nguồn hỗ trợ, tài trợ từ bên ngoài cho NIC có thuộc ngân sách Nhà nước hay không và cơ chế pháp lý liên quan; (iii) ưu đãi liên quan đất đai đối với NIC.

Báo cáo với Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, dự thảo Nghị định đã được nghiên cứu, xây dựng với 2 quan điểm cơ bản.

Thứ nhất, hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi, thuận lợi trong khuôn khổ pháp luật hiện hành để NIC phát huy được vai trò trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, thực hiện được các nhiệm vụ thu hút trí thức, chuyên gia trong và ngoài nước, các tập đoàn, doanh nghiệp công nghệ lớn từ các nước có trình độ công nghệ phát triển, đóng góp tích cực vào việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia trong dài hạn.

Thứ hai, có chính sách đột phá cho NIC; quy định một số chính sách mới, bảo đảm khả thi, hiệu quả và không trái với các quy định của Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và thuộc thẩm quyền của Chính phủ.

Cũng tại cuộc làm việc, Bộ Tài chính đã trình bày tiếp thu, giải trình ý kiến của các thành viên Chính phủ về Dự thảo.

Về phía Văn phòng Chính phủ, Phó Chủ nhiệm Phạm Mạnh Cường cho biết Văn phòng Chính phủ nhất trí với tiếp thu, giải trình của Bộ Tài chính và ủng hộ giữ tên gọi Quỹ Đổi mới sáng tạo Quốc gia. 

Đồng thời, đại diện lãnh đạo Văn phòng Chính phủ nêu đề xuất về áp dụng cơ sở pháp lý hiện có, kết hợp với hoàn thiện quy định liên quan để giải quyết vấn đề miễn, giảm tiền sử dụng đất, thuê đất đối với NIC.

Sau khi lắng nghe giải trình của Bộ Tài chính và ý kiến của một số bộ, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao sự đóng góp của các cơ quan trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 94/2020/NĐ-CP ngày 21/8/2020 của Chính phủ.

Phó Thủ tướng quán triệt tinh thần xuyên suốt khi xây dựng dự thảo là dựa trên Nghị quyết 57-NQ/TW và tháo gỡ mọi rào cản, vướng mắc, tạo cơ chế, chính sách vượt trội, đặc thù, đặc biệt nhằm thúc đẩy và khuyến khích khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Được hình thành không vì mục tiêu lợi nhuận, không sử dụng ngân sách Nhà nước, NIC là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ 100% cả về đầu tư và chi thường xuyên. Với sứ mệnh tiên phong, mở đường, 5 năm qua, NIC đã hoạt động tương đối hiệu quả, góp phần tạo động lực cho phát triển khoa học công nghệ của đất nước.

"Khi xây dựng Nghị định 94/2020/NĐ-CP, chúng ta chưa có Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 193/2025/QH15 với những tư tưởng mạnh mẽ như bây giờ. Vì vậy, cần rà soát lại các quy định theo tinh thần mới", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Cơ bản nhất trí với báo cáo, giải trình của Bộ Tài chính, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Bộ tiếp tục chỉnh sửa, hoàn thiện dự thảo dựa trên ý kiến đóng góp của các bộ./.