Chiều 21/4, tại thành phố Lạng Sơn, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị công bố Quy hoạch và xúc tiến đầu tư tỉnh Lạng Sơn năm 2024.
Tham dự hội nghị có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn Nguyễn Quốc Đoàn; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và một số tỉnh miền núi phía bắc; đại diện các cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế; đại diện một số doanh nghiệp.
Tại hội nghị, tỉnh Lạng Sơn công bố nội dung cơ bản, cốt lõi của Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 236/QĐ-TTg ngày 19/3/2024; giới thiệu tổng quan về tiềm năng, lợi thế, cơ hội đầu tư, các chính sách ưu đãi đầu tư, danh mục dự án ưu tiên đầu tư; những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội và một số sản phẩm tiêu biểu, đặc trưng, chủ lực, sản phẩm OCOP của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Lãnh đạo tỉnh đã trao chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 14 dự án với tổng số vốn đầu tư trên 18.600 tỷ đồng; trao 9 biên bản ghi nhớ đầu tư với tổng số vốn đầu tư trên 21 nghìn tỷ đồng.
Nhân dịp này, tỉnh Lạng Sơn đã tiếp nhận ủng hộ, hỗ trợ từ Ban vận động "Quỹ vì người nghèo" Trung ương và các doanh nghiệp, nhà hảo tâm với mục tiêu năm 2025 xoá nhà tạm, nhà dột nát cho 100% hộ nghèo trên địa bàn.
Đến thời điểm này, Lạng Sơn đã huy động được sự hỗ trợ, ủng hộ để xây dựng 3.210 căn nhà với tổng trị giá 160,5 tỷ đồng, riêng Tập đoàn SOVICO ủng hộ 15 tỷ đồng để xóa 300 căn nhà tạm, nhà dột nát.
Các ý kiến tại Hội nghị đánh giá Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn đã được chuẩn bị công phu, bài bản, khoa học; đưa ra được quan điểm, tầm nhìn, mục tiêu phát triển trọng tâm, đột phá phát triển; phương án phát triển, giải pháp, chính sách ưu đãi, nguồn lực thực hiện quy hoạch thời gian tới.
Quy hoạch tỉnh đã mở ra đường hướng, tầm nhìn và không gian phát triển mới, tạo động lực, giá trị mới cho Lạng Sơn trong bức tranh chung của các tỉnh, thành phố trong khu vực và trên cả nước.
Quy hoạch tỉnh xác định mục tiêu phát triển đến năm 2030, xây dựng Lạng Sơn trở thành một trong các cực tăng trưởng, trung tâm kinh tế của vùng trung du và miền núi phía bắc, là "cầu nối" ngày càng quan trọng trong kết nối kinh tế, thương mại giữa Việt Nam, các nước ASEAN, Trung Quốc và châu Âu; có xã hội ổn định, quốc phòng, an ninh, môi trường sinh thái được bảo đảm.
Phấn đấu đến năm 2030, tỉnh Lạng Sơn có quy mô kinh tế và GRDP bình quân đầu người trong nhóm 5 tỉnh dẫn đầu của vùng trung du và miền núi phía bắc. Đến năm 2050, Lạng Sơn có nền kinh tế hiện đại, năng động, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc sống số; tiếp tục giữ vững vị thế là địa phương có hệ thống cửa khẩu đường bộ, đường sắt phát triển hàng đầu Việt Nam.
Theo Quy hoạch, một trục phát triển của tỉnh là: Đồng Đăng - Hữu Lũng gắn với hành lang kinh tế Bắc – Nam. Hai hành lang kinh tế gồm hành lang Cao Lộc - Văn Lãng - Tràng Định và hành lang TP. Lạng Sơn mở rộng - Lộc Bình - Đình Lập. Ba vùng kinh tế - xã hội gồm: Vùng kinh tế động lực; Vùng kinh tế phía đông; Vùng kinh tế phía tây.
Bốn khâu đột phá phát triển của Lạng Sơn là: (1) Chuyển đổi số và cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh; (2) Phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; (3) Phát triển kinh tế cửa khẩu, thương mại, dịch vụ và du lịch; (4) Phát triển công nghiệp theo hướng nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh, xanh, an toàn và hiện đại.
Theo Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn Nguyễn Quốc Đoàn, Quy hoạch được xây dựng với tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược dựa trên tiềm năng, thế mạnh và lợi thế so sánh của tỉnh sẽ mở ra không gian phát triển và cơ hội mới; thể hiện ý chí và khát vọng vươn lên mạnh mẽ của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Lạng Sơn.
