Thực hiện bằng được cam kết của Chính phủ

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu tại hội nghị với doanh nghiệp ngày 29/4 vừa qua

Trước đó, ngày 28/4/2016, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2016 - 2017, định hướng đến năm 2020.

Ngày 27/4/2016, Văn phòng Chính phủ cũng đã ban hành Thông báo số 66/TB-VPCP thông báo kết luận của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp  về tình hình triển khai thi hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư.

Như vậy, chỉ trong khoảng thời gian chưa đầy một tháng, cùng với Hội nghị giữa Thủ tướng với doanh nghiệp ngày 29/4, Chính phủ đã ban hành đến hai Nghị quyết cực kỳ quan trọng liên quan đến môi trường kinh doanh, hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp, cùng với thông báo kết luận của Thủ tướng về tình hình triển khai thi hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư. Đó là chưa kể hàng loạt các văn bản, chỉ đạo khác từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Điều này thể hiện quyết tâm rất cao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, được cộng đồng doanh nghiệp đón đợi, hiện thực hóa thông điệp, cam kết mạnh mẽ đã được Thủ tướng phát đi: Doanh nghiệp là một động lực của phát triển kinh tế. Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi nhất để khởi nghiệp kinh doanh, thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển cả về số lượng và chất lượng. Phải tôn trọng doanh nghiệp, phải trả lời đến nơi đến chốn những kiến nghị, vướng mắc của doanh nghiệp, không để tình trạng “nước đổ lá khoai, gió vào nhà trống”.

Nghị quyết 35/NQ-CP đưa ra mục tiêu rất cụ thể là: Đến năm 2020, xây dựng doanh nghiệp Việt Nam có năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững, cả nước có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp hoạt động, trong đó có các doanh nghiệp có quy mô lớn, nguồn lực mạnh. Khu vực tư nhân Việt Nam đóng góp khoảng 48 - 49% GDP, khoảng 49% tổng vốn đầu tư toàn xã hội. Năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp khoảng 30 - 35% GDP. Năng suất lao động xã hội tăng khoảng 5%/năm. Hàng năm, có khoảng 30 - 35% doanh nghiệp Việt Nam có hoạt động đổi mới sáng tạo.

Để xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển và trở thành động lực của nền kinh tế, Nghị quyết 35/NQ-CP đưa ra 10 nguyên tắc. Trong đó, có các nguyên tắc nổi bật như: Thực hiện chủ trương Nhà nước kiến tạo, lấy doanh nghiệp là đối tượng phục vụ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh và phát triển để xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện những quy định của pháp luật liên quan đến doanh nghiệp. Các cơ quan quản lý nhà nước khi ban hành và thực thi chính sách phải bảo đảm xác định rõ mỗi nhiệm vụ có một đầu mối và người chịu trách nhiệm. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát cần bảo đảm mục tiêu ngăn chặn, phát hiện và xử lý vi phạm đồng thời hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp tuân thủ các quy định của pháp luật. Không hình sự hóa quan hệ kinh tế, dân sự, đồng thời xử lý nghiêm mọi hành vi vi phạm pháp luật.

Thực sự lắng nghe cộng đồng doanh nghiệp, thực sự muốn tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, thực sự muốn tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, Nghị quyết 35/NQ-CP nêu 5 nhóm nhiệm vụ và giải pháp rất  cụ thể là: 1) Cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp; 2) Tạo dựng môi trường thuận lợi hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; 3) Bảo đảm quyền kinh doanh, quyền bình đẳng tiếp cận nguồn lực và cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp; 4) Giảm chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp; 5) Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.

Cán bộ, công chức luôn là một trong những khâu quan trọng nhất quyết định mọi thành công. Nghị quyết nhấn mạnh: Quán triệt cán bộ công chức về đạo đức công vụ, cải cách hành chính; chống quan liêu, tham nhũng, sách nhiễu; tinh thần chính quyền phục vụ và hỗ trợ doanh nghiệp. Công khai quy trình và cán bộ có trách nhiệm xử lý hồ sơ, tăng cường thanh tra công vụ; kiên quyết xử lý các cán bộ vi phạm quy trình xử lý hồ sơ, gây phiền hà cho doanh nghiệp. Thủ trưởng cơ quan, đơn vị phải chịu trách nhiệm về các vi phạm của công chức, viên chức trong phạm vi quản lý.

Đối với kiến nghị về thanh tra, kiểm tra chồng chéo, nhiều đoàn, nhiều lượt đối với doanh nghiệp, Nghị quyết yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Thực hiện thanh tra, kiểm tra theo đúng quy định của pháp luật (không quá một lần/năm); kết hợp thanh tra, kiểm tra liên ngành nhiều nội dung trong một đợt thanh tra, kiểm tra, trừ trường hợp thanh tra, kiểm tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật rõ ràng.

Nghị quyết cũng yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải tổ chức đối thoại công khai định kỳ ít nhất hai lần/năm với cộng đồng doanh nghiệp, báo chí để kịp thời nắm bắt và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp trên địa bàn. Thành lập và công khai đường dây nóng, hỏi đáp trực tuyến trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, thành phố để tiếp nhận phản ánh và hướng dẫn, giải đáp cho doanh nghiệp.

Về phía doanh nghiệp, phải nêu cao tinh thần tự hào dân tộc, ý thức tuân thủ pháp luật, thực hiện liêm chính trong kinh doanh; xây dựng văn hóa doanh nghiệp, đạo đức doanh nhân và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp; cạnh tranh lành mạnh, chia sẻ và liên kết hợp tác; đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Khắc phục tình trạng ít có ý kiến sâu, sắc, kịp thời và các hiến kế hay từ phía cộng đồng doanh nghiệp, Nghị quyết yêu cầu cộng đồng doanh nghiệp chủ động trong việc trao đổi, phản ánh với các cơ quan quản lý nhà nước để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Nghị quyết 35/NQ-CP thể hiện hành động kịp thời của Chính phủ, của Thủ tướng nhằm hiện thực hóa thông điệp của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc gặp gỡ doanh nghiệp ngày 29/4/2016, tạo niềm tin cho doanh nghiệp ngay từ những tháng đầu thực hiện kế hoạch 5 năm (2016-2020).

Có Nghị quyết hay, sát thực tế rồi, điều quan trọng là các Bộ, Ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể xã hội "xắn tay", quyết liệt thực hiện cho bằng được.

Lê Xuân Hiền

Trưởng phòng Đăng ký kinh doanh - Sở KH&ĐT Hải Dương
Thành viên Tổ công tác thi hành Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư