Tìm mọi cách kéo giảm ngay số người thiệt mạng do tai nạn giao thông

Theo Phó Thủ tướng, hội nghị diễn ra trong bối cảnh nước thức thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; đồng thời đã triển khai Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, Luật Đường bộ, cùng một số nghị định, thông tư hướng dẫn, trong đó Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông (TTANGT) trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe. "Về cơ bản, các văn bản pháp luật đã góp phần kéo giảm tai nạn giao thông (TNGT), vi phạm TTANGT. Đây là kinh nghiệm để chúng ta kiên trì ban hành chính sách pháp luật phải mang lại tác động ngay, giải quyết bức xúc ngay", Phó Thủ tướng nói.

Nhắc lại những vụ TNGT nghiêm trọng gần đây, Phó Thủ tướng bày tỏ đau xót trước thiệt hại lớn về người và tài sản và cho rằng cần hình thức tưởng niệm các nạn nhân trong những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng "không thể quên được".

Nhấn mạnh trọng trách của Ủy ban, các bộ, ngành, địa phương trong "cuộc chiến" kéo giảm số người thiệt mạng vì TNGT, Phó Thủ tướng chỉ rõ, đằng sau mỗi vụ TNGT, bên cạnh yếu tố khách quan còn có cả nguyên nhân về pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn… Vì vậy, Bộ Xây dựng, Bộ Công an và chính quyền địa phương phải đề xuất bổ sung luật pháp, công cụ, quy chuẩn, tiêu chuẩn để thực hiện nhiệm vụ được giao, "không đề xuất được thì phải chịu trách nhiệm", "đây là thước đo hiệu quả của bộ máy". Mỗi cuộc họp của Ủy ban phải đánh giá đúng tình hình, xác định nguyên nhân và đề ra giải pháp, từ hoàn thiện pháp luật đến đầu tư, sửa đổi cơ chế chính sách. 

TNGT cả nước đã giảm đáng kể

Theo báo cáo của Văn phòng Ủy ban ATGT quốc gia, 6 tháng đầu năm 2025 là giai đoạn đầu tiên triển khai đồng bộ các quy định mới của Luật TTATGT đường bộ, Luật Đường bộ, Nghị định 168/2025/NĐ-CP, quy định xử phạt vi phạm hành chính về TTATGT đường bộ, cơ chế trừ điểm và phục hồi điểm trên giấy phép lái xe.

Các bộ, ngành, địa phương đã tổ chức triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp theo quy định của pháp luật mới, kết hợp tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, tuyên truyền, giáo dục pháp luật về ATGT, chỉnh trang hạ tầng và đẩy mạnh kiểm tra, xử lý vi phạm.

TNGT cả nước đã giảm đáng kể trên cả 3 tiêu chí, đã khắc phục được việc tăng số vụ và số người bị thương của năm 2024, tuy nhiên, số người chết chỉ giảm nhẹ. Cụ thể, 6 tháng đầu năm 2025, toàn quốc xảy ra 9.398 vụ TNGT, làm chết 5.293 người, bị thương 6.246 người. So với cùng kỳ năm 2024, giảm 3.009 vụ (-24,25%), giảm 201 người chết (-3,66%), giảm 3.203 người bị thương (-33,9%). Các hành vi vi phạm phổ biến trước đây như sử dụng rượu bia, vi phạm tốc độ, vượt đèn đỏ có xu hướng giảm rõ rệt.

Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương bố trí lực lượng thường xuyên bám sát địa bàn, tổ chức tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, chủ động giải quyết những vấn đề nóng, phức tạp nổi cộm về TTATGT; triến khai các kế hoạch tuần tra, kiểm soát, kiểm tra, xử lý vi phạm TTATGT theo các chuyên đề với hình thức liên tuyến, liên địa bàn phù hợp với từng khung thời gian, tuyến, địa bàn cụ thể.

Lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) đang xây dựng các công cụ khai thác hiệu quả dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình và camera đối với hơn 900.000 phương tiện kinh doanh vận tải trên cả nước.

Về công tác quản lý phương tiện, toàn quốc hiện có gần 7,2 triệu ô tô, 77,9 triệu mô tô được quản lý. Các cơ sở đăng kiểm xe cơ giới trên cả nước đã kiểm định 2.421.562 lượt phương tiện, trong đó 2.087.968 lượt phương tiện đạt tiêu chuẩn trong 6 tháng đầu năm.

Từ ngày 1/3/2025, công an các địa phương đã tổ chức sát hạch cấp giấy phép lái xe cho 229.664 trường hợp, kết quả đạt 121.826 trường hợp, tương đương 53,04%; tiếp nhận, thực hiện cấp đổi tích hợp 868.457 giấy phép lái xe dân sự vào tài khoản định danh điện tử (VneID).