Quy hoạch tỉnh là cơ sở để tỉnh tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý toàn diện, thống nhất trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hội nhập, đối ngoại trên địa bàn, cũng như hoạch định các cơ chế, chính sách, xây dựng kế hoạch đầu tư và kiến tạo động lực phát triển sản xuất, kinh doanh; mở rộng cánh cửa lớn thu hút đầu tư, nâng cao vị thế của tỉnh.
Tỉnh Lạng Sơn sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, thực hiện đồng bộ Quyết định số 236 ngày 19/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ về Phê duyệt Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; nỗ lực phấn đấu hoàn thành thắng lợi mục tiêu trong Quy hoạch tỉnh đã đề ra.
Sau hội nghị này, tỉnh sẽ chỉ đạo tổ chức ngay việc xây dựng kế hoạch hành động cụ thể, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định làm cơ sở triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở, Bí thư Tỉnh ủy Lạng Sơn nhấn mạnh.
Theo Bí thư Nguyễn Quốc Đoàn, tỉnh cam kết sẽ nỗ lực hết sức mình để tạo dựng môi trường đầu tư bình đẳng, thuận lợi, thực chất, hiệu quả, nhanh chóng biến những tiềm năng, lợi thế thành kết quả cụ thể, thiết thực; luôn lắng nghe, chia sẻ, sẵn sàng hỗ trợ và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để đồng hành cùng doanh nghiệp, nhà đầu tư và mong muốn các nhà đầu tư, doanh nghiệp phải là "người thật, việc thật, làm thật", chung sức, đồng lòng cùng với Lạng Sơn sớm hiện thực hóa các quy hoạch, trên tinh thần chân thành, tin cậy và hiệu quả.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao tỉnh Lạng Sơn và Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị chu đáo sự kiện có ý nghĩa quan trọng; kết hợp công bố quy hoạch, xúc tiến đầu tư và kêu gọi hưởng ứng phong trào thi đua "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên cả nước; thể hiện tầm nhìn chiến lược, cách làm bài bản, khoa học và sự quan tâm đặc biệt của các doanh nghiệp, nhà đầu tư.
Thủ tướng phân tích, nhấn mạnh thêm một số nội dung trọng tâm về công tác quy hoạch nói chung; tiềm năng, lợi thế, cơ hội và những thành tựu, kết quả cũng như tồn tại, hạn chế trong phát triển Lạng Sơn thời gian qua; các nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới để triển khai đồng bộ, hiệu quả Quy hoạch tỉnh Lạng Sơn.
Đánh giá tổng thể về công tác quy hoạch, Thủ tướng nêu rõ, quy hoạch có vai trò rất quan trọng, tạo ra những cơ hội mới, tác động lâu dài, là động lực quan trọng trong phát triển đất nước nói chung và của từng vùng, từng địa phương nói riêng.
Tuy nhiên, trước đây do điều kiện, hoàn cảnh lịch sử của đất nước, công tác quy hoạch chưa được chú trọng. Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII tới nay, công tác quy hoạch đã được tập trung đầu tư, đẩy mạnh thực hiện; công tác lập, điều chỉnh và tổ chức thực hiện quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, thành phố trong vùng được đẩy nhanh tiến độ (đã hoàn thành việc lập, thẩm định, phê duyệt 110/111 quy hoạch).
Thủ tướng nhấn mạnh vị trí, vai trò của công tác quy hoạch. Quy hoạch có vai trò dẫn dắt, định hướng, giúp phát triển đúng hướng nhanh, bền vững, toàn diện; giúp khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn lực, trong đó có mặt đất, mặt nước, không gian ngầm. Có nhà tư vấn tốt mới có quy hoạch tốt, có quy hoạch tốt mới có dự án tốt, có dự án tốt mới có nhà đầu tư tốt.
Quy hoạch phải có tư duy đổi mới, đột phá, tầm nhìn chiến lược, tổng thể, bao trùm, toàn diện. Quy hoạch phải đi trước một bước, đồng thời phải bảo đảm tính lớp lang, hệ thống, khoa học, từng bước thực hiện hiệu quả.
Theo Thủ tướng, công tác quy hoạch cần quán triệt, bám sát 3 nội dung quan trọng: (1) Bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; (2) Bám sát tình hình thực tiễn của địa phương, khu vực, thế giới, nhất là tiềm năng, thế mạnh của địa phương; (3) Bám sát nhu cầu, nguyện vọng, mong mỏi của nhân dân.
Cùng với đó, phải chú trọng 3 yếu tố quan trọng về tư tưởng chủ đạo trong công tác quy hoạch: (1) Luôn đặt con người là trung tâm, chủ thể, là mục tiêu, nguồn lực, động lực phát triển; không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, môi trường để đổi lấy tăng trưởng đơn thuần; (2) Xác định nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ doanh nghiệp và nhân dân; (3) Làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy các động lực mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, phù hợp với xu thế phát triển của các ngành, lĩnh vực, vùng, đất nước, thế giới.
