Tháp B3 Mỹ Sơn đang trong tình trạng rất nguy hiểm

Tháp B3 đang xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ sụp đổ cao nhất trong quần thể các đền tháp tại Mỹ Sơn. Ảnh: mysonsanctuary.com.vn

Ông Phan Hộ, Trưởng Ban Quản lý Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn (tỉnh Quảng Nam) cho TTXVN biết: Tháp B3 đang xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ sụp đổ cao nhất trong quần thể các đền tháp tại Mỹ Sơn.

Tháp B3 nằm ở góc tây nam của phức hệ công trình khu B, C, D. Các công trình này được xây dựng trên một ngọn đồi thấp, được bao bọc bởi dòng suối Khe Thẻ. Tháp có mặt tây và nam giáp suối Khe Thẻ, mặt đông và bắc giáp tháp B1 và B4. Tháp được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ 10, là nơi thờ thần Ganesha - con trai thần Shiva.

Tháp B3 có tổng chiều cao hiện trạng là 9,45 m, đế rộng 4,5 m, dài 5,3 m. Toàn bộ thân tháp đang nghiêng về hướng tây-nam (hướng ra suối Khe Thẻ), có các vết nứt từ đỉnh đến móng công trình ở hai mặt tường phía đông và tây, trong đó có khe nứt dài nhất 60 cm, rộng nhất 18 cm. Các đường nứt này tách đôi công trình, khe nứt càng ngày càng rộng, có nơi nhìn thấy được ánh sáng xuyên qua tường.

Phần thân tháp đang bị côn trùng, thực vật, nấm mốc xâm hại. Phần tiền sảnh dù đã được gia cố trùng tu, nhưng gạch ở lối đi bị mòn, bong tróc làm cho hai trụ trang trí có nguy cơ ngã đổ, khung cửa nghiêng về mặt tây nam, đà bị gãy đôi. Phần mái của tháp bị vẹo theo hướng ngược chiều kim đồng hồ, gạch trên đỉnh rơi tạo lỗ thông nơi đỉnh tháp khi mưa gió khiến lòng tháp bị đẫm nước.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân dẫn đến tình trạng nguy hiểm của tháp B3 là do tầng đất dưới công trình không vững và không ổn định. Tháp lại nằm cạnh suối nên dễ nghiêng; một góc là bên suối, một góc nằm cạnh B1 và B4 nên công trình lún không đều.

Không những thế, tháp còn chịu sự tác động của nước mưa, lũ lụt hằng năm, sinh vật thực vật gây hại bên trong lõi tường tháp. Bên cạnh đó do trong thời kỳ chiến tranh, tháp B3 từng bị bom đánh sập một mảng tường phía tây, công trình bị nứt và vỡ nhiều chỗ.

Các giải pháp gia cố trùng tu mà chuyên gia Ba Lan thực hiện trước đây đã phần nào giúp công trình đứng vững đến ngày nay, nhưng các giải pháp này vẫn chưa ngăn chặn quá trình nghiêng lún và các khối tường tháp tách rời nhau.

Trước nguy cơ sập đổ của tháp B3, Ban Quản lý Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn đã báo cáo Sở VHTT&DL tỉnh Quảng Nam về tình trạng nguy hiểm của tháp B3; đề xuất các biện pháp chống đỡ cấp thiết bên trong và bên ngoài tháp B3, gia cố hệ móng công trình, gia cố địa tầng, nhất là phía tiếp giáp lòng suối và nhiều biện pháp kỹ thuật khác để bảo vệ công trình.