Thông qua việc sắp xếp cấp huyện, cấp xã của 13 tỉnh, thành phố

Giảm 87 ĐVHC cấp xã

Trình bày Tờ trình về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của 13 tỉnh, thành phố: Bắc Giang, Cần Thơ, Đắk Lắk, Đồng Nai, Gia Lai, Khánh Hoà, Lào Cai, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng Ninh, Thái Bình, Tiền Giang, Vĩnh Long, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ, Chính phủ đề nghị thực hiện sắp xếp 05 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện và 186 ĐVHC cấp xã để hình thành 05 ĐVHC cấp huyện và 99 ĐVHC cấp xã mới của 13 tỉnh, thành phố. Sau sắp xếp, 13 tỉnh, thành phố không thay đổi số lượng ĐVHC cấp huyện; giảm 87 ĐVHC cấp xã.

Bên cạnh đó, về số lượng ĐVHC cấp huyện, cấp xã của 13 tỉnh, thành phố không thực hiện sắp xếp do có yếu tố đặc thù có 07 tỉnh, thành phố: Cần Thơ, Đắk Lắk, Đồng Nai, Lào Cai, Ninh Thuận, Phú Yên, Vĩnh Long không có ĐVHC có yếu tố đặc thù đề nghị không sắp xếp; và 06 tỉnh Bắc Giang, Gia Lai, Khánh Hoà, Quảng Ninh, Thái Bình, Tiền Giang đề nghị không sắp xếp đối với 03 ĐVHC cấp huyện và 67 ĐVHC cấp xã do có các yếu tố đặc thù.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, ĐVHC của các tỉnh, thành phố sau sắp xếp đều cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn của loại ĐVHC tương ứng. Đối với các ĐVHC chưa đạt đủ tiêu chuẩn diện tích tự nhiên, Chính phủ đã giải trình rõ lý do không thể sắp xếp, nhập thêm với ĐVHC cùng cấp liền kề khác để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Việc tổ chức, kiện toàn các cơ quan, đơn vị và chức danh lãnh đạo của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị của các ĐVHC cấp huyện, cấp xã mới hình thành sau sắp xếp của 13 tỉnh, thành phố thực hiện theo quy định của Đảng, Điều lệ của tổ chức và của pháp luật hiện hành. Các Đề án đã rà soát, thống kê số lượng trụ sở, tài sản công dôi dư của 13 tỉnh, thành phố sau sắp xếp. Theo đó, tổng số trụ sở dôi dư của 13 tỉnh, thành phố là 148 trụ sở . UBND 13 tỉnh, thành phố đã có phương án giải quyết số lượng trụ sở, tài sản công dôi dư tại các phụ lục kèm theo các Tờ trình của Chính phủ.

Nêu ý kiến thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh, Uỷ ban pháp luật đánh giá cao quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ, vào cuộc khẩn trương của Bộ Nội vụ, Bộ Xây dựng, cũng như quyết tâm chính trị, sự nỗ lực, trách nhiệm cao của cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị của 13 tỉnh, thành phố nêu trên trong việc quán triệt và khẩn trương triển khai thực hiện nghiêm túc chủ trương của Đảng về sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Sau khi thực hiện sắp xếp tại 13 tỉnh, thành phố này, đã giảm được 87 ĐVHC cấp xã.

Các Đề án Chính phủ trình được chuẩn bị nghiêm túc, công phu, cơ bản bảo đảm chất lượng, đầy đủ thành phần hồ sơ, tài liệu và nội dung theo quy định. Trình tự, thủ tục lập các Đề án đáp ứng quy định của Nghị quyết số 35 (2023), Nghị quyết số 1211(2016) đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết số 27 (2022) và Nghị quyết số 50 (2024) của UBTVQH; đặc biệt là các Đề án trình đợt này cơ bản đều hoàn thành đầy đủ các thủ tục cần thiết, bảo đảm tiến độ chuẩn bị và trình UBTVQH theo đúng yêu cầu nêu tại Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Quốc hội.

Về dự thảo các Nghị quyết sắp xếp các ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025, đề nghị chỉnh lý cách thể hiện, chuẩn hóa thông tin, số liệu liên quan trong dự thảo Nghị quyết để bảo đảm chính xác và thống nhất. Đồng thời, đề nghị xác định thời điểm có hiệu lực thi hành của các Nghị quyết sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của 12 tỉnh, thành phố (trừ tỉnh Bắc Giang) là ngày 01/11/2024; riêng Nghị quyết sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của tỉnh Bắc Giang thì sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025 để tạo điều kiện cho địa phương trong công tác chuẩn bị, kiện toàn tổ chức bộ máy và các điều kiện cần thiết khác cho hoạt động của ĐVHC hình thành sau sắp xếp.