Trong 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng CSGT đã kiến nghị 7.537 điểm về tổ chức giao thông, trong đó có 196 điểm đen và 1.386 điểm tiềm ẩn TNGT, điểm bất hợp lý 5.955 điểm. Bộ Xây dựng đã giải quyết 70/196 điểm đen (35,7%); 392/1.386 điểm tiềm ẩn (28,3%); 1.488/5.955 điểm bất hợp lý (25%).

Một số vụ TNGT nghiêm trọng trên các tuyến đường cao tốc có nguyên nhân từ cảnh báo chưa đúng quy định, chưa đầy đủ; sử dụng điện thoại, sử dụng ma túy khi điều khiển phương tiện; không thắt dây an toàn trên ô tô.

Tình trạng ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn, như Hà Nội, TPHCM chưa cải thiện nhiều do mật độ phương tiện gia tăng, hạ tầng chưa đáp ứng, ý thức tuân thủ giao thông của người dân còn nhiều hạn chế.

Đề xuất thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ

Tại hội nghị, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương đã thảo luận, đánh giá tình hình TTATGT, đồng thời đề xuất nhiều giải pháp đồng bộ nhằm giảm tai nạn, nâng cao hiệu quả quản lý và bảo đảm an toàn cho người dân.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn cho biết, thực hiện chỉ đạo của Ủy ban ATGT quốc gia, Bộ đã phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát và tổng hợp nguyên nhân các vụ TNGT nghiêm trọng xảy ra trong thời gian gần đây. Trong đó, có nhiều nguyên nhân xuất phát từ bất cập về quy chuẩn, tiêu chuẩn và công tác kiểm định. Bộ Xây dựng đang rà soát các nghị định, thông tư liên quan an toàn giao thông, phối hợp với Cục CSGT và các cơ quan chức năng chuẩn bị điều chỉnh quy hoạch hạ tầng, bao gồm quốc lộ, cao tốc.

Nêu thực trạng các phương tiện vận tải hành khách, đặc biệt là xe khách trá hình mượn danh xe hợp đồng nhưng chạy tuyến cố định, đón trả khách tùy tiện, đang chiếm tỷ lệ đáng kể trong các vụ tai nạn, gây ùn tắc và tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT, Đại tá Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục CSGT kiến nghị sửa Nghị định 168/2024/NĐ-CP cho phép tạm giữ phương tiện vi phạm.

Lãnh đạo Cục CSGT cũng đề xuất sớm sửa Luật Xử lý vi phạm hành chính, tạo điều kiện ứng dụng khoa học công nghệ để xử phạt nhanh gọn, giúp người dân "chỉ cần quẹt thẻ hoặc ấn vân tay" thay cho quy trình thủ công.

Bộ Xây dựng quy hoạch hợp lý các loại hình giao thông, đảm bảo hành lang an toàn, điểm đấu nối phù hợp, đường gom, giải phân cách, hộ lan; lắp đặt biển báo dễ nhìn, cải thiện hệ thống đèn tín hiệu, bố trí bến xe, điểm đón trả khách an toàn; thí điểm sơn tốc độ giới hạn trên mặt đường, điều chỉnh tốc độ, phân làn hợp lý.

Các địa phương tiếp tục rà soát, bổ sung điểm trông giữ phương tiện, khắc phục bất cập về tổ chức giao thông, đẩy mạnh tuyên truyền ATGT trong học sinh và trên sóng truyền hình.

Trong khi đó, ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhìn nhận tình trạng ùn tắc giao thông trên địa bàn vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt tại các nút giao trọng điểm. Thành phố hiện có hơn 8 triệu phương tiện, gồm 1,5 triệu ô tô và hơn 6 triệu xe máy, cộng thêm khoảng 1,5 triệu phương tiện ngoại tỉnh tham gia giao thông hàng ngày. Mặc dù lượng phương tiện tăng 5%/năm, nhưng hạ tầng giao thông mới đáp ứng khoảng 0,5% nhu cầu. Hệ thống cầu vượt nội đô mới đạt 1% so với quy hoạch 4%, diện tích đường giao thông đô thị thực tế đạt 17–18% so với 25–26% theo kế hoạch.

Trước thực trạng này, Hà Nội đang tập trung triển khai mô hình "Thành phố ATGT" với các nội dung chính: Tổ chức, quản lý và quy hoạch giao thông; cải thiện hạ tầng và thiết bị giao thông; giảm phương tiện cá nhân, tăng giao thông xanh; kiểm soát vi phạm và nâng cao ý thức tham gia giao thông; rà soát và xóa bỏ điểm tiềm ẩn tai nạn.

Hà Nội kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành sớm ban hành chiến lược phát triển giao thông xanh quốc gia, quy chuẩn trạm sạc xe điện, cơ chế khuyến khích chuyển đổi phương tiện năng lượng xanh, tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy cho hạ tầng trạm sạc, bổ sung vào quy hoạch phát triển giao thông đô thị.

