Những căn nhà này phần lớn trước đây do người dân xây dựng tạm, đặt gạch xây thẳng trên nền tự nhiên, chất lượng rất kém. Vì vậy nếu chỉ nâng gác, nâng mái lên cao 1,0m thì làm cho nhà càng kém an toàn hơn. Có những nhà chỉ xây tường 100, xây cao gần 6,0m, độ nghiêng đỉnh tường hơn 10cm, lại còn chịu cả sàn bằng tấm cemboard, rất nguy hiểm.
Bản thân ông Dương là kỹ sư kết cấu xây dựng, là Đại biểu HĐND, gặp nhiều tình huống này của bà con địa phương. Căn cứ theo Điểm g, Điểm h, Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014 về trường hợp miễn xin giấy phép, ông Dương tư vấn cho chủ nhà khi sửa chữa cải tạo thì đổ bê tông cốt thép 4 cột tại 4 góc trong nhà gia cố 4 bức tường lại. Tại vị trí lấp sàn mới, đổ bê tông cốt thép 4 cây dầm trên đầu 4 cây cột để vừa gia cố bức tường, vừa làm khung đỡ hệ chịu lực của sàn mới. Như thế sẽ bảo đảm an toàn cho công trình, đồng thời thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, UBND phường và ngay cả UBND quận không đồng ý cách làm này, cho rằng việc làm này đã thay đổi kết cấu chịu lực, vi phạm pháp luật.
Ông Dương đã tìm rất nhiều tư liệu, nhưng đến nay vẫn chưa thấy có văn bản nào chính thức giải thích thế nào là thay đổi kết cấu chịu lực.
Đứng về góc độ chuyên môn, ông Dương cho rằng thay đổi kết cấu chịu lực chính là thay đổi nội lực của kết cấu (theo chiều hướng nguy hiểm hơn). Xây tường cao lên trên hệ tường cũ là làm tăng thêm nội lực cho kết cấu tường cũ, đó mới là thay đổi kết cấu, còn dùng hệ khác đỡ tải trọng tăng thêm, làm cho hệ cũ không tăng thêm nội lực không phải là thay đổi kết cấu.
Đây là vấn đề vướng mắc rất lớn trong việc áp dụng quy định pháp luật, ảnh hưởng đến chất lượng nhà ở của những bà con có hoàn cảnh khó khăn. Do vậy, ông Dương đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải đáp, thế nào là thay đổi kết cấu chịu lực công trình? Gia cố công trình cho an toàn hơn, có xếp vào loại thay đổi kết cấu chịu lực không trình không? Có cần phải xin phép xây dựng hay không?
Bộ Xây dựng trả lời vấn đề này như sau:
Theo nội dung hỏi của ông Dương thì kết cấu chịu lực hiện tại của các căn nhà là kết cấu tường gạch xây. Do đó, việc sửa chữa, cải tạo “… đổ bê tông cốt thép 4 cột tại 4 góc trong nhà gia cố 4 bức tường lại. Tại vị trí đáy hệ chịu lực sàn mới, đổ bê tông cốt thép 4 cây dầm xung quanh để vừa giữ ổn định tường, vừa làm khung đỡ hệ chịu lực của sàn mới” được “cán bộ phường và ngay cả cán bộ quận” cho rằng đã làm thay đổi kết cấu chịu lực của công trình là có cơ sở.
Để bảo đảm quyền lợi và an toàn của người dân, với tư cách Đại biểu HĐND (như nêu trong đơn của ông Dương), đề nghị ông hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục đề nghị cấp giấy phép xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo công trình theo quy định tại Chương V Luật Xây dựng năm 2014.