Thủ tướng nêu rõ, phải tập trung thực hiện các nhiệm vụ của công tác quy hoạch: Tìm ra và thúc đẩy phát triển tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh; phát hiện những mâu thuẫn, tồn tại, hạn chế, thách thức… để đưa ra giải pháp hóa giải, khắc phục; xây dựng danh mục các dự án, chương trình để thu hút đầu tư, xúc tiến thương mại, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; huy động nguồn lực thực hiện (Nhà nước, xã hội, hợp tác công tư…), tổ chức thực hiện khoa học, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm quy hoạch tương đối ổn định nhưng sửa đổi, bổ sung kịp thời khi cần thiết.
Theo Thủ tướng, Lạng Sơn có nhiều tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, đặc biệt là kinh tế cửa khẩu, với vị trí địa lý thuận lợi, là trung tâm kết nối quan trọng của vùng, cả nước và điểm trung chuyển quan trọng của khu vực.
Tỉnh có diện tích tự nhiên lớn, đứng thứ 11/63 địa phương; địa hình tương đối thuận lợi, không quá hiểm trở, chia cắt. Tỉnh có nhiều thắng cảnh và di tích lịch sử nổi tiếng (mục Nam Quan, ải Chi Lăng, thành Nhà Mạc, khu du lịch Mẫu Sơn, động Tam Thanh…), truyền thống lịch sử hào hùng.
Thủ tướng đánh giá tình hình kinh tế - xã hội của Lạng Sơn năm 2023 đạt được nhiều kết quả tích cực, tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức khá (GRDP tăng 7%); nông lâm nghiệp tăng 6,55%, công nghiệp - xây dựng tăng 8,18%, dịch vụ tăng 6,77%.
Các nhiệm vụ về chuyển đổi số, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được quan tâm đẩy mạnh; văn hóa, xã hội có nhiều chuyển biến tiến bộ; an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống nhân dân được cải thiện. Quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; quan hệ đối ngoại được đẩy mạnh và mở rộng đúng định hướng.
Tình hình kinh tế - xã hội 3 tháng đầu năm 2024 tiếp đà hồi phục, đạt được những kết quả tích cực; nổi bật là tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 30,85%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 18,07%; lượng khách du lịch tăng 12,7%; đăng ký thành lập mới doanh nghiệp tăng 135% so với cùng kỳ…
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương và chúc mừng những thành quả quan trọng mà Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Lạng Sơn đã đạt được trong thời gian qua, đóng góp tích cực vào thành công chung của cả nước.
Bên cạnh đó, tỉnh còn những tồn tại, hạn chế, khó khăn, thách thức. Hoạt động sản xuất kinh doanh trong một số lĩnh vực còn gặp nhiều khó khăn. Tiến độ triển khai một số dự án đầu tư chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu. Chất lượng giáo dục, đào tạo, y tế chưa được cải thiện nhiều, đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện đặc biệt khó khăn…
Thủ tướng khái quát 3 nhiệm vụ hết sức quan trọng với Lạng Sơn trong thực hiện quy hoạch tỉnh.
Thứ nhất, không ngừng tăng cường, củng cố và đẩy mạnh quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện lâu dài, chặt chẽ, bền vững giữa hai nước, nhân dân hai nước Việt Nam và Trung Quốc, góp phần cụ thể hóa, triển khai "Tuyên bố chung về việc tiếp tục làm sâu sắc và nâng tầm quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam-Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược" giữa lãnh đạo cấp cao hai nước.
Thứ hai, giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ bằng các biện pháp hòa bình, hữu nghị theo chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước và thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam – Trung Quốc, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh khu vực biên giới.
Thứ ba, phát huy được tính kết nối về giao thông, về kinh tế giữa Lạng Sơn với các tỉnh trong vùng, với cả nước, giữa Việt Nam với ASEAN và với Trung Quốc.
Về các định hướng, ưu tiên phát triển, Quy hoạch đã xác định 1 trục phát triển; 2 hành lang kinh tế; 3 vùng kinh tế - xã hội; 4 khâu đột phá phát triển. Thủ tướng nhấn mạnh thêm 5 bảo đảm trong triển khai quy hoạch: (1) Bảo đảm tính tuân thủ của quy hoạch; (2) Bảo đảm tính đồng bộ của quy hoạch; (3) Bảo đảm tính liên kết của quy hoạch; (4) Bảo đảm tính linh hoạt, mở rộng của quy hoạch; (5) Bảo đảm tính ổn định, phát triển và kế thừa của quy hoạch.