Các ý kiến từ các Bộ: Tư pháp, GD&ĐT, Tài chính, Đài Truyền hình Việt Nam, Cục Đường bộ Việt Nam nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp đồng bộ các giải pháp: Hoàn thiện pháp luật; nâng cấp hạ tầng giao thông, nhất là các tuyến quốc lộ huyết mạch; ứng dụng công nghệ trong quản lý phương tiện tham gia giao thông; phát triển giao thông công cộng, cập nhật quy chuẩn, tiêu chuẩn cho phương tiện giao thông; giáo dục và tuyên truyền, nhằm giảm thiểu tai nạn, nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông, trong đó có đối tượng học sinh…

Rà soát, hoàn thiện quy chuẩn, tiêu chuẩn hạ tầng giao thông, phương tiện giao thông

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính các địa phương và những thay đổi về cơ cấu chính quyền, Ủy ban cần tiếp tục cải tiến phương pháp tổng hợp số liệu. "Việc thống kê phải sát thực tế, chính xác và được báo cáo định kỳ trong các kỳ họp tháng hoặc quý của Chính phủ, đồng thời báo cáo Quốc hội để giám sát và kiểm điểm trách nhiệm các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt khi liên quan đến tính mạng và tài sản của nhân dân", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công an, Bộ Tư pháp sớm hoàn thiện quy định xử phạt hành chính, đặc biệt là xử phạt nguội qua camera, nghiên cứu bổ sung hình thức phạt lao động công ích phù hợp với tâm lý và khả năng của người vi phạm TTATGT, kết hợp hình thức xử phạt hành chính với giáo dục, nâng cao hiệu quả phòng ngừa vi phạm.

Bộ Xây dựng, Bộ KH&CN rà soát, hoàn thiện quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật phương tiện giao thông, đặc biệt phương tiện đường thủy, bảo đảm an toàn trong các điều kiện thực tế như vịnh, biển và sông. "Các tiêu chuẩn của địa phương cao hơn quy chuẩn quốc gia phải được ghi nhận".

Về quản lý hạ tầng giao thông, Phó Thủ tướng các bộ, ngành, địa phương cần rà soát và xử lý các điểm đen, đường đô thị, đường cao tốc, bảo đảm an toàn tối đa, nâng cao năng lực cứu hộ cứu nạn, cấp cứu y tế kịp thời; lập kế hoạch bảo trì công trình quốc lộ, cảnh báo kịp thời các nguy cơ sạt lở, thiên tai. Bộ Tài chính cần bố trí ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ cấp bách, nhất là trong mùa mưa bão. Bộ Y tế được yêu cầu nghiên cứu tăng cường phương tiện, số điện thoại khẩn cấp để cứu người nhanh chóng.

Nhấn mạnh trách nhiệm bảo vệ an toàn cho trẻ em, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GD&ĐT tiếp tục hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra các trường học thực hiện quản lý, tập huấn cho học sinh về an toàn giao thông, đồng thời đề xuất sửa đổi pháp luật liên quan đến quản lý xe đạp điện để khắc phục các khe hở pháp luật, giảm thiểu tai nạn nguy hiểm.

Về hoạt động truyền thông, Phó Thủ tướng yêu cầu Ủy ban phối hợp với các cơ quan truyền thông Trung ương và địa phương triển khai chiến dịch phản ánh thực trạng, nâng cao nhận thức xã hội về an toàn tính mạng và tài sản của người dân.

Các địa phương, đặc biệt Hà Nội và TPHCM, được giao xây dựng kế hoạch thí điểm "thành phố xanh, thành phố ATGT", với sự phối hợp chặt chẽ của Trung ương trong việc hỗ trợ chính sách, kinh nghiệm và nguồn lực để xây dựng cơ chế vận hành hệ thống phương tiện công cộng, xe đạp công cộng, mở rộng tuyến đường đi bộ và hành lang an toàn giao thông…; đồng thời tăng cường xử lý vi phạm pháp luật, đặc biệt đối với xe điện, xe không phép, xe quá tốc độ và vi phạm hành lang giao thông.

Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến về công tác quản lý phương tiện vận tải, đặc biệt xe điện bốn bánh và phương tiện khu du lịch, bảo đảm các phương tiện chỉ vận hành nơi được phép, đồng thời kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật, kể cả khởi tố hình sự (nếu cần thiết).

Về tổ chức Ủy ban, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp Bộ Công an sớm hoàn thiện quy chế làm việc, cơ chế hoạt động ở Trung ương và địa phương, xác định thành phần, trách nhiệm rõ ràng; rà soát, đánh giá hiệu quả hoạt động của các cơ quan chuyên trách, đảm bảo phối hợp toàn diện; tăng cường cơ chế giám sát, kiểm soát và báo cáo định kỳ với Chính phủ, Bộ Chính trị để kịp thời có các chính sách, chỉ đạo phù hợp với thực tiễn và tình hình mới; mở rộng phạm vi giám sát ATGT toàn diện, bao gồm đường bộ, đường thủy và hàng không.

Minh Khôi