Thông qua 13 Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã các tỉnh, thành phố

Tại phiên họp, các đại biểu tập trung cho ý kiến về tiêu chuẩn, điều kiện sắp xếp, thành lập các ĐVHC cấp huyện, cấp xã của 13 địa phương; việc quyết định đối với các trường hợp ĐVHC hình thành sau sắp xếp chưa bảo đảm tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên nhưng Chính phủ và địa phương cho rằng không thể tiếp tục sắp xếp với ĐVHC liền kề. Đồng thời, thảo luận về các trường hợp ĐVHC cấp huyện, cấp xã thuộc phải diện sắp xếp nhưng Chính phủ và các địa phương đề nghị chưa sắp xếp trong giai đoạn 2023 – 2025; nội dung cụ thể của 13 dự thảo Nghị quyết.

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất quan tâm tới việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025. Nghị quyết của Quốc hội đã thông qua và yêu cầu trong tháng 9/2024 phải sắp xếp xong đơn vị hành chính, nhưng tính đến thời điểm này kết quả thực hiện chưa đạt được theo yêu cầu tại Nghị quyết của Quốc hội.

Nhấn mạnh chủ trương của Đảng sắp xếp đơn vị hành chính hoàn thành trong năm 2024 để các địa phương tiến hành Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Bộ trưởng Bộ Nội vụ và các địa phương phải tiếp tục khẩn trương rà soát, triển khai thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã.

Nêu rõ mục tiêu sắp xếp ĐVHC để cho tinh gọn, sau sắp xếp đảm bảo vững mạnh, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, vấn đề cơ quan dôi dư, bộ máy, biên chế cần phải nghiên cứu làm kỹ lưỡng, tạo sự thống nhất, đồng thuận cao. Cùng với đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền cho người dân thấu hiểu được ý nghĩa, yêu cầu, mục đích của việc sắp xếp ĐVHC; tiến hành các thủ tục hành chính phải nhanh, gọn, đảm bảo yêu cầu đi lại thuận tiện của người dân ở các địa phương.

Thời gian tới để đẩy nhanh tiến độ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội đề nghị phải rà soát, thống kê cụ thể số lượng đơn vị hành chính thuộc diện sắp xếp mà Chính phủ, địa phương chưa đề nghị thực hiện trong giai đoạn 2023-2025. Việc sắp xếp ĐVHC cần chú ý chất lượng, không vì số lượng quy định mà bỏ qua thủ tục, bỏ qua các quy trình, hồ sơ không đầy đủ,... “Chúng ta phải cương quyết, quyết tâm nhưng phải có chất lượng, đủ điều kiện mới trình còn những nơi chưa đủ điều kiện thì để lại tiếp tục hoàn thiện theo đúng yêu cầu, đảm bảo chất lượng,....”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, UBTVQH đánh giá cao sự tích cực và quyết tâm của Chính phủ, các Bộ cũng như cấp ủy, chính quyền các tỉnh, thành phố trong việc xây dựng các đề án sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã. Việc sắp xếp, thành lập các ĐVHC cấp huyện, cấp xã theo các đề án bảo đảm đúng quy định. 

Các ĐVHC thuộc diện bắt buộc sắp xếp nhưng đề nghị chưa sắp xếp do có yếu tố đặc thù và các ĐVHC hình thành sau sắp xếp chưa bảo đảm tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và không thể tiếp tục sắp xếp với các ĐVHC liền kề đều đã Chính phủ và chính quyền các địa phương báo cáo, giải trình cụ thể. Ủy ban Pháp luật cũng đã hết sức tích cực, khẩn trương trong việc phối hợp, nghiên cứu, tổ chức thẩm tra rất kỹ lưỡng các đề án để kịp trình UBTVQH xem xét trong tháng 9/2024.

Tại phiên họp, với tỷ lệ 100% các thành viên UBTVQH biểu quyết tán thành, UBTVQH đã thông qua toàn bộ 13 dự thảo Nghị quyết về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã của thành phố Cần Thơ và 12 tỉnh Bắc Giang, Đắk Lắk, Đồng Nai, Gia Lai, Khánh Hòa, Lào Cai, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng Ninh, Thái Bình, Tiền Giang, Vĩnh Long.

Lê Sơn