Tháo gỡ khó khăn trong quản lý TN&MT tại các địa phương

Đây là khẳng định của Bộ trưởng Trần Hồng Hà tại hội nghị giao ban vùng năm 2018 khu vực phía Bắc tại TP. Hải Phòng. Các đại biểu đã cùng thảo luận, đánh giá kết quả công tác quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường tại các địa phương giai đoạn 2016-2018; bàn các biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các địa phương và của toàn vùng; đề xuất các giải pháp, cơ chế chính sách nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường giai đoạn 2019-2021.

Chủ động giải quyết những tồn tại

Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, các chỉ số đánh giá trong hơn 2 năm qua cho thấy, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có bước chuyển quan trọng từ bị động giải quyết các tồn tại sang chủ động triển khai các giải pháp có tính hệ thống chuẩn bị động lực cho phát triển trước mắt và giai đoạn mới.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, với tinh thần cầu thị lắng nghe từ địa phương, Bộ đã trình Chính phủ 3 Nghị định giải quyết cơ bản các vướng mắc trong lĩnh vực đất đai, khoáng sản, môi trường và sắp tới sẽ là lĩnh vực biển đảo.

Đặc biệt, một trong những điểm nhấn là Bộ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị quyết số 120 về phát triển bền vững vùng ĐBSCL thích ứng với BĐKH; từ thành công này sẽ nhân rộng mô hình đối với khu vực miền núi phía Bắc và khu vực miền Trung.

Bên cạnh đó, Bộ cũng đang triển khai 3 Đề án quan trọng để chuẩn bị cho giai đoạn phát triển mới đó là Đề án sửa đổi Luật Đất đai, Luật BVMT, Đề án tổng kết chiến lược biển.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, thời gia qua, Bộ TN&MT đã nỗ lực, quyết tâm, đổi mới, sáng tạo trong quá trình thực thi chính sách, pháp luật tạo được những chuyển biển lớn trong công tác quản lý TN&MT.

Cụ thể, đã giải quyết từng bước vấn đề lãng phí đất đai, đất của các nông, lâm trường; một số địa phương đã có mô hình phù hợp tập trung đất đai cho sản xuất nông nghiệp; thực hiện cấp lần đầu gần 4 triệu GCN mới; chỉ số PAPI đo lường mức độ hài lòng của người dân đã có sự cải thiện (tỉ lệ phản ánh có bôi trơn khi làm sổ đỏ giảm từ 44% năm 2015 xuống còn 17% năm 2017); đóng góp từ đất đai cho phát triển KT-XH ngày càng tăng, nguồn thu từ đất tăng từ 84 nghìn tỷ đồng, lên 104 nghìn tỷ năm 2017.

Bộ cũng đã chủ động trong kiểm soát các cơ sở có nguy cơ ô nhiễm môi trường cao; hoàn thành chỉ tiêu Quốc hội giao về xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung trong các KCN; các địa phương có nguồn thải lớn ở các lưu sông đã chủ động trong thu gom xử lý nước thải để khắc phục nguy cơ ô nhiễm các sông Cầu, sông Nhuệ - Đáy.

Đồng thời, khắc phục được tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, gắn khai thác khoáng sản với bảo vệ môi trường; thu từ khoáng sản là gần 3 nghìn tỷ đồng.

Đề xuất giải pháp quản lý những vấn đề “nóng”

Tại Hội nghị, các địa phương kiến nghị tập trung vào công tác hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về tài nguyên và môi trường như: Tiếp tục hoàn thiện chế độ, chính sách về quản lý tài nguyên, BVMT đảm bảo sát với thực tiễn và yêu cầu phát triển. Các địa phương cũng chú trọng kiến nghị các giải pháp tổ chức tinh gọn bộ máy của ngành, đảm bảo thống nhất không chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa các ngành và ngành với địa phương.

Các đại biểu cũng nêu nhiều đề xuất kiến nghị, đặc biệt là trong những lĩnh vực nóng như đất đai, khoáng sản, môi trường.

Đối với lĩnh vực đất đai, sau khi điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đến năm 2020 cấp tỉnh được Chính phủ phê duyệt, chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong việc rà soát, kiểm tra hiện trạng sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất.

UBND các huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh hoàn thiện điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện trình UBND cấp tỉnh phê duyệt, trong đó điều chỉnh hoặc hủy bỏ những nội dung quy hoạch không còn phù hợp với thực tế theo quy định của pháp luật về đất đai; kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đối với đất rừng.

Lĩnh vực khoáng sản cần tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương trong việc xây dựng, ban hành quy chế phối hợp và tổ chức thực hiện tốt các quy chế phối hợp trong quản lý khoáng sản, nhất là đối với cát, sỏi lòng sông tại các khu vực giáp ranh là địa giới hành chính, đặc biệt là xử lý khai thác khoáng sản trái phép.

Đặc biệt, kiên quyết xử lý theo quy định đối với hành vi vi phạm của các tổ chức, cá nhân, nhất là đối với hành vi gian lận, khai báo sai sản lượng khoáng sản khai thác thực tế; khai thác gây tổn thất lớn khoáng sản, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Công tác bảo vệ môi trường, đảm bảo hàng năm chi không dưới 1% ngân sách cho sự nghiệp bảo vệ môi trường; ban hành quy chế về quản lý, sử dụng kinh phí sự nghiệp môi trường của địa phương, trong đó giao cơ quan tài nguyên và môi trường là đầu mối, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn ngân sách này; tích cực huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, cộng đồng cho công tác bảo vệ môi trường. Bố trí đủ 50% kinh phí đối ứng để thực hiện các dự án xử lý triệt để cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thuộc đối tượng công ích.

Thu Cúc