Thủ tướng yêu cầu Lạng Sơn cần chú trọng, tập trung thực hiện 8 nhiệm vụ trọng tâm: (1) Đổi mới và hoàn thiện thể chế, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch (chính sách thông thoáng); (2) Đầu tư nâng cấp và phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại (hạ tầng thông suốt); (3) Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực (quản trị thông minh) (4) Phát triển du lịch trở thành một động lực tăng trưởng, ngành kinh tế mũi nhọn; (5) Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; (6) Đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng gắn với xây dựng nông thôn mới; (7) Phát huy bản sắc truyền thống tốt đẹp, nâng cao đạo đức xã hội, ý thức pháp luật, xây dựng văn hóa và con người Lạng Sơn; (8) Tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác; tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội.
Về các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu trước hết, khẩn trương xây dựng Kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh, xác định nội dung trọng tâm, tiến độ và nguồn lực thực hiện các chương trình, dự án trong quy hoạch.
Thứ hai, phải luôn đổi mới tư duy, tầm nhìn phát triển, khai thác tối đa nguồn lực bên trong, phát huy truyền thống lịch sử - văn hóa; đẩy mạnh hợp tác công tư, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư; khơi thông, huy động mọi nguồn lực cho phát triển.
Thứ ba, ưu tiên đầu tư các dự án động lực, trọng điểm có tác động trực tiếp đến mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, có tính lan tỏa lớn, nhất là đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Lạng Sơn kết nối với Trung Quốc và xây dựng cửa khẩu thông minh.
Thứ tư, tập trung cho giáo dục, nâng cao dân trí, đào tạo, phát triển nhân lực, bồi dưỡng thu hút nhân tài, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ. Chú trọng phát triển văn hóa, con người, nâng chất lượng cuộc sống của người dân, đặc biệt là đời sống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.
Thứ năm, chú trọng quản lý các nguồn tài nguyên và bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, các hệ sinh thái tự nhiên; ứng phó với biến đổi khí hậu.
Thứ sáu, đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp; tiếp tục nâng cao hơn nữa các chỉ số như PAPI, PAR Index, SIPAS, PII…
Thủ tướng lưu ý nhiệm vụ thông tin, truyền thông, tỉnh phải phổ biến quy hoạch sâu rộng bằng nhiều hình thức khác nhau để nhân dân hiểu, nắm rõ, ủng hộ, làm theo, giám sát việc thực hiện quy hoạch và thụ hưởng.
Về nhiệm vụ của các địa phương, Thủ tướng yêu cầu phối hợp với Lạng Sơn thực hiện hiệu quả các quy hoạch; tiếp tục cụ thể hóa, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 10/2/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; đoàn kết, đồng lòng, hỗ trợ lẫn nhau, cùng nhau giải quyết các vấn đề mang tính liên tỉnh.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành Trung ương tiếp tục giám sát, phối hợp thực hiện hiệu quả quy hoạch tỉnh Lạng Sơn; thường xuyên tổng kết, rút kinh nghiệm, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp; phối hợp, hỗ trợ hiệu quả với Lạng Sơn, cùng địa phương, cùng cả vùng phát huy sức mạnh tổng hợp trong thực hiện quy hoạch.
Thủ tướng trân trọng cảm ơn và hoan nghênh các nhà đầu tư đã lựa chọn Lạng Sơn và các doanh nghiệp, nhà hảo tâm chung tay ủng hộ, cam kết hỗ trợ kinh phí xoá nhà tạm, nhà dột nát cho hộ gia đình nghèo, cận nghèo trên địa bàn.
Thủ tướng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư phát huy tinh thần "ba cùng": "Cùng lắng nghe, thấu hiểu"; "cùng sẻ chia tầm nhìn và hành động"; "cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng và cùng phát triển". Xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài, bền vững, thực hiện đúng cam kết đầu tư, thoả thuận hợp tác. Tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, số, chuyển giao công nghệ, tiên phong trong quản trị thông minh, hiện đại, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Đóng góp ý kiến tham vấn cho cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Tuân thủ pháp luật, thực hiện tốt văn hóa, đạo đức kinh doanh, trách nhiệm xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, đời sống cho người lao động.
Thủ tướng mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư cùng các bộ, ngành, các cấp chính quyền tỉnh Lạng Sơn và các địa phương "đã nói thì phải làm, đã cam kết thì phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện thì phải có kết quả thực chất, cân - đong - đo - đếm được", góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân và phát triển doanh nghiệp bền vững, hiệu quả.
Thủ tướng tin tưởng dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành, ủng hộ của người dân, doanh nghiệp, sự hỗ trợ của bạn bè quốc tế, Lạng Sơn sẽ có bước phát triển mới, mang tính đột phá sau hội nghị, phát triển nhanh, bền vững, đặc biệt là trong phát triển con người, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.
Hà Văn