Người dân miền núi thiếu nước sinh hoạt mùa nắng - Ảnh: VGP/Lưu Hương

Ngày 24/6, tại huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam đã diễn ra buổi tọa đàm: "Giải pháp khắc phục tình trạng thiếu nước sinh hoạt tại các huyện miền núi Quảng Nam", nhằm tìm giải pháp quản lý, sử dụng, khai thác nước sạch phù hợp với vùng miền, nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng nước sạch.

Tại Quảng Nam, Tây Giang và Đông Giang là 2 huyện miền núi có địa hình phức tạp, hầu hết là núi cao. Vào mùa mưa bão, lũ ống, lũ quét thường xuyên xuất hiện gây nguy cơ sạt lở, thiệt hại lớn về người và tài sản. Mùa khô, nắng nóng kéo dài khiến mực nước ở các con sông, suối đầu nguồn cạn kiệt, ảnh hưởng lớn đến việc cấp nước cho người dân.

Quang cảnh buổi tọa đàm - Ảnh: VGP/Lưu Hương

Ông Lê Hoàng Linh, Phó Chủ tịch UBND huyện miền núi Tây Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết, thời gian qua, huyện đã đầu tư xây dựng trên 85 công trình nước sinh hoạt quy mô nhỏ (hệ thống cấp nước sinh hoạt tự chảy); trên 55 công trình thủy lợi, phục vụ tưới tiêu cho 920 ha ruộng lúa nước (tưới 2 vụ). Tuy nhiên, thời gian gần đây, địa phương xảy ra tình trạng thiếu nước sản xuất và sinh hoạt tại một số xã, nhất là vào thời điểm nắng nóng, gây khó khăn trong cuộc sống, sinh hoạt của người dân.

Nguyên nhân do tình trạng biến đổi khí hậu, lượng mưa hàng năm giảm, dẫn đến thời tiết khô hạn, làm cạn kiệt nguồn nước; các công trình đầu tư cấp nước sinh hoạt quy mô nhỏ, chưa đủ đáp ứng nhu cầu trên địa bàn huyện; chưa thu hút được nhà đầu tư tham gia vào lĩnh vực này, nhất là ở các huyện miền núi cao, ít dân cư, địa bàn rộng. Bên cạnh đó, công tác quản lý, khai thác và sử dụng ở một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức, nhận thức của người dân chưa tốt, dẫn đến hiệu quả sử dụng chưa cao, chưa phát huy được hiệu quả đầu tư.

Cần có kế hoạch điều tiết nguồn nước cho người dân miền núi

Các hồ chứa phục vụ người dân vùng núi - Ảnh:VGP/Lưu Hương

Ông Phạm Quang Đông, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Quảng Nam cho rằng, để khắc phục tình trạng thiếu nước ở miền núi vào mùa khô, các huyện cần có kế hoạch điều tiết nguồn nước, tập trung xây dựng hồ chứa nước nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân. Đồng thời chú trọng giữ rừng để bảo vệ nguồn nước ngầm, đẩy mạnh tuyên truyền người dân không chặt phá rừng và tiếp tục trồng rừng mới.

Còn ông Nguyễn Thế Đồng, Phó Chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam cho rằng, từ năm 2008 Chính phủ đã đưa các chương trình cung cấp nước sạch sinh hoạt, đặc biệt cho các khu vực nông thôn miền núi, phối hợp với các tổ chức thế giới đáp ứng yêu cầu sử dụng nước sạch. Có thể thấy, vấn đề nước sạch được các cấp quản lý từ Trung ương đến địa phương đặc biệt quan tâm.

Tuy nhiên vấn đề là sau khi được nhà nước, doanh nghiệp đầu tư, công tác quản lý để công trình bền vững còn gặp khó, việc giao cho xã quản lý cũng còn nhiều bất cập, thiếu nguồn lực, do đó chính quyền cần phân cấp cụ thể để quản lý vận hành hiệu quả hơn.

Chiến lược cung cấp nước sạch quốc gia đến 2025, tại khu vực đô thị đạt 100%, nông thôn là 75%, còn tại huyện miền núi Tây Giang mới đạt khoảng 60%, chỉ còn 3 năm nữa mục tiêu đạt 75% còn khá xa, địa phương cần có nỗ lực lớn hơn nữa.

Ông Nguyễn Thế Đồng cho rằng, để khắc phục tình trạng thiếu nước, đầu tiên cần rà soát lại công tác quy hoạch phát triển kinh tế, quy hoạch cụm dân cư, quy hoạch phát triển ngành nghề phù hợp để người dân tiếp cận nguồn nước và có nguồn nước bền vững.

Ông Bhlinh Mia, Bí thư Huyện ủy Tây Giang cho biết, Tây Giang phấn đấu tỷ lệ người dân sử dụng nước sạch đến năm 2030 đạt trên 98%. Thời gian tới, địa phương sẽ rà soát lại những xã liền kề để đầu tư cấp thoát nước liên vùng, vừa đảm bảo cung cấp thường xuyên nguồn nước sinh hoạt cho bà con nhưng không thất thoát tài nguyên nước.

Lưu Hương