Thúc đẩy chế phẩm sinh học trên lúa: 'Tấm vé xanh' cho hạt gạo Việt

Chế phẩm sinh học – xu hướng tất yếu của nền nông nghiệp xanh

Hội thảo tập trung chia sẻ kinh nghiệm nghiên cứu – ứng dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sinh học, bàn giải pháp giảm phụ thuộc thuốc hóa học, bảo vệ môi trường và nâng cao giá trị hạt gạo Việt trong bối cảnh triển khai Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở ĐBSCL.

Theo báo cáo tại hội thảo, thuốc BVTV giữ vai trò rất quan trọng trong nông nghiệp, đặc biệt trong bảo vệ cây trồng trước sâu bệnh, cỏ dại, góp phần bảo vệ và nâng cao năng suất. Việt Nam được quốc tế đánh giá là một trong những quốc gia thực hiện rất thành công chương trình “Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM)” trên cây trồng, cùng với các chương trình “3 giảm – 3 tăng”, “1 phải – 5 giảm” trên lúa, qua đó giúp ổn định và nâng cao năng suất, chất lượng nông sản. 

Tuy nhiên, xu thế phát triển nông nghiệp an toàn, bền vững trên toàn cầu đang đặt ra yêu cầu phải giảm phụ thuộc vào thuốc BVTV hóa học, tăng cường sử dụng thuốc BVTV sinh học. Sản xuất và sử dụng thuốc BVTV sinh học được xác định là xu hướng tất yếu, là nhiệm vụ quan trọng để giảm thiểu tác hại, hậu quả từ việc lạm dụng thuốc hóa học, bảo vệ môi trường và phát triển đa dạng sinh học.

Việc ưu tiên phát triển thuốc BVTV sinh học phải dựa trên nghiên cứu, ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ hiện đại, đồng thời khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và nguồn sinh vật có ích phong phú của Việt Nam.

Làm cho hạt gạo Việt Nam thật xanh, sạch

Phát biểu tại hội thảo, ông Bùi Bá Bổng, Chủ tịch Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam, nhấn mạnh ngành lúa gạo Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển xanh, bền vững. Hiện Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang triển khai Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao và phát thải thấp tại vùng ĐBSCL, nhằm tạo hạt nhân cho sự phát triển lúa gạo xanh và bền vững của cả nước. 

Theo ông Bùi Bá Bổng, trong hướng phát triển này, vai trò của thuốc BVTV rất quan trọng, trong đó việc sử dụng các chế phẩm sinh học ngày càng được quan tâm và gia tăng. Mục tiêu không chỉ là bảo vệ cây trồng, mà còn làm cho hạt gạo Việt Nam thật xanh, sạch; bảo đảm lợi ích người tiêu dùng trong nước; nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị xuất khẩu cho doanh nghiệp và đất nước.

Ông nhấn mạnh, điều cốt lõi là thúc đẩy áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ trong trồng trọt, đặc biệt là sử dụng chế phẩm sinh học, vừa giúp nông dân nâng cao thu nhập, vừa bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.

“Chúng ta đang xây dựng 1 triệu hecta lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long nhằm tạo hạt nhân cho kỷ nguyên phát triển lúa gạo xanh và bền vững của đất nước chúng ta. Trong hướng phát triển lúa gạo xanh và bền vững thì vai trò của bảo vệ thực vật rất quan trọng, trong đó sử dụng các chế phẩm sinh học ngày càng được quan tâm và gia tăng, làm thế nào cho hạt gạo chúng ta thật xanh, sạch và vì lợi ích của người tiêu dùng trong nước cũng như vì lợi ích xuất khẩu cho doanh nghiệp và đất nước”, ông Bổng khẳng định.

Liên kết nhà khoa học – nhà doanh nghiệp – nông dân để nâng giá trị lúa gạo Việt

Tại hội thảo, các nhà khoa học, doanh nghiệp và người sản xuất đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm, thuận lợi, khó khăn, tiềm năng trong sử dụng thuốc BVTV sinh học trên lúa. Các ý kiến tập trung vào mục tiêu chung là giảm thiểu thuốc BVTV hóa học, phục vụ chiến lược phát triển lúa Việt Nam theo hướng xanh, sạch, bền vững trong giai đoạn tới. 

Nhiều báo cáo trình bày kết quả nghiên cứu về phát triển, sản xuất và sử dụng chế phẩm sinh học; phân tích khả năng ứng dụng vào thực tế sản xuất; đánh giá hiệu quả kinh tế – kỹ thuật và lợi ích môi trường. Các đại biểu cũng thảo luận về định hướng phát triển thị trường chế phẩm sinh học trong bối cảnh yêu cầu giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ đa dạng sinh học và nâng cao giá trị lúa gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Những đề xuất, kiến nghị tại hội thảo được kỳ vọng sẽ góp phần hoàn thiện chính sách, thúc đẩy mạnh mẽ hơn việc sử dụng chế phẩm sinh học trong phòng chống sinh vật gây hại trên lúa, qua đó xây dựng hình ảnh hạt gạo Việt Nam xanh hơn, sạch hơn và giá trị hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

* Tại Hội thảo đã diễn ra Lễ ký kết chuyển giao chuyển giao và hợp tác sản xuất, thương mại thuốc BVTV sinh học Bio - VAAS.01 giữa Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam và Công ty Châu Á Thái Bình Dương.

Lê Sơn