Sáng 24/10, Binh chủng Hóa học (Bộ Quốc phòng) công bố hoàn thành xử lý hiện trường đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Trong chiến tranh, Mỹ đã sử dụng thung lũng A So của huyện A Lưới làm sân bay dã chiến. Đây cũng là nơi chứa, đựng chất độc hoá học, là trạm trung chuyển để không quân Mỹ đi phun rải ở khu vực miền Trung Việt Nam. Trong vòng 10 năm (1961-1971), Thừa Thiên Huế với trọng điểm là sân bay A So là nơi hứng chịu hậu quả nặng nề của chất độc hóa học. Sau chiến tranh, tỉnh Thừa Thiên Huế nói chung và huyện A Lưới nói riêng là một trong những địa bàn chịu hậu quả nặng nề của chất độc dioxin. Toàn tỉnh có gần 16.000 người bị nhiễm chất độc da cam/dioxin, riêng huyện A Lưới là khoảng 5.000 người.
Từ sau khi kết thúc chiến tranh đến nay, đã có một số dự án thực hiện việc khảo sát tình trạng đất nhiễm độc trên địa bàn huyện A Lưới. Qua khảo sát đã cơ bản xác định được khu vực ô nhiễm tại sân bay A So. Ngoài ra, trong quá trình tẩy độc dioxin tại sân bay A So đã phát hiện thêm khoảng 3.700 m3 đất nhiễm dioxin cần xử lý.
Nhằm nhanh chóng tiến hành các biện pháp tẩy độc đất ở sân bay A So, Bộ Quốc phòng đã phê duyệt dự án "Xử lý đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế" và giao trực tiếp cho Binh chủng Hóa học chủ trì thực hiện dự án.
Trung tâm Hành động quốc gia xử lý chất độc hóa học và môi trường (Naccet) là cơ quan trực tiếp chủ trì và thiết kế công nghệ đưa vào áp dụng cho dự án. Naccet đã lựa chọn công nghệ chôn lấp, cô lập kết hợp công nghệ xử lý bằng phương pháp phân hủy sinh học để xử lý đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So, phù hợp với điều kiện kinh tế cũng như kỹ thuật tại Việt Nam.
Công nghệ xử lý này từng được thực hiện trong một số dự án tại sân bay Phù Cát (tỉnh Bình Định), sân bay Biên Hoà (tỉnh Đồng Nai) và mang lại kết quả tốt. Chất độc được cách ly hoàn toàn với môi trường bên ngoài, không gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người và môi trường sinh thái.
Sau gần 3 năm thực hiện (từ năm 2020), Dự án "Xử lý đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế" đã thực hiện xử lý xong 5 luống đất nhiễm chất độc dioxin bằng phương pháp chôn lấp cô lập và thực hiện xử lý xong 1 luống bằng phương pháp phân huỷ sinh học.
Tổng khối lượng đất nhiễm chất độc dioxin đã hoàn thành xử lý an toàn và triệt để là 38.718 m3. Hiện nay đã tiến hành hoàn thổ và trồng cây trên diện tích đất khu B (5,23 ha), san mặt bằng hố chôn dự án tại khu A của dự án theo đúng tiến độ đề ra và bàn giao đất sạch cho địa phương.
Phát biểu tại sự kiện, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả bom, mìn và chất độc hóa học sau chiến tranh ở Việt Nam. khẳng định sau khi kết thúc chiến tranh, khắc phục hậu qủa chất độc hóa học tồn lưu là vấn đề luôn được Đảng và Nhà nước Việt Nam đặc biệt quan tâm. Các cơ quan, đơn vị đã tích cực triển khai các nhiệm vụ điều tra, khảo sát, nghiên cứu công nghệ, khoanh vùng, tẩy độc, xử lý ô nhiễm nhằm loại bỏ tác động nguy hiểm của chất độc, phục hồi môi trường sinh thái, bảo vệ sức khỏe, ổn định đời sống nhân dân và phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Việc triển khai thực hiện dự án tiếp tục khẳng định những nỗ lực của Bộ Quốc phòng trong công tác khắc phục hậu quả chiến tranh. Dự án được đánh giá sẽ mang lại nhiều ý nghĩa về mặt kinh tế - xã hội, quốc phòng-an ninh cho tỉnh Thừa Thiên Huế.
Phó Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Quý Phương khẳng định, việc hoàn thành dự án là một dấu mốc lớn có ý nghĩa quan trọng. Từ một điểm nóng ô nhiễm dioxin, sân bay A So đã được hoàn trả môi trường trong sạch, an toàn, ngăn ngừa, loại bỏ hoàn toàn tác động nguy hiểm của dioxin đối với sức khỏe con người và môi trường sinh thái, giúp ổn định đời sống và phát triển kinh tế-xã hội địa phương. Điều này, càng đặc biệt có ý nghĩa đối với A So là vùng sâu, giáp biên giới, người dân chủ yếu là đồng bào còn rất khó khăn.
Tại sự kiện, Tư lệnh Binh chủng hóa học và Chủ tịch UBND huyện A Lưới đã ký Biên bản bàn giao đất sạch cho địa phương. Cũng nhân dịp này, các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện xử lý chất độc dioxin tồn lưu sau chiến tranh tại sân bay A So đã được trao tặng Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.
Binh chủng Hóa học cũng tổ chức trao quà cho các gia đình chính sách, người có công, các nạn nhân da cam, học sinh nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, trên địa bàn xã Đông Sơn, thuộc huyện A Lưới.
Thế